________________
આદ]
[ આધા
આદ વિ૦ +આદ્ય; આદિ (૨) પં. અદાપ; બળાપો () | (૨) બીજને એ ભાગ, જે ઊગતાં છોડનું મૂળ થાય છે; ‘પૅડિકલ’ આદત સ્ત્રી[] ટેવ; મહાવરે
(વ. વિ). ભેજક છું. મૂળ યજક (૨) (સં.) બ્રહ્મા, વિષ્ણુ આદમ ડું [.]સૃષ્ટિને સૌથી પ્રથમ જન્મેલો પુરુષ (૨) માણસ, નારાયણ, ૦૨સ પ્રથમ અર્થાત્ શૃંગાર રસ. ૦વણું ખેર વિ૦ માણસખાઉં. જાત સ્ત્રી માણસજાત
બ્રાહ્મણ વર્ણ, વાસી વિ. મૂળ આદિ કાળથી વસતું; અસલ આદમજીને કરડે ! એક બાળરમત
વતની; આદિજાતિનું કે તેને લગતું (૨) પુંઆદિજાતિને માણસ આદમી ૫૦ [..] માણસ. -મિયત સ્ત્રી- માણસાઈ; સુજનતા શક્તિ સ્ત્રી પ્રકૃતિ (૨) (સં.) દુર્ગા. ૦શરીર ન૦ કારણ-શરીર આદર કું. [] સન્માન. ૦ણી સ્ત્રીવેવિશાળ થયા પછી કન્યાને (૨) સૂક્ષ્મ શરીર (૩) અજ્ઞાન. -દીશ્વર j૦ [+ઈશ્વર) (સં.) વરપક્ષ તરફથી લગડાં ધરેણાં ઈત્યાદિની અપાતી ભેટ; વસંત. જેના પ્રથમ તીર્થંકર [-ચઢાવવી =વસંતની ભેટ કન્યાને આપવી.].૦ણીય વિઆદર | આદિ,૦ક વિ. [સં.] વગેરે; ઇત્યાદિ (બહુવ્રીહિ સમાસને અંતે આપવા યોગ્ય. બુદ્ધિ સ્ત્રી માનબુદ્ધિ; પૂજ્યભાવ. ભાવ૫૦ | જેમ કે, ઇંદ્રાદિ,૦) માનની લાગણી. ૦માન ન૦આદરસત્કાર. વાત સ્ત્રી આદરયુક્ત આદિ કર્તા(~ર્તા), કવિ, કારણ, કાલ(–ળ), ૦કાવ્ય, વાત; આદર ઉપજાવનારી વાત. ૦વાન વિ૦ આદરવાળું ગ્રંથ, ૦ઘટક, જિન જુએ “આદિ'માં આદરવું સક્રિ. [સં. મા +]આરંભવું; શરૂ કરવું (૨)સ્વીકારવું; આદિત૦વાર ૫ જુઓ અનુક્રમે આદિત્ય, વાર સત્કારવું (૩) સંવનન કરવું
આદિતાલ ૫૦ જુઓ “આદિ'માં આદરસત્કાર ૫૦ કિં.] આદર અને સકાર
આદિત્ય પં. [૩] સૂર્ય, રવિ (૨) અદિતિના બારે પુત્રોમાં આદશે ૫૦ લિં] દર્પણ: આરસે (૨) નમુને (૩) ધ્યેય; લક્ષ (૪) | કઈ પણ (૩) બારની સંજ્ઞા. ૦વાર ૫૦ આતવાર; રવિવાર વિ૦ નમૂનેદાર; ધ્યેયરૂપ. ૦આવી વિઆદર્શ પ્રમાણે અથવા | આદિદેવ, આદિદં ત્ય, આદિનાથ, આદિનારાયણ, આદિપદ માટે જીવનાર. દશ વિ૦ આદર્શ – ધ્યેયને જેનારું. ૦૬ષ્ટિ સ્ત્રી | | આદિપર્વ, આદિપુરુષ જુઓ “આદિ'માં [આદિજાતિ આદર્શ ય તરફની – ઉત્તમ દૃષ્ટિ. ૦ભૂત વિ૦ ધડ લેવા જેવું | આદિમ વિ. [] પ્રારંભનું; મૂળ; અસલ. જાતિ સ્ત્રી- જુએ નમૂનેદાર. ૦વાદ પુંઆદર્શનું જ પાલન કરવું જોઈએ એવો વાદ; | આદિમાતા(-યા), આદિમૂલ(–ળ), આદિજક, આદિરસ,
આઈડિકૅલિઝમ', ૦વાદી વિ૦ (૨) પું, આદર્શવાદમાં માનનાર | આદિવર્ણ, આદિવાસી, આદિશક્તિ, આદિ શરીર જુઓ આદ(–)વેર ન મૂળનું - જૂનું વેર (૨)હાડવેર, પાકી દુશ્મનાવટ | “આદિમાં
[ હોય એવું આદાન ન [4] સ્વીકાર (૨) પકડવું તે (૩) [રેગનું નિદાન. આદિષ્ટ વિ. [.] આદેશ પામેલું (૨) જેને માટે હુકમ અપાયે પ્રદાન ન લેણદેણ; આપલે
આદીશ્વર ૫૦ [4] જુઓ “આદિમાં આદાપાક પું, આદામૂળી સ્ત્રી, જુઓ “આદુંમાં
