________________
કાન]
૧૭૯
[ કાન્યકુબ્ધ
જુઓ ‘કાન તળે કાઢવું'. કાનની બૂટ પકડવી = ભૂલ કબૂલ (૨) ધ્યાન ખેંચવા ગરબડ કરનારું. બુદી, બૂટ-ટી) સ્ત્રી કરવી. -કાનનું કાચું વિ૦ બહેરું (૨) બીજાનું સાંભળી ઝટ ભર- કાનની બૂટ. ભંભેરણી,૦શારણી સ્ત્રી, કાન ભંભેરવા તે; કાંઈનું માઈ જાય તેવું. પકઠો =ભૂલ બતાવવા – સાનમાં લાવવા કાન | કાંઈ કહી ઊંધી દોરવણ કરવી તે. ૦મળિયું ન૦ કાનના મૂળમાં ઝાલા (૨) પિતાની ભૂલ કબૂલ કરવી - કાનની બૂટ પકડવી. થતો એક રોગ. શિયાળ ન એક જીવડું. શિયાં, શેરિયા, –ટવા =(કાન ફૂટી જાય- બહેરા થઈ જાય તે) અસહ્ય ઘાટ સિયાં નવ બ૦ ૧૦ કાન છેરિયાં. શલ(–ળ) નવ કાનને લાગ (૨) (કાનને પડદે ફટતાં) બહેરું થવું. -કંકવા =જુઓ દુખાવે. -ને(–)કાન અ૦ જુદા જુદા કાને થઈને (૨) ખુદ કાનમાં કુંક મારવી.' (૨) ભંભેરવું (૩) મંત્ર કહીને ચેલો પોતાના કાનથી. –પકાન અ૦ એક કાનેથી બીજા કાને બનાવવો. –ફેકવા, ફેડી નાખવા = ભારે ઘોંઘાટ કરો. કાનડી વિ. [. Tટ, . વUTE = કર્ણાટક] કર્ણાટકનું, –ને –ભરવા, ભંભેરવા = ખટું કહી ભમાવવું; ચાડીચુગલી કરી | લગતું (૨) સ્ત્રી, કન્નડ-કર્ણાટકી ભાષા ઉશ્કેરવું. મરડવા = ઠપ આપવો. કાનમાં આંગળીઓ | કાનડું નવ વણકરનું એક ઓજાર ઘાલવી કે નાંખવી =ન સાંભળવું. કાનમાં કહેવું = છાની રીત | કાનડે ૫૦ [fહં. , મ. શાનયો; કાનડી ) એક રાગ કહેવું (૨) (દવા ઈ૦ની) તત્કાળ અસર થવી. -માં કાંકરા કાનહાંકણુ સ્ત્રી, જુઓ “કાન'માં ઘાલવા = કાંકરા રાખી કાન ચીંબોળવા (૨) સાંભળ્યું ન સાંભળ્યું કાનન ન૦ [ā] વન; જંગલ
[ જુઓ કાનમાં કરવું. –માં ડૂચા મારવા = ન સાંભળવું (૨) શિખામણ ન | કાન૦૫ટી,૦, કું, સિયું–વાં), ફેદિયું, ભંભેરણી માનવી.-માં ઝેર રેડવું = કાન ભંભેરવા; બેટી ઉશ્કેરણી કરવી. | કાનમ (ન) સ્ત્રી [સં. મૂમ, પ્રા. શ્રમ, ] કાળી -માં કેક મારવી = બંધ આપવો (૨) છૂપી મસલત કરવી | જમીન (૨) ન૦ (સં.) વડોદરા અને ભરૂચ વચ્ચે પ્રદેશ (૩) ભમાવવું; ભંભેરવું. -માં મંત્ર મુક = ઉપદેશ કરે | કાનભૂળિયું,શારણ,શિ(–સિDયાં, ૦શલ જુઓ “કાનમાં (૨) ભેળવવું; કહ્યું ખરું માને એમ કરવું. -માંકવા = સાંભળવા | કાનસ સ્ત્રી એક ઓજાર; આતરડી[સર૦ ૫.](૨) ઘરના મડાની ધ્યાન આપવું. -વીંધવા = કાનના અલંકાર પહેરાવવા કાન આગલી પાટડી ઉપર ગોઠવવામાં આવતો બીજે નાનો પાટડ કેચવા.વીંધી નાખવા, વીંધાઈ જવા = સાંભળતાં હૈયું પીગળી | કાનસીલ(–ળ)(કા') j[સં. શશિરસ, મ. જાનરા8િ] કાનને જવું. સૂના થઈ જવા = બહેરું થવું (૨) કઠેર – અપશબ્દ બહાર પડતે ભાગ (કા.) સાંભળવા, કાને આવવું = કઈ વાતનું) કાન સુધી પહોંચવું; કાનસૂરી (કા) સ્ત્રી [સં. શ્રી] કાનને વળોટ; કાન રહેવાની સાંભળવામાં આવવું. કાનેથી કાઢી નાખવું = સાંભળ્યું ન | સ્વાભાવિક રીત. -રો ૫૦ (સાંભળી લેવા માટે) ધ્યાન. [–દેવો સાંભળ્યું કરવું. કાને દાટા મારવા= જુએ‘કાનમાં ચા મારવા.” = છાની રીતે સાંભળવું.] કાને ધરવું = ક ઉપર લક્ષ આપવું; ધ્યાનમાં લેવું. કાને | કાની અ૦ (સુ) પ્રમાણે નાખવું = ખબર આપવી; જણાવવું. કાને પડવું = કાને આવવું; કાની સ્ત્રી [‘કાન પરથી] ઊંચા લીધેલા કપડાની કાર સાંભળવામાં આવવું. કાને હાથ દેવા, ધરવા, મ કવા, મેલવા કાનન વિ૦ [] કન્યાનું, –ને લગતું = કંઈ ખબર નથી એમ જણાવવું (૨) ન ગણકારવું; જાણી જોઈને | કાનુડે ૫૦ [i] કહાને; કૃષ્ણ (હશ્રુતિ લેપાઈ છે) બહેરા થવું.] ૦ક વેિઠ કપાયેલા કાનવાળું. ૦૭(૦૨)ઠિયું ન કાનું ન [સરવે ગોવા. જૈનં? મ. ન] એક વાનું છોકરાંની એક રમત (૨) એક જાતનું ચામાચીડિયું. કેચિયું | કાનુગે ! [1. ના] કાયદે જાણનાર પુરુષ. –ગા પુત્ર નવ કાનમાં વેહ પાડવાનું ઓજાર. કેચિય ૫૦ કાન વીંધ- (બ્રહ્મક્ષત્રેિમાં) એક અટક વાને ધંધે કરનારે આદમી. કેરણી સ્ત્રી કાનમાં મેલ | કાનૂન પું[..] કાયદા; નિયમ (૨) ધારે; રિવાજ. ૦ભંગ ૫૦ કાઢવાનું ઓજાર (૨) કાન કરડવા – છાની ઉશ્કેરણી કરવી તે. કાનૂનને – કાયદાને ભંગ. ૦રાજ(5) નવ કાનૂનસર-ન્યાય૦ખજૂર પં. [. વનૂર = વીંછી]ઘણા પગવાળે એક જીવડે. પૂર્વક ચાલતું રાજ્ય; “રૂલ ઑફ લે.' સૂર અ૦ કાયદા મુજબ.
ખેતરણ સ્ત્રી મેલ કાઢવાની કાનકેરણી (૨) [લા.] જુઓ | –ની વિ. કાનૂનને લગતું કાનભંભેરણી. ૦ર્ણ સ્ત્રી કાનમાં ગુસપુસ; છૂપી વાત. | કાને(–નો)કાન (કા') અ૦ જુઓ “કાનમાં ચિમડિયું ન૦ વાગેળ (૨) ચામાચીડિયું. ચિમેરી ન૦ | કાને (કા') પું[. શાળ] લિપિમાં ‘આનું ' આવું ચિહન વાગોળ. છે–શે)રિયાં નવ બ૦ ૧૦ કાન ઉપરના વાળના | (૨) વાસણની કેર. ૦કાન અ [વાસણના] કાન સુધી (૨) ગુચ્છા; કાકપક્ષ. [-અમળાવાં, ખરવાં = ભંડા શબ્દો સહન જુઓ ‘કાનમાં. ૦માતર પુત્ર બ૦ ૧૦, ૦માત્રા ન૦ બ૦ ૧૦ ન થવાથી કમકમાટી છૂટવી.] ટોપી, ઢાંકણું સ્ત્રી કાન “ો' આવું ચિહન ઢંકાય એવી ટેપી. ૦૫ટી(દી) સ્ત્રી, કાનની કેર કે બૂટ. કાનપકાન (કા') અ૦ જુઓ “કાનમાં [પકડવી = જુઓ ‘કાન પકડવો'.] ૦પટો(–દો) પૃકાન કાનેમાતર, કામાત્રા (કા') જુઓ “કાને'માં ઢાંકવાને પટે, ફેટ પું[કાન + ફટ (ફાટવું પરથી)] કાનમાં | કાન્ત વિ૦ (૨) પં. [સં.] જુએ “કાંત’ મેટું કુંડળ - કડું પહેરનાર સાધુ; ગોરખપંથી વેરાગી. ૦ફૂટું વિ. કાન્તા સ્ત્રી [સં.] જુઓ કાંતા બહેરું. ૦સિયાં ન૦ બ૦ ૧૦ કાનભંભેરણી. ૦સિયું વિ૦ | કાન્તાર ન૦ [i.] જુઓ કાંતાર ચુંગલખેર (૨) કાન ભંભેરનારું (૩) ન૦ એવું માણસ કે એવી | કાતિ સ્ત્રી [i] જુએ કાંતિ વાત કરવી તે. ફેરિયું વિ૦ [કેડવું પરથી] કાન કેડે એવું | કાન્યકુજ પું; ન [4.] (સં.) કનેજ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org