Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 189

એળે છળ].
૧૪૪
[ક(૦૩)કડીને
એળે છળે અ૦ સપડે કે ટેપલે; છૂટે હાથે
રસ્થ વિ. [i](વ્યા.) ઉરમાંથી – છાતીમાંથી ઉચ્ચારાતું ઓળો [જુઓ ઓળ] ચણાના પોપટા, સિંગાઈને પિક; ઔરંગઝેબ [](સં.) એક મોગલ બાદશાહ એળા (૨) રીંગણાનું ભડથું. [-પાઠ = ળાનો પિક તૈયાર એર્ણ વિ. [ā] ઊનનું; ઊનને લગતું; ઊનમાંથી બનાવેલું.–ણું કરો. બાળ =વાત ઉઘાડી કરવી
વિ. સ્ત્રી, ઊન જેવા વાળવાળી એળે ૫૦ પડછાય (૨) [લા.] સહેજ સ્પર્શ કે સંબંધ (૩)(કા.). ઔર્વદેટ-દૈહિક વિ. [8] ઊર્ધ્વદેહને-મરણક્રિયાને લગતું રક્ષણ; આશ્રય. [ળે ઊતરવું = સહેજ છાયામાં કે સંબંધમાં ઔશનસ વિ. [ā] ઉશનાને લગતું; શુક્રાચાર્યે રચેલ (ગ્રંથ) જવું એળે લે. –૫૦ =નિષિદ્ધને પડછા ઉપર પડ; શીર ન૦ [સં.] પંખાને – ચમરીનો દાંડે (૨).ઉશીરને લેપ એમ થવાથી બગડવું–ન લે=જરાય સ્પર્શ સંબંધમાં ન આવવું]. ઔષધ ન [સં.] એસડ; દવા. શાસ્ત્રીપું ઔષધ બનાવવાની ઓળળે અ૦ (રવ૦) હાલરડું ગાતાં કરાતે એક અવાજ વિદ્યાને જાણનાર; “ફાર્મસિસ્ટ'. ૦શાલ(–ળા) સ્ત્રી-ધાલય કાર ૫૦ જુઓ ઓમકાર
૧૦ [+ આલય] દવાખાનું (૨) દવાઓનું કારખાનું, “ફાર્મસી'. જણું (૦)ન૦ (કા.) પર્દનશીન ગરાસિયણ વહેલમાં બેસીને
ધોપચાર પું[+ ઉપચાર] ઓસડને ઉપચાર; એસડ જતી આવતી હોય તે (૨)ઝણું; ગરાસિયાની કન્યાને પરણીને ઔષધિ(-ધી) સ્ત્રી [સં.] વનસ્પતિ(૨)ઓસડ દવા. ૦૫તિ મું. તેડી લાવવા માટે જતું ખાંડા સાથેનું વહેલડું (૩) ગરાસિયાની (સં.) ચંદ્ર. પંચામૃત ન સંઠ, કાળી મુસળી, ગળોનું સત્વ, પરણેલી કન્યાને તેડી જતું વહેલડું
શતાવરી અને ગોખરુ એ પાંચ ઔષધિઓનું મિશ્રણ ઓજ () પુંએક પાટીદાર જાતિ કે તેનો માણસ ઔષથ વિ. [] જુઓ એક
તાવું (૨) અક્રિ. ઠરડાવું; માપમાંથી આઘુંપાછું થવું | ઐશ્ય ન [i.] ઉષ્ણતા; ગરમી [ભાગ એમ બે જાતનું છે) (ઉદા. ચોમાસામાં ખાટલે બેંતાઈ ગયો)
સ પું; ન [છું. એક અંગ્રેજી વજન(રતલનો સોળમો કે બારમે
ઔ
એ પં. [ā] સંસ્કૃત કુટુંબની વર્ણમાળાને તેરમે અક્ષર –એક | કj૦ [.] કંઠસ્થાની પહેલે વ્યંજન (૨) વિષ્ણુ (૩) પાણી (૪)
સ્વર (૨) સ્ત્રી પૃથ્વી. કાર પું. ‘આ’ અક્ષર અથવા ઉચ્ચાર. અગ્નિ (૫) સુર્ય (૬) (પ્રાયઃ બહુવ્રીહિ સમાસને અંતે, અર્થવૃદ્ધિ ૦કારાંત વિ છેડે ઐકારવાળું
કર્યા વગર આવે છે) દા. ત. હિંસાત્મક; કલેશમૂલક; રાગપૂર્વક ઔચિત્ય ન [વં.] ઉચિતપણું; યોગ્યતા
