________________
કષાય]
૧૬૭
[કસવાડે
કષાય વિ. [] જુઓ કષાયિત (૨) પું, કાવે; ઉકાળો (૩) | કસદ કું. [મ. વર] મકસદ; હેતુ (૨) શિશ તૂર (ક ) સ્વાદ (૪) ગેસવો –ભગ રંગ (૫) કાટ; મેલ; | કસદાર, કસનળી, કસ૫દી જુઓ “કસ j૦ માં કાળપ (૬) પાપ (૭) [જેન] ક્રોધ, માન, માયા અને લોભ એ | કસબ ! [4. વસ્ત્ર] ધંધા રોજગાર; કામ (૨) હુન્નર; કળા; ચારમાંનું કઈ પણ. –યિત વિ૦ રંગેલું; રંગવાળું થયેલું (૨) | કારીગરી (૩) કળા કુશળતા; નિપુણતા (૪) અનીતિનું કામ. ૦ચોર ભગવું (૩) કસાણું; બેસ્વાદ (૪) કષાય - વિકારવાળું
૫૦ પિતાનો હુન્નર બીજાને ન દેખાડે એ; આવડ સંતાડનાર કષ્ટ ન [4] મહેનત; શ્રમ (૨) દુઃખ; સંતાપ. ૦કથા સ્ત્રી, આદમી (૨) ધંધામાં ઠગારો. ૦ચેરી સ્ત્રી, કસબચોરનું કામ. દુઃખની વાત. ૦કારક વિ૦ કષ્ટ કરે એવું. કાલ(ળ) j૦ ૦ણ, –બાતણ સ્ત્રી વેશ્યા.-બી વિ૦ કળાકુશળ; નિપુણ (૨) કષ્ટનો સમય.૦તા સ્ત્રી કષ્ટ હોવાં તે; તેવી દશા.દાયક, ૦દાથી, | ૫૦ હુન્નરકળા જાણનાર; કારીગર [ બી વિ૦ કસબવાળું
~દ વિકષ્ટ આપે એવું. મેચન વિ૦ કષ્ટમાંથી ઉગારે એવું(૨) | કસબ (ભરતકામ, વણાટમાં વપરાતો) સેનારૂપાનો બારીક તાર. નવ કષ્ટમાંથી ઉગારવું તે. ૦૬ સક્રિકષ્ટ આપવું; પીડવું. સાધ્ય | કસબર,-રી, કસબણ, કસબાતણ જુઓ “કસબ'માં વિ, કષ્ટથી સધાય એવું. ૦હારી વિ૦ કષ્ટ હરે એવું કાર્તવ કસબાતી વિ. [1.] કસબામાં રહેનારું; કસબાનું. –તણ સ્ત્રી૧૦ [+માર્ત] સ્ત્રીઓનો એક રોગ, જેમાં આર્તવ - રજસ્ત્રા- | કસબાતી સ્ત્રી (૨) જુઓ કસબણ વમાં બહુ કષ્ટ થાય છે. -ખાવું અક્રિટ દુ:ખ પામવું; પીડાવું કસબી વિ. જુઓ “કસબ' (બેઉ)માં (૨) પ્રસવની પીડ - વિણ આવવી. (કણાવવું પ્રેરક).-ષ્ટિ સ્ત્રી | કસબ પૃ[]મુસલમાનોની વિશેષ વસતીવાળું (૨) મેટું ગામ; [i] જુઓ કઈ. –ષ્ટિત,-છી વિ. કણવાળું; દુઃખી
‘ટાઉન'; “બરો' (૩) ગામની મુસલમાન વસતીને લત્તો કષ્ટો સ્ત્રી[ફં. જાણ?] લેણ પેટે આપવાનો હપતે
કસમ !૦ (બ૦૧૦) [..] સગન. [>આપવા, દેવા, ખવકસ છું. [. , પ્રા. ] કસોટી ઉપરથી નક્કી કરેલ સોના- કાવવા = સેગન લેવડાવવા. ખાવા = સોગન લેવા.] ૦નામું રૂપાના ભાવને આંક (૨) કસોટી (૩) [E]. જરીન; સં. વર્ષ નવ સોગંદનામું, ‘ફિડેવિટ' = ખેંચવું] સાર; માલ; સત્વ (૪)બળ; જેર. [-કાઢવે, જે, | કસમજ સ્ત્રી [ +સમજ] બેટી – અયોગ્ય સમજ લે = કસવું; માપ કે પ્રમાણ કાઢવું; કસી જેવું.કાઢ = કસમનામું ન જુએ “કસમ'માં અડદાળ કાઢવો; સખત મહેનત કરાવવી. –ચેર = કસને | કસમય પું. [ક +સમય] કસમે; કવખત; કવેળા પૂરો લાભ ન આપ.કસ પર આવવું, કસે આવવું, કસે | કસમસ સ્ત્રી. [‘કસીને દ્વિર્ભાવ] કસકસ થવું તે ચઢવું, કસે ભરાવું = ચડસે ભરાવું, રસાકસીમાં આવી જવું.] કસમ ડું [ક + સો] કસમય; કવેળા
કાગળ ન૦ રસાયણની પ્રક્રિયા કસી જોવામાં ખપને અમુક કસમેટા ! બ૦ ૧૦ [કસવું + મેડવું] અંગ મરડવાના ઉકાંટા કાગળ; ટેસ્ટ-પેપર' (ર. વિ.), ૦દાર વિ. કસ- સત્વવાળું (૨) આવવા તે (૨) પ્રસવ વખતનું શરીરનું દુખવું ને આંકડી – વેણ રસાળ (૩) ધનવાન (૪) કર્સટીમાંથી પાર ઊતરે એવું; ઓજવી. આવવી તે. [–ખાવા = કસમોડા આવવા (૨) વંકાવું; વચકાવું.]
