________________
( २२४ ) अभिधानराजेन्द्रः ।
कप्प
त
भूतस्य स्थिति कल्पनीयविवर्जनरूपणं त्या गुरूपदेशेन स गवरामादीन् श्रधीत प्रतीतिपथमारोपयेत् न के किं तु करणयुक्तोऽनुष्ठानसंपन्नो भवेत् तस्यात्मैवं सम्यग्ज्ञानथकानचारित्र समन्वितः साक्षात्प्रवचनविधिर्भवति । यथा समुद्रो रत्ननिधिर्भवति एवमसावपि ज्ञानादिरत्नमयस्य प्रवचनस्य विपिरियर्थः । स च प्रवचनविधिः सुप्रनामसंयमविरक्षितः सहि परजयविस्तरकादो भवति । ह भवे विस्तरेण चरणवैक्रियामथैौषधिप्रभृतिविविधसन्धिरूपं फ ददाति परभवेऽप्यमुत्तर विमानानुपपातकुक्षं प्रत्यायाति प्रभृतिकं विस्तरेण फलं प्रयच्छति । अथेदं कल्पाध्ययनं कस्य न दातव्यं को वाऽपात्राय ददतो दोषो भवतीत्यत आह । जिरहस्खेवारे, णिस्साकरण व मुनोगी व
गतिविम्मि सो संसारे भमति दीहे ॥
पापानि रहस्यमुच्यते भिनं प्रकाशितमयोग्यानां द स्पेन स निरस्यः अगीतार्थानामपवादपदानि कथयतीत्यर्थः । तत्रैवंविधे नरे तथा निश्राकारो नाम यः किंचिदपवादं लब्ध्वा तदेव निक्षां कृत्वा भगति यथैतदेवं करणीयं तथाऽन्यदण्येवं कर्तव्यं तत्र तथा मुक्ताः परित्यक्ता योगा ज्ञानदर्शनचाव्यापारा येन स मुक्तयोगी ईशे पायेन दातव्यं यस्तु ददाति स पधिगतिविले पृथिवीकायादित्रसका यान्तष्ट्रय परिभ्रमणगने दीयें अपारे संसारे भ्राम्यति । अथ कीदृशस्य दातव्यं को वा पात्रे ददतो गुणो नवतीत्यत श्राह । अरहस्तधारण पारए प्रकरणो तुलासमे समिते । कप्पा पालणादी - वर य आरोहणच्छिन्नसंसारी ॥ नास्त्यपरे रहस्यान्तरं यस्मान्तर रहस्यमतीव रहस्यं वेदसास्त्रार्थतत्वमित्यर्थः । तथा धारयति अपात्रेभ्यो न प्रयच्छति यः स रहस्यधारकः । पारगः सर्वस्यापि प्रारब्धश्रुतस्य पारगामी न पट्टा करणो नाम मायावियुको या बधो विदितानुष्ठानं करोति तुझासो नाम पथमा न मार्गतो न वा पुरतो नमति एवं यो रागद्वेषविमुक्तो मानापमानसुखदुःखादिषु समः स तुलासम उच्यते। समितः पञ्चभिः समितिभिः समायुक्तः विगुणोपेतस्येमध्ययनं य
पर्व ददना कल्पस्य जगतस्य तदानविधेरनुपालना कृता भवति । अथवा कल्पे कल्पाध्ययने यद्भणितं तस्यानुपाअनां यः करोति तस्य दातव्यम् । एवं कुर्वता दीपना अन्येषामपि मार्गस्य प्रकाशना कृता भवति । यथाऽन्यैरपि एवंगुणवते शिष्याय श्रुतप्रदानं कर्त्तव्यम् । अथवा ( दवणन्ति ) यो यो स्पानां नामनात स्पेन व्याख्यानं करोति तस्येदं दात
यदि वा दीपना नाम सोन्यानामुत्सर्गे दीपयति । अपवादयम्यानामपवादोगपति उनयोग्यानामुि दीपयति । प्रमादिनां वा दोषान् दीपयति श्रप्रदादिनां गुणान् दीपयति य एतस्यानुपादानायां व वर्तते तस्य ज्ञानदर्शनचारित्रमयी जघन्या मध्यमोत्कृष्टश वाऽऽराधना भवति । ततश्वाराधनया विन्नारीरी जवति । संसारसंत तेर्व्यवeg करोति तस्यां च व्यवच्छिन्नायां यत्तदयमव्याबाधमपुनराति स्थानीयुक्तोऽनुगमः । ०००० नन्दी संदर्भमूले सुतरमहापीनिकारक न्य देशापयेदमस कपः । सार्थक कल्पकल्प मेऽस्मि