(૭) નામકે વિ૦ ને લગત તદ્ધિત પ્રત્યય - અલ્પતા, વહાલ બતાવે વલ્ય ન [ā] ઉજજવલતા (૨)અજવાળું; પ્રકાશ છે; નકામે પણ આવે છે. દા. ત. બાલક; ડુંક, જરાક, ઘડીક, ઔદવ વિ. [i] પાંચ સ્વરવાળા (રાગ)
કકડીક. ૦કાર પં. “ક” અક્ષર કે ઉચ્ચાર. કારાંત વિ૦ છેડે ઐઠ વિ. [મ, મોટ; જુઓ ઊઠ]+સાડાત્રણ
કકારવાળું. ૦વર્ગ ૫૦ ક, ખ, ગ, ઘ, કે એ પાંચ અક્ષરે ઐસુશ્ય ન [ā] ઉત્સુકતા
ક-[સં.૩]નઠારું, અયોગ્ય ઈત્યાદિ અર્થસૂચક પૂવેગ.ઉદા ૦“કપૂત'; દારિક વિ. [ā] ઉદર – પેટ સંબંધી (૨) અકરાંતિયું એદર્ય ન [G.] ઉદારતા
-ક (પ્રશ્નાર્થક પદ સાથે બહુધા લાગતા) તેના અર્થમાં અનિશ્ચિતતા દાસીન્ય, દાસ્ય ન૦ [i] ઉદાસીનતા વૈરાગ્ય
સૂચવતે પ્રત્યય. ઉદા ૦ કેક, કયાંક, કયારેક, કશુંક ઔદીચ,- વે. [i] ઉત્તર દિશા તરફનું (૨) ૫૦ એ નામની | કઅવસર !કવખત; કક્ડો – કઢંગ – પ્રતિકુળ સમય જ્ઞાતિને બ્રાહ્મણ. ૦ણ સ્ત્રી, ઔદીચ સ્ત્રી
કઈ સ૦ (૨) વિ. સ્ત્રી“કયું’નું સ્ત્રીલિંગ [ વગરને સમય દંબર વિ લિં] ઉદબરનું, –ને લગતું; ઉબરના લાકડાનું કઋતુ સ્ત્રી, ખરાબ – અયોગ્ય ઋતુ (૨) અસાધારણ કે મોસમ ઔદ્યોગિક વિ૦ [.] ઉદ્યોગને લગતું
ક(૦૭)કડતું વિ૦ (કકડવું – ૧૦૦) ઘણું જ તપી ગયેલું; ઊકળતું ત્ય ન [i] ઉદ્ધતપણું
(૨) ચોખું અને ઇસ્ત્રીવાળું (કપડું) (૩) આકરી – ધ્રુજાવે ઐન્નત્ય નવ [.] ઉન્નતતા
[નહિ) | એવી (ટાઢ)
[(૩) મહાન; ભવ્ય ઔપચારિકવિ. [4] ઉપચારને લગતું (૨) ઉપચાર પૂરતું જ (સાચું | કકડધજ વિ. [જુઓ ખખડધજ] મજબૂત (૨) અડ, ટટાર પછંદસિક ૫૦ [] એક વૃત્ત [ગુજરાન ચલાવનારું કકડભૂસ અ૦ (રવ૦) કડડડ એવા અવાજ સાથે(તૂટવું, પડવું ઈ0)
પદેશિક વિ. [i] ઉપદેશનું, -ને લગતું (૨) ઉપદેશ આપીને ક૭)કહવું અક્રિ. (ર૦)કડકડ એવો અવાજ કરવો (૨) દાંત ઓપનિષદ વિ. [.] ઉપનિષદને લગતું (૨) બ્રહ્મવિદ્યા સંબંધી(૩) | કકડે એટલું ધ્રુજવું (૩) કડકડ થાય એટલું ઊકળવું સર્વે ઉપનિષદોએ ગાયેલ – વર્ણવેલ (પરમાત્મા)
ક()કઠાટj(કડવું પરથી) કડકડવું તે; કડકડ એવો અવાજ પપત્તિક વિ. [ā] ઉપપત્તિવાળું; તર્કશુદ્ધ
(૨) અ ઝપાટાબંધ; વેગભેર (૩) એકસરખી રીતે; અટકયા પગ્ય ન [4] સરખાપણું; મળતાપણું; તુલના
વગર. –ટી સ્ત્રી, કડકડ એવો અવાજ એપરલેષિક વિ. [] ઉપલેષ - અડોઅડ સંબંધને લગતું કકડાવવું સક્રિ. “કકડવું'નું પ્રેરક [જેટલું; બહુ જ થોડું
પાધિક વિ. [સં.] ઉપાધિને લગતું (૨) ઉપાધિને કારણે થયેલું | કકડી સ્ત્રી- [જુઓ કકડો] છેક નાના કકડે. ૦૬ સ્ત્રી. કકડી રસ(–સ્ય)વિ[સં.] પિતાની પરણેલી સ્ત્રીથી પેદા થયેલું સંતાન) | ક(૯)કડીને અo (કકડવું પરથી) સખત રીતે (૨) કડકડ થઈને