________________
કાગડાકામડી]
૧૭૫
[કાચું
-હાની કેટે રતન = અણઘટતું જોડાણ; અપાત્રને દાન. –કાની છે એ પથ્થર કેટે કંકેતરી = પેટમાં વાત ન રહેવી. –હાની નજરે જોવું = કાચકી સ્ત્રી, કાકચી; કાંકચ; એક વનસ્પતિ (૨) ગળાની બારી ખૂબ સાવધ રહેવું. કાગડે દહીંથરું લઈ ગયે= સારી વસ્તુ | આગળ તે એક રોગ (૩) સંકડામણ; મુશ્કેલી. મું ન૦, કે નઠારાને હાથ ગઈ.]-ડાકામડી સ્ત્રી, ઇતરાજ (૨) અણવિશ્વાસ. ૫૦ કાચકીનું ફળ; કાકચું -હાકેરી સ્ત્રી, આકડાનું ડેડવું. -ટોપી સ્ત્રી, કાગડા જેવી | કાચગૃહ ન૦ [૩] જુઓ “કાચ”માં દેખાતી લાંબી પૂંછડીવાળી ટોપી. –હાસાણશી (-સી) સ્ત્રી | કાચ સ્ત્રી [કાચું ઉપરથી] ગુમડાની આજુબાજુને સૂજેલો ભાગ ધાતુ ગાળવાની કુલડીને પકડવાની સાણસી, – ૫૦ પતંગ; કાચ૫ સ્ત્રી[જુએ કાચું કાચાપણુંક કચાશ કનકવો. –-ડી સ્ત્રી, કાગડાની માદા (૨) ગાડાની બે ઊધોની | કાચબી સ્ત્રી [જુઓ કાચબો] કાચબાની માદા (૨) એક રોગ; પિત્તળથી જડેલી અણી
કાચકી.-બે [સં. વછI] એક જળચળ પ્રાણી. [–બાની કાગળ, ળિયું, કાગણ જુઓ ‘કાગ’માં
આંખે જેવું = તીણ કે ઈની આંખે જોવું.] કાગદ ૫૦ [1] જુએ કાગળ
કાચમણિપું[i] જુઓ “કાચમાં કાગદી વિ. [1.] પાતળી છાલવાળું (જેમ કે, લીંબુ) (૨) તકલાદી | કાચર સ્ત્રી[જુઓ કરચ કકડી. કૂચર ન૦ પરચૂરણ ખાદ્ય (૩) પુત્ર કાગળ બનાવનાર કારીગર (૪) કાગળ વેચનારે અથવા | વસ્તુઓ (૨) પરચૂરણ ભાંગીતૂટી વસ્તુઓને સમૂહ. –રી સ્ત્રી, ચેપડા ઈ૦ બાંધનારે વેપારી. ૦ચલણ ન કાગળનું ચલણ મીઠામાં આથેલી ફળની -શાકની કકડી; સુકવણી. - ન૦ કાગમાળ,-ળ જુઓ ‘કાગ’માં
ચરિયું; કકડી કાગરે ડું અગ્નિ ખૂણે (વહાણવટું)
કાચરસ ૫૦ [સં.] જુઓ ‘કાચમાં કાગવાશ, કાગવાંઝ, કાગવિદ્યા, કાગવૃત્તિ જુએ ‘કાગ’માં કાચરી, - જુઓ ‘કાચર’માં કાગળ પું, જુઓ કાગજ, [-કરો = વિધિસર કે કાયદેસર કાચલવણ ૧૦ જુઓ ‘કાચમાં કઈ બાબત કાગળ પર મુકવી - તેનું લખાણ કરવું (૨) ફારગતી | કાચલી સ્ત્રી[. વવર ઉપરથી] નાળિયેરનું ભાગેલું કેટલું (૨) આપવી; છૂટા-છેડા કરવા. કાગળના ઘોઠા = લાંબો પત્રવ્યવહાર | [. qRI] શાકની ખાસ કરીને કોઢમડાની સુકવણું. [–માં કે તુમાર (ચાલો). કાગળની કેથરી = બહુ નાજુક, વધુ ભરતાં પાણી લઈ ડૂબી માર ! બીજું શકય ન હોય તે એવા અશક્ય ફાટી જાય એવું, –નાખવો = કાગળ-પત્ર ટપાલમાં રવાના કરે. ઉપાય વડે પણ શરમાઈને મરી જા! કાલાં કુટવા = મિથા -૮ = પરબીડિયું ફાડી કાગળ કાઢવો (૨) પારકાનું પરબી- | મહેનત કરવી. કાલાં જુદાં થઈ જવાં = કઈ પણ સખત : ડિયું ફાડી અંદરની વાત છૂપી રીતે જાણી લેવી. -બી = | કેટલાવાળી વસ્તુનાં બે ફડચાડિયાં થઈ જવાં (જેમકે, માથાની લખેલે કાગળ પરબીડિયામાં બંધ કરો, અથવા તેમ કરીને ખોપરીનાં પણ).] -લું નવ નદીના ભાઠાની ખેડેલી જમીન (૨) ટપાલમાં રવાના કરો. -માગવે, લાવ = ભલામણ કે નાળિયેરનું ભાગેલું કેટલું (૩) [લા.] કોઈ પણ ભાંગેલું અર્ધગળ ઓળખાણની ચિઠ્ઠી માગવી કે લાવવી. -લખ = ખબર અંતર | જેવું કઠણ કેટલું. ઉદા. “ઠીબ' (૪) એ વાડકે ટપાલ વગેરે દ્વારા લખી જણાવવાં. -વાંચ = કાગળમાં લખેલું કાચંડી સ્ત્રી, કાચંડાની માદા ઉકેલવું] દાબણિયું નવ કાગળ દાબવાનું વજન – વસ્તુ. ૦૫ત્ર | કાચં(–ચિ-ચડે ૫૦ [જુઓ કાકીડ] એક પ્રાણી -ત્તર) પુંચિઠ્ઠીચપાટી કે ટપાલને પત્ર.-ળિયું ન૦ કાગળને કાચાઈ સ્ત્રી[જુએ કાચું કાચપ; કાચાપણું કટકો (૨) ચલણી નેટ, લેન, ઠંડી અને શૈર જેવો – જેનાં નાણાં કાચિત, કાચિયે પથ્થર જુઓ “કાચ’માં થાય તે કાગળ. [કાગળિયાં કરવાં = લખાણ કે તુમાર કર. | કાચું વિ૦ [જુએ કર્યું] પાકેલું નહિ એવું (કાચી કેરી) (૨) બરાબર કાગળિયે ચડવું = અંતરિયાળ મરી જવું (૨) જાહેરમાં આવવું નહિ સીઝેલું, પકવેલું કે રંધાયેલું (કાચી ચાસણી; કાચી માટલી; (૩) કેરટે જવું (૪) લખાપટી થવી; તેમાં પડી અટવાવું.]–ળિયે કાચે ભાત) (૩) શેકેલું રાંધેલું નહિ એવું (કાચી સેપારી, ચણા, ૫૦ કાગળ લઈ જનાર કાસદ
અનાજ ઈ૦) (૪) કશા સંસ્કાર ન કરાયેલું - કુદરતી સ્થિતિમાં કાગાનીંદર સ્ત્રી, કાગળ પૃજુઓ ‘કાગ’માં
હેય એવું (કાચો માલ, કાચી ધાતુ) (૫) તકલાદી; મજબુત કે કાચ પું[i] રેતી અને ખારવાળી માટી ઓગાળીને બનાવાતે ટકાઉ નહિ એવું (કાચી સડક, કાચું સૂતર, કાચે રંગ)(૬) નાદાન;
એક પદાર્થો (૨) દર્પણ (૩) પાસાદાર, ચળકતી મિશ્ર ધાતુ (૪) બિનઅનુભવી; અધૂરું અધકચરું (માણસ, જ્ઞાન, આવડત, ઉંમર નિર્મળ કે ક્ષણભંગુર એવી ઉપમા આપતાં વપરાય છે; જેમ કે ઈ૦) (૭) અધુરં; અપૂર્ણ (કાચું કામ, કાચી બુદ્ધિ, કાશે વિચાર, - કાચ જેવું પાણી; કાચનું વાસણ; કાચને કુંપે. એળિયે કાચી વાત, કાચ ગાઉ ઈ૦) (૮) કામચલાઉ, છેવટનું નહિ એવું પં. શુદ્ધ કરેલ એળિય. કાગળ ૫૦ કાચના કણ ચોટાડેલ (કાચો હિસાબ, દસ્તાવેજ, ખરડે ઈ૦) (૯) પિચું; નરમ (કાચા એક કાગળ (ધસીને સુંવાળું કરવા માટે). ગૃહ ન૦ કાચનું | કાળજાનું, હૈયાનું બીકણ.) (૧૦)બારદાન ઈ સાથેનું કામચલાઉ બનાવેલું ઘર. ૦મણિ ૫૦ કાચ જેવો એક હલકે મણિ (૨) કે અંદાજી (વજન, માપ) (૧૧) પાકું –બંગાળી નહિ, તેથી અડધા કાચ. ૦૨સ પુંકાચનો રસ (૨) આંખના ડોળામાં કાચના | વજનનું (શેર, મણ ઈ૦ વજન). (આમ આ શબ્દ અધૂરાપણું, રસ જે પદાર્થ. લવણ ૧૦ કાચ બનાવવામાં વપરાતે ક્ષાર. અધકચરાપણું, ઈઅનેક ભાવો લક્ષણાથી બતાવે છે.) (૧૨) -ચિત વે[૪] કાચને ઢેળ કે પુટ ચડાવેલું (માટીના વાસણને ન૦ કચાશ; કસર; અધૂરાપણું. [કાચા કાનનું વિ૦ બીજાના આપવા માટે). -ચિયો પથર પુંજેમાંથી કાચમણિ નીકળે | કહેવાથી ભરમાઈ શકે તેવું, કાચી કેદ સ્ત્રી આરોપીને કેસ
T
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org