આદું ન [, ચાર્ટ] એક કંદ, જેની સંઠ બને છે. [-કાઢી આદાબ ! [..] અદબ; સલામ; વિવેક
નાંખવું = જેર કે જુસ્સે નરમ પાડી દે એમ કરવું. ખાઈને આદાય પું. [ā] સ્વીકાર (૨) નકે; લાભ (૩) ઊપજ; આવક | = ખૂબ ખંત અને જહેમતની સાથે; ભારે જોર કરીને. આદાની આદા(ધા)શીશી સ્ત્રી [i. અર્ધ-રામ] અડધું -એક બાજુનું સૂંઠ થવી =શરીરે બહુ સુકાવું - લેવાઈ જવું.]. –દાપાક ૫૦ માથું દુખે એ રોગ. [-ચડવી =એ રોગ થ]
આદાને પાક (૨) [લા.] માર. [-આપ, દેવે = મારવું.]. આદિ વિ૦ [ā] પહેલું; પ્રારંભનું (૨) મુખ્ય; પ્રધાન (૩) આદિમ; | -દામળી સ્ત્રી આદાનું કુમળું મૂળ મૂળ; આદિકાળનું અસલ (૪) જુએ આદિક (૫) પુંપ્રારંભ | આદે અ૦ જુઓ તબા શરૂઆત (૬) મૂળ કારણ (૭) [..] પહેલું પદ. કર્તા(ર્તા) | આદેશ [સં.] આજ્ઞા (૨) ઉપદેશ (૩) [વ્યા.] ફેરફાર; એકને j૦ (સં.) બ્રહ્મા. ૦કવિ પં. સૌથી પહેલ કવિ(૨) સં] બ્રહ્મા બદલે બીજે વર્ણ આવે તે (૪) [ગ.] ઉથાપન સસ્ટિટયૂશન'. (૩) વાલ્મીકિ. કારણ ન મૂળ કારણ (૨) વિશ્વનું સૃષ્ટિનું ૦૩ મું આદેશ કરનાર. ૦મંત્ર પુત્ર ઉત્થાપનમંત્ર; પ્રિન્સિપલ મૂળ કારણ; સૃષ્ટિનું બીજ, ૦કાલ(ળ) પુંઆ રંભકાલ (૨) ઑફ સસ્ટિટયૂશન” (ગ.). સૃષ્ટિની શરૂઆતને કાળ. ૦કાવ્ય ન૦ સૌથી પહેલું રચાયેલું આદેશવું સત્ર ક્રિ. [૩. ચાઢિરા ] આદેશ કરવો; આજ્ઞા આપવી. કાવ્ય (૨) (સં.) રામાયણ (સંસ્કૃતમાં). ગ્રંથ ૫૦ પહેલો – મૂળ | આદેશાત્મક વિ. [સં] આદેશરૂપ; આદેશ આપતું; “મેન્ડેટરી’ ગ્રંથ (૨) શીખ લોકોનું ધર્મપુસ્તક; ગ્રંથસાહેબ. ૦ઘટક ! આદી અ. [સં.] આદિમાં; પૂર્વે અગાઉ [ કાળનું મૂળ એકમ; “યુનિટ’. ૦જાતિ સ્ત્રી, આદિવાસી જાતિ; પ્રિમિટિવ | આદેકદમી વિ૦ કિં. માય +. વકી] (કા.) અસલનું; જાના ટ્રાઈબ'. જિન ૫૦ (સં.) ગષભદેવ; આદિનાથ. તાલ ૫૦ | આદ્ય વિ. [૪] પ્રથમનું; પ્રારંભનું; મળ. ૦કવિ ૫૦ આદિકવિ. ગાવામાં સૂરને બળ આપવા માટે પહેલા તાલ (૨) એકતાલ ગુરુ પુંઆઘ ગુરુ – ઈશ્વર. ભવાની સ્ત્રી જગદંબા મૂળ (સંગીત). ૦દેવ પુત્ર દેવાધિદેવ; પરમાત્મા, દૈત્ય ૫૦ (સં) શક્તિ. ભૂમિ સ્ત્રી મળ ભૂમિ. ૦ર ન૦ જુઓ આદર. હિરણ્યકશિપુ. ૦નાથ ૫૦ (સં.) પહેલા જૈન તીર્થંકર. નારાયણ શક્તિ સ્ત્રી મૂળ શક્તિ -- અંબાભવાની; દુર્ગા. ૦સ્થાન ન પું(સં.) વિષ્ણુ. ૦૫દ નવ પ્રથમ પદ (ગ). ૦૫ર્વ નવ પહેલે | સૌથી પહેલાંનું – મૂળ સ્થાન ભાગ (૨) (સં.) મહાભારતનું પ્રથમ ખંડ. ૦પુરુષ છું. મૂળ પુરુષ | આદ્યક [૪] ત્રિરાશીનું પહેલું પદ (ગ.) (૨) વિષ્ણુ, બ્રહ્મા; સર્જનહાર. ૦માતા(ન્યા) સ્ત્રી પ્રકૃતિ (૨) આદંત અ [.] આદિથી તે અંત સુધી આઘભવાની; પાર્વતી. ૦મૂલ(–ળ) નમૂળ પાયે; આદિ કારણ | આદ્યા વિ. સ્ત્રી સં.) આઇ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org