Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 181

એસ્કિમા ]
એસ્કિમા પું॰ [.] આ નામની ઉત્તર ધ્રુવ પ્રદેશની વતની જાત કે
તેને માણસ
એકામ્ય ન॰ [સં.] એકાગ્રતા એકાત્મ્ય ન॰ [i.] એકાત્મપણું એંકાર,–રાન્ત [ä.] જુએ ‘એ’માં
[એકાંતિક
એસ્ટેટ સ્ક્રી॰ [.] માલમિલકત; જાયદાદ
એસ્ટૉપેલ પું; ન॰ [.] અદાલતમાં એવું પગલું કે જે પેતે | એકાંતિક વિ॰ [H.] એકાંતનું; એકાંતને લગતું (૨) જીએ
એકથ ન॰ [સં.] એકતા
૧૩૬
જ પેાતાની સામે જઈ વાંધારૂપ થાય; આપવાંધા એસ્તેકબાલ પું॰ [Ā.] જુએ ઇસ્તિકખાલ એસ્પેરેન્ટો સ્ક્રી॰ [.] સૌ લોકોને કામ દઈ શકે એ હેતુથી તૈયાર કરેલી એક કૃત્રિમ ભાષા
એહ વિ॰ [સં. ટ, પ્રા. હૂઁ ?] પેલું (૨) સ॰ એ; તે (૫.) એહમક (ઍ) વિ॰ [Ā.] મૂર્ખ
એહી સ॰ [જુએ એહ] + એ (૨) વિ॰ + જે એળ સ્રી॰ (ચ.) જુઓ ઇયળ એળચી ન॰; સ્ત્રી॰ જુએ એલચી
એળિયા પું॰ [સર૦ મ. ૠિથા, હિં. હુવા, રૂં. (ગ્રીક) ઍલેા] કુંવારના પાઠાના સૂકવેલા ગર્ભ; એક ઔષધિ એળે, વેળે (ઍ, વૅ) અ॰ કેાકટ; વૃથા (૨) વગર મહેનતે; સહેજમાં. [—જવું = નકામું કે કેગટ થવું.] [એળે; સહેજમાં એળસેળે (ઍ, સ) અ॰ [કા.] જુક્તિથી; ખારીકીથી () (ર) એં (ઍ') અ॰ (ર૧૦) ન સંભળાવાથી ફરી પૂછવા માટે કરવામાં આવતા અવાજ; હૈં (૨) હાં, પછી ! (૩) ધમકામણીનો અવાજ (૪) આશ્ચર્ય-ખેદસૂચક ઉદ્ગાર (૫) [ચ.] ત્યાં એંગ્લા-ઇડિયન પું॰ [.] હિંદી અને અંગ્રેજનું મિશ્ર સંતાન; એવી એક કામનો માણસ (૨) વિ॰ તેને લગતું અંધા (ઍ૦) પું૦ [‘હિંગ' પરથી] વાણિયા (તુચ્છકારમાં) એંચણિયા (ઍ’૦) પું॰ [એંચવું] પતંગ ખેંચનારા (૨) પતંગના પેચ થતાં રીતસર નહિ રમતાં ખેંચી પાડવાની ટેવવાળા માસ એંચવું (ઍ’૦) સ॰ ક્રિ॰ [સર. હિં. ના] ઈચવું; નાખવું; ફેંકવું (લખાટી ઇ૦) (૨) ખેંચવું (પતંગ) (૩) હીંચવું ખેંચĂચા,ખેંચાખેંચી (ઍ'૦) સ્ક્રી॰ ખેંચખેંચા (૨) કૈંકૈંકા
[(૨)ખાડું
(લખોટીઓની) (૩) હુંસાતુંસી ખેંચાતાણું વિ॰ (ઍ’૦) [fË. દેંચાતાના] ટંકે સુધી દેખે એવું એંજિન (ઍ) ન૦ [.] (વેગ કે બળ આપનારું) શક્તિ પેદા કરતું યંત્ર; ઇજિન. નિયર પું॰ ઇજનેર
|
એંટ (ઍ૦) શ્રી૦ [Ā, અેટ, અટ; હિં. ઘેંટ] મમત; જીદ (૨) આંટ; સાખ (૩) ટેક. દાર વિ॰ એંટવાળું. ॰વું અક્રિ ગર્વ કરવા (૨) જક કરવી. –ટાળ,−ટી વિ॰ જકીં; આડું એંઠ, ॰વાઢ,—ઠું (ઍ)(ચ.)જુએ ‘એઠ, વાડ,− ' એંધરાં (ઍ૦) ૧૦૫૦૧૦ (ચ.) ઈંધણ; બળતણ; લાકડાં એંધાણ (ઍ૦) ન॰, ણી સ્ત્રી॰ જીએ એધાણ [૮૦ એંશી (–સી) (ઍ૦) વિ॰ [સં. મૌતિ, પ્રા. મસી, મ. દેશીં]
એ