નળી સ્ત્રી, રસાયણ પ્રવેગકામમાં વપરાતી કાચની નળી; | ૦૬ અ૦િ કસડા ખાવા. - હું વિ૦ કસમેડાયુક્ત (૨) ‘ટેસ્ટટયૂબ' (.વે.).૦૫દી સ્ત્રી સૂતરને કસ કાઢવા માટેની પટ્ટી | વાંકું, ચિડિયલ કસ સ્ત્રી, જુઓ કશ, ૦ણ. [–ચેહવી, ટાંકવી = કપડાને | કસર સ્ત્રી [મ, કa] ઘટ; બેટ (૨) કચાશ; અપૂર્ણતા (૩) કસ સીવવી –લગાવવી. -તૂટવી = આનંદને ઉમળકાથી છાતી ખામી; કસૂર (૪) કરકસર (૫) નુકશાન. [>આપવી, કાપી કુલવી; ખૂબ રાજી થવું. -બાંધવી = કપડું કસ વડે ભીડવું.]. આપવી, દેવી = બિલ ચૂકવતી વખતે થોડી છૂટ મૂકવી.કસસ સ્ત્રી- [જુઓ કસવું] ખૂબ ખેંચીને બાંધવાથી થત કરવી = કરકસર કરવી (૨) ઓછું કરવું.–કાવી = (ભૂલને કે અવાજ૦ વિ૦ ખૂબ ખેંચીને બાંધેલું (૨) પરાણે બરાબર બેટન) ખંગ વાળો - ભરપાઈ કરી લેવી. રાખવી = કમી બેસતું થતું. ૦વું અ૦િ ખૂબ ખેંચાવું (૨) પરાણે બંધબેસતું કે ખામી રહેવા દેવી; બાકી રાખવું.] –રિયું વિટ કરકસરિયું. થવું (૩) સક્રિ. ખબ ખેંચીને બાંધવું. -સાવવું સક્રિ) –રિયણ વિ. સ્ત્રી કસકસે તેમ કરવુંસાવું અક્રિ. “કસકસવું” નું કર્મણિ કે ભાવે કસરત સ્ત્રી [મ. કત્રત = બહુલતા; હિં.] વ્યાયામ (૨) અભ્યાસ કેસરિયે [. ?] એકના સવાયા કરનારે – માલ ઘરાણે મહાવર; તાલીમ. [–આપવી =(કેઈઅંગને) કસરત કરાવવી.] લઈ પૈસા ધીરનારે આદમી
બાજ વિ. કસરતી; કસરતના શોખવાળું. બાજી સ્ત્રી.. કસડે ૫૦ [કસ +ડો] કમરબંધ; કંદરે
શાળા સ્ત્રી કસરત કરવા – શીખવાનું મકાન; વ્યાયામશાળા. કસણ ન૦ [જુઓ કશણ] કસ
-તિયું, –તી વિ. કસરત કરનારું; કસરતબા કસણ–ણી) સ્ત્રી, જુઓ કષણી
કસરાવું અક્રિ૦ [જુઓ કસર] તાવ આવે એવું અથવા માંદા કસણવું સક્રિ. [. વળ] ચોળી મસળીને એક કરવું; ગંદવું પડાશે એવું લાગવું; અડીક લાગવું. –વવું સક્રિ. (પ્રેરક)
કેળવવું. [કસાવવું (પ્રેરક); કસણવું (કર્મણિ)] [રોગ કસરિયું, વણ જુઓ “કસર'માં કસણી સ્ત્રી [. ] નાનાં છોકરાંને થતે કફ કે શ્વાસને એક કસલી સ્ત્રી, જુઓ કળશલી કેસણું વિ. [4. કુરા 3] નિર્બળ; દુર્બળ (૨) ન૦ [જુએ કણસ] કસલું ન જુએ કણસલું [થઈને તેલ બહાર આવે છે, કાણું; કણસલું
[રહેતું | કસવાટ ન [કસ +વાટ ] ધાણુમાંનું આંટાવાળું એકઠું, જેમાં કસતું વિ૦ [જુઓ કસવું] પરાણે બેસતું થતું; તણાતું (૨) ઓછું | કસવાડે ડું હળપૂણીને ચવડામાં બરાબર બેસાડવા માટે વપ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org