Abhidhan Rajendra kosha Part 1

SR No.: 016041
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajendrasuri
Publisher: Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha
Publication Year: 1986
Total Pages: 1064
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary
File Size: 38 MB

Page 831

(६६२) अप्पाबहय (ग) भनिधानराजेन्मः।
अप्पाबहुय (ग) (पपसि णमित्यादि ) सर्वस्तोका नवनवासिनो देवास्तेजो- अधुना भवनपतिव्यन्तरज्योतिकवैमानिकविषयं सत्रमाहमेश्याकाः। युक्तिरत्र प्रागेवोक्ता । तेभ्यस्तेजोलेझ्याका भवनवा. एस एं ते! भवणवासीणं देवाणं वाणमंतराणं जो
" देव्यः सत्ययगुणाः, देवेन्यो हि दव्यः सामान्यतः - सियाणं वेमाणियाणं देवाण य कएहसेस्साणं जाव सुतिनिकायं द्वात्रिंशद्गुणास्तत्रोत्पद्यन्ते संख्येयगुणत्वमिति । तेज्यः कापोतोश्या भवनवासिनो देवा असंख्येयगुणाः, तेन्यो
कोस्साण य कयरे कयरेहितो अप्पा वा०४१ गोयमा !स. पिनीलमेश्या विशेषाधिकाः, तेज्योऽपि कृष्णलेश्या विशेषा- बत्योबा वेमाणिया देवा सुकमेस्सा, पम्हलेस्सा असंखिधिकाः। युक्तिरत्र प्रागुताऽनुसरणीया।तेभ्यः कापोतलेश्या भव- ज्जगुणा, तेउलेस्सा भसंखिज्जगुणा, तेनलेस्सा जवणवानवासिन्यो देव्यः संख्येयगुणा, भावना प्रागुक्तभावनानुसारण
सी देवा असंखिज्जगुणा, काउलेस्सा असखिज्जगुणा, भावनीया । ताभ्यो नीललेश्या विशेषाधिकाः, ताज्या कृष्णलेश्या विशेषाधिकाः, पवं बाणमन्तरविषयमाप स्त्रत्रयं भाव
नीलमेस्सा विससाहिया , कण्हलेस्सा विसेसाहिया , नीयम।
तेउलेस्सा वाणमंतरा देवा असंखेज्जगुणा, काउलेस्सा - ज्योतिष्कविषयसूत्रम्
संखिज्जगुणा, नीलसेस्मा विससाहिया, कराहलेस्सा विएतमि णं नंते ! जोसियाणं देवाणं देवीण य तेउले-1
सेसादिया, तेउलेस्सा जोशसिया देवा संखेज्जगुणा । एतेसि माणं कयरे कयरहितो अप्पा वा०४१। गोयमा! सब्यस्थो
णं ते ! जवणवासिणी वाणमंतर्राणं जोइसिणीणं वा जोसियदेवा तेनलेस्सा जोइसिपीमो देवीमो तेजले- TATोसजाव तेजोमाण पकयो स्सायो संखिज्जगपायो।
कयरोहितो अप्पा वाp?| गोयमा ! सम्बत्योवानो देज्योतिकविषयमेकमेव सूत्र, तत्रिकाये तेजोबेश्याव्यतिरेकेख | वीश्रो माणिणीