Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 216

કંકેલ]
૧૭૧
[કંઠાલ
કંકેલ ૫૦ [] એક ઔષધિ; ચિનિકબાલા
કંટિયું ન [જુઓ કંટી] ડું કંકેલું વિ૦ જુઓ કે કરવરણું
કં િયું. ભારે જમણને બીજે દિવસે ભૂખ્યા રહેવું તે કંગ ન [સર૦ હિં] કવચ; બખ્તર (૨) [લા.] લફકર (૩) [d. | કંટી સ્ત્રી [‘ક’ ઉપરથી?] ડંડામાંના બારીક કણ(૨) ઠંડું(૩) વ7] કાંગ ધાન્ય
તાજી ડાંગર [બહારની બાજુએ કરાતા માટીનો લેપ કંગણ, –ન ન૦, –ની સ્ત્રી, જુઓ કંકણ
કંટી(–)વાળે ૫૦ [કંડી+વાળો ?] ચલે ચડાવવાના વાસણને કંગધર ન૦ સફેદ કલગીવાળું બુલબુલ
કટું વિ૦ [સં. ૧૮ ઉપરથી?]કડક; ઉગ્ર; મિજાજી કંચન ન [.] કંકણ. –ની સ્ત્રી કાંસકી (૨) [હિં.] કંગન ! કંટું ન ખરેટું કંગ કું. [સં. સંત; હિં. જંગુવા; મ. સંવા] કાંસકી કંટડિયા ૫૦ બાળકોને રમવાની કુલડી કંગાલ(–ળ) વિ. [સર૦ હિં; . જા ઉપરથી ?] છેક ગરીબ કટવાળો ૫૦ જુઓ કંટીવાળો [એક વનસ્પતિ; કાંટાસળિયે દીન (૨) દરિટી; નિર્માલ્ય; તુચ્છ (૩) રસકસરહિત. ૦તા–લિ- કંટેસરી સ્ત્રી [જુઓ કેટેસરી] ગળામાં નાંખવાનું એક ઘરેણું (૨)
-ળિ)યત સ્ત્રી અત્યંત ગરીબી; દીનતા (૨) કંગાલ દશા | કટેટિયું ન [કાંટે (જાજરૂ) ઉપરથી?] ઉકરડા – કચરોપો કંગુ છું. [ ] કાંગરે; દાંતે; અણી (૨) [જુએ કંકર] કાંકરે | નાંખવાને ખાડે (૨) અઘણખાડ કંચન ન[જુઓ કાંચન] ચખું સેનું (૨) ધન; દોલત.૦મુક્તિ | કોલી(–ળી) સ્ત્રી. [જુઓ કંટેલું] એક વેલે; કંડી
સ્ત્રી, જુઓ કાંચનમુક્તિ. – ની વિ. સેનાનું (૨) સ્ત્રી [ fહં.; ! કટલું(-ળું) ન૦ [રે. ] કંકોડું “કંચન” ઉપરથી ?] કળાવંતણી; ગણિકા
કંટાકટ-૨ [. કોન્ટેટ] કરારથી કરવાનું કામ; ઠેકે. કંચ પું. [સં. ] કાંચળી
(-આપ, રાખ,-લે). ૦૨-ટીપું કંટ્રાકટ રાખનાર કંચાવું અક્રિ[. ૨ બાંધવું ઉપરથી ?]ડગાવું (૨)હેરાન થવું | કોલ ૫૦ [$.] કાબૂ; નિયમન; અંકુશ કંચુક ! [4] કાંચળી; કમખે (૨)સાપની કાંચળી(૩)બખ્તર. | કંઠ j[4.] ગળું; ડેક (૨)હૈડિયે (૩)કંઠમાંથી નીકળતો અવાજ -કી સ્ત્રી કાંચળી (૨) ૫૦ જનાનખાનાને ચાબદાર
સૂર; સાદ (૪) કાંઠે – કાંઠલે (૫) [૩. કંઠ= મર્યાદા ?] કાંઠે; કંચેલું--ળું) ૧૦ એક સુગંધીદાર વનસ્પતિ
કિનારે. [-ખુલ= અવાજ સાફ નીકળ.- =હેડિયે કંજ પું. [સં.] બ્રહ્મા (૨) ન૦ કમળ. વન ન૦ કમળનું વન – [. કે ઘાંટી કૂટવી; અમુક વયનું થવું; યુવાવસ્થામાં આવવું (૨) તેથી ભરપૂર સરોવર
પક્ષીને કાંઠલે આવ (૩) વાચા આવવી. -બેસ, -બેસી કેજક પું[] એક પક્ષી
જો = સ્વર ખુલ્લો ન નીકળો (કફ વગેરેથી). –ભરાવે = મંજન પું. [] કામદેવ (૨) સ્ત્રી મેના
લાગણીથી ગદગદ્ થઈ જવું; બેલી ન શકાવું.-રૂંધા =ગંગકંજર ૫૦ [.] બ્રહ્મા (૨) હાથી (૩) ન૦ પેટ
ળાવું. -સુકા = ખૂબ તરસ લાગવી. કંઠે કરવું = મેઢે કરવું; કંજ(—ઝ)રી સ્ત્રી એક વનસ્પતિ (૨) [8. કંન(એક પંખી) ] ગેખી લેવું કંઠે કાંટાપટવા, કંઠે કાચકી પઢવી, સેસપટ
એક પંખી(૩)[સં. શરી] ઝાંઝ; ખંજરી (૪)[સં. ઠંડુઠી]કાંચળી = પાણી વિના ગળું સુકાવું. કંઠે પ્રાણ આવવા = મરવાની તૈયારી કંજવન ન. [૪] જુએ “કંજમાં
થવી (૨) ઘણી જ મુસીબત પડવી. કંકે હવું= મેઢે હોવું, યાદ કંજસ વિ૦]ié.;મ. રા(–)] અતિશય -વધારે પડતી કરકસર હવું.] ગત વિ. કંઠે આવેલું. ૦ગીત ન૦ કંઠે કરેલું કે કંઠે કરે એવું; કૃપણ; પાછ. -સાઈ સ્ત્રી કંસપણે
ગવાતું ગીત. ૦થિ સ્ત્રી, કંઠમાં આવેલી એક ગ્રંથિ; “થાયૉઇડ કંઝરી સ્ત્રી, જુઓ કંજરી
લૅન્ડ’. ૦દ્વાર ન૦ ગળાનું બારણું. ૦નાળી સ્ત્રીગળાની નળી. કંટક ૫૦ [૩] કાટ; ફાંસ (૨) આંકડ; ગલ(માછલાં પકડવાનો) ૦નીલક પું, મેટ દી; મશાલ. પાશપુંગળામાં નાખ(૩) રોમાંચ (૪) [લા.] નડતર દખલ (૫) દુશ્મન. ૦કીટ ૫૦ વાનો દેરડાનો ગાળો – ફાંસ (૨) ગલપટ્ટો (૩) કંઠાવ. ૦મણિ શરીરે કાંટા કાંટા હોય તેવો એક કીડે. ૦ચમ વિ. કાંટાળી ૫૦ કંઠીમાંને હીરે (૨) હૈડિયે (૩) [લા.] અત્યંત પ્રિયજન. ચામડીવાળું (પ્રાણી). -કિત, -કી વિ૦ કાંટાવાળું (૨) મુલ ૦મણિન્યાય !૦ જુઓ કરકંકણન્યાય. ૦માધુર્ય ન૦ કંઠના (૩) રોમાંચિત. -કીલ વિ. કાંટાળું
અવાજની મધુરતા. ૦માળ સ્ત્રી ગળાને એક રેગ. સૂત્ર કંટલ વિ. [૪] કાંટાળું (૨) પંચે કાંટાવાળું ઝાડ (બાવળિયે ઈ૦) ન કંઠી; મંગલસૂત્ર (૨) ગળામાં પહેરવાનું ઘરેણું. ૦સ્થ વિ. કંટવા સ્ત્રી [. ±ટ કે કંટક + વાડ] કાંટાની વાડ
કંઠે – મેઢે યાદ હોય તેવું (૨) કંઠસ્થાની (વ્યંજન). સ્થાન કંટવું ન૦ કુંવારડું; ચાથિયું
ન કંઠની ગા. ૦સ્થાની વિ૦ કંઠમાંથી બોલાતે (વ્યંજન). કંટારિયું ન [. કટ =સ્મશાન ઉપરથી?] શબ ઉપરનું કપડું –ઠાગત વિ. [+આગત] કંઠે આવેલું; કંઠાગ્ર હોય એવું કાગ કંટાલે સ્ત્રી. [.] રીંગણ (૨) બાવળ
j૦; ન [+અગ્ર] કંઠને આગળનો ભાગ (૨) અ૦ મઢે. કંટાળવું અ૦િ [જુએ કંટાળો] કંટાળો ચડવે - આવા -ઠાભરણ ૧૦ [+આભરણ] કંઠનું ઘરેણું, ગળચ; છડે. કંટાળી વિ૦ શ્રી. [જુઓ કંટાળું] કાંટાવાળી (૨) સ્ત્રી [સે. -ડાવધ ! [+અવરોધ] કંઠ રૂંધા તે.–ડાવરોધી વિ૦ વાંટાથી] હાથિયે થાર થારી (૩) વિ. સ્ત્રી, “કંટાળું' પરથી કંઠ રૂંધે એવું.-ડાલેષ ૫૦ [ + આલેષ] કઠે વળગવું-આલિકંટાળું વિ૦ [. કંટાકાંટાવાળું (૨) ન ભરા કેળું
ગન દેવું તે કંટાળj[સર મ, કંટાઢા; સં. ઇંટ, વટાણુ પરથી ?]અવિવિધતા | કંઠાર(ળ) સ્ત્રી [જુએ કંઠ] દરિયાને કાંઠે; કિનારે કે થાકથી ઊપજતે અણગમ. [-આવ, ચો] | કંડાલ ન[.] સૂરણ (૨) કેદાળી (૩).લડાઈ યુદ્ધ(૪)[લા.]તલ