Jain Education International
कप्प
नाक्रष्टुं षष्ठशाखाफलनिव हम सावकुशीवाऽस्तु टीका ॥ ६ ॥ समाप्ता चेयं सुखावबोधिनी नामकल्पाध्ययन टीका । सौवर्णा विविधार्थरत्नकक्षिता पते षमुद्देशकाः, श्रीकल्पेऽर्थनिधौ मदाः सुकलशा दौर्गत्य दुःखापड़ाः । दार्णिकारतात श्वाथ गुहा नीता खातमभी मया मतिमतामर्थाः स्फुटार्थी॥१॥ श्री कल्पसूत्रममृतं विधोपयोगयोग्यं जरामरणदारणखदारि
तं मतिमता मथितात् श्रुताच्छेः, श्रीभद्रबाहुगुरवे प्रणतोऽस्मि तस्मै ॥ २ ॥ येनेदं सूत्रं ममुकुलचाकोमलं मजुलानि निर्दोषापहाभिः स्फुट विषय विभागस्य संदर्शिकानिः । उत्फुलोद्देशपत्रं सुरसपरिमलोहारसारं वितेने,
तं नि:संबन्धवधुं मुनिमधुपं भास्करं प्राप्यकारम् ॥ ३ ॥ श्रीकल्याण्ययनेऽस्मि प्रतिगम्भीराय नाप्यपरिकलिते । श्री नमः कृति ॥ ४ ॥ श्रुतदेवताप्रसादादिदमध्ययनं विवृता कुशलम् । यदवापि मया रोग प्रायां मममम ॥ ५ ॥ ममनपगभीरनीर- त्रिोत्सर्गापवादवादः । युक्तितरत्नरम्पो जिनागमो निधियति ॥ ६ ॥ श्री जैनशासनमनस्तस तिग्मरामि श्रीपद्मचन्द्र कुलपद्मविकाशकारी । स्वज्योतिरावृतदिगम्बरमम्बरोऽभूत्, श्रीमान् धनेश्वरगुरुः प्रथितः पृथिव्याम् ॥ ७ ॥ श्रीमच्चैत्रपुरे कमरा नमदारप्रतिष्ठाकृतस्तस्माच्चैत्रपुरप्रबोधतरणिः श्रीचैत्रगच्छोऽजनि । तत्र श्रीवमेन्द्रसूरिगुरुर्भूभूषणं नासुरज्योतिःसनरोनगिरि कामेावत् ॥ ५ ॥ तत्पदाम्बुजम समभवत्पमाऔरीर सदूपणगुणत्यागग्रतः । कालुष्यं च जमोद्भवं परिहरन् दूरेण सन्मानसस्थायी राजमरावणिवरः श्रीदेवनः प्रभुः ॥ ११ ॥ शिष्टाः शिष्यापस्तत्पदरखोर विश्वस्ताङ्गाः सुविदितपिता ब तत्राद्यः सच्चरित्रानुमतिकृतमतिः श्रीजगश्चन्द्रसूरिः, श्रीमद्देवेन्द्रसूरिः सरव्रतर सचित्तवृत्तिद्वितीयः ॥ १२ ॥ तृतीयशिष्याः पारिषाय परीषदा होज्यमनः समाचकः । जयन्ति पूज्या विजयेन्दुसूरयः, परोपकारादिगुणौघसूरयः ॥ १३॥ प्रौढं मन्मथपार्थिवं त्रिजगतीजैत्रं विजित्येषुषां येषां चैत्रपुरे तत्र मसा प्रक्रान्तकान्तोस । स्थे मेरा सर्वसत्वं मही, सोमसम्म कमजोऽकृत प्राभृतम् ॥ १४ ॥ चापं चापं प्रवचनवचो वीजराजीं विनेयदेवे के सुपरिमलिते शब्दशास्त्रादिसारैः । यैः क्षेत्रः शुचिगुरुजनाम्नाय वाक्सारिणीतिः, सिवा तेनेयामन्दि संज्ञानसत्यम् ॥ १५ ॥ वैरप्रमतैः मन्त्रजायै तालमाधाय विस्ववश्यम अनुरूपकपाणमयोन्तमार्थः सत्पुरुषः सत्यधनैरधि ॥१२॥
किंबहुना || मावह्नितं विश्वम्भरामराम,
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org