ૐ સ્ત્રી[સં.] વર્ણમાળાના અગિયારમા વણૅ – એક સ્વર. ૦કાર પું॰ ઐ ઉચ્ચાર અથવા અક્ષર. ૦કારાંત વિ॰ છેડે એકારવાળું એકમત્ય ન॰ [સં.] એકમતી; એકમત હોવું તે એકવિષ્ય ન॰ [i.] એકવિધતા; એકવિધ હોવું તે
|
|
ઐચ્છિક વિ॰ [ä.] પેાતાની ઇચ્છાનું -ખુશીનું; મરજિયાત એ વિ॰ [હિઁ હઁટા] આડું; જિદ્દી, જંતર વિ॰ સાવ એડ ઐતરેય વિ॰ [i.] ઐતરેયને લગતું – સંબંધી (૨) પું॰ ધૃતરા (અથવા ઇંતર ઋષિ)ના વંશજ, જેની દ્વારા ઐતરેય બ્રાહ્મણ અને આરણ્યક પ્રગટ થયાં હતાં (૩) સ્ત્રી; ન॰ (સં.) એ નામનું એક ઉપનિષદ (૪) ન॰ ઋગ્વેદનું એક બ્રાહ્મણ ઐતિહાસિક વિ॰ [i.] ઇતિહાસને લગતું. ॰તા સ્ત્રી, ‰ ન૦ ઐતિહ્ય ન॰ [H.] પરંપરાગત વાત કે વર્ણન (એક પ્રમાણ) ઍના, છાલ સ્ત્રી॰ એક વનસ્પતિ ઐયામ પું॰ [.] સમય; પ્રસંગ (૨) ઋતુ; હવા ઐયાર વિ॰ [Ā.]ચાલાક; લુચ્ચું; ઢગ. —રી સ્ક્રી॰ ચાલાકી; ઠગાઈ ઐયાશ વિ॰ [ત્ર.] વિલાસી; એશઆરામી (૨) વ્યભિચારી. —શી સ્ત્રી॰ ઐયાશપણું [ વહાલો, ત્યારે ધાડે કોને ધાલે !') ઐયા વિ॰ પું॰ ; પેલા (એક કહેવતમાં ‘ઐયે વહાલ્રા હૈયા એરાવણ(—ત) પું॰ [i.] (સં.) ઇંદ્રનો હાથી (ચાદમાંનું એક રત્ન) ઐરાવતી સ્ત્રી [સં.] વીજળી
ઐલ વિ॰ [ä.] ઇલા કે પૃથ્વીનું (૨) પું॰ ઇલાને પુત્ર એલવિલ પું॰ [i.] (સં.) કુબેર એશાની વિ॰ [સં.] ઈરાનકાણ સંબંધી (૨) સ્ત્રી૦ (સં.) દુર્ગા ઐશ્ચર્ય ન[ફં.]ઈશ્વરપણું (૨) સર્વોપરીપણું (૩) મોટાઈ; સાહેબી (૪) વિભૂતિ; સંપત્તિ. શાલી(−ળી) વિ॰ ઐશ્વર્યવાળું.–ચેંચ્છા સ્ત્રી॰ [+ઇચ્છા] ઐશ્વર્યની ઇચ્છા કે વાસના
ઐષીકા ન॰ [સં. હેવી% + અહ્મ] ખાણ (ઇયુ) વરસાવતું અસ્ત્ર (!) ઐહૌકિક વિ॰ [સં.] ઐહિક; આ લોક સંબંધી ઐહાસુષ્મિક વિ॰ [É.] આ લોક અને પરલોક સંબંધી ઐહિક વિ॰ [તં.] સાંસારિક; આ લોક સંબંધી. તા સ્ત્રી એંટ (૦) ન૦ એક વનસ્પતિ
ચંદ્ર વિ॰[ä.] ઇંદ્રનું; ઇંદ્ર સંબંધી. ાલિક વિ॰ `ટું; માયાવી; જાદુઈ. —દ્રી સ્ત્રી॰ ઇંદ્રાણી (૨) પૂર્વ દિશા
અદ્રિય, ॰ક વિ॰ [સં.] ઇન્દ્રિયાને લગતું (૨) ઇંદ્રિયગમ્ય
|
|
|
[એક્ષ્યાં
|
આ
આ પું॰ [i.] વર્ણમાળાને બારમે અક્ષર –એક સ્વર. ૦કાર પું॰ એ અક્ષર અથવા ઉચ્ચાર. ૦કારાંત વિ॰ છેડે એ કારવાળું આ નામના બહુવચનનેા પ્રત્યય (૨) સ૦ (કા.) તે; પેલું (૩) અ॰ (ર૧) અરેરે; આરે. [–બાપરે!, –મા રે!= આરે ! એવા દુઃખ કે ભયની અરેરાટીને ઉદગાર]
આ પું॰ [.] વજન; રાહ; પ્રભાવ. [—પઢવા = અસર થવી.] આઇયાં (એ') ૦ (રવ) હાઇયાં; એડકાર આવતાં થતા – કરાતા સંતેાષજનક ઉદ્ગાર (૨) ન॰ ઓડકાર કે તેના અવાજ (૩) ગટાપ કરી જવું, પચાવી પડવું-પાડવું તે.[—કરવું = જમ્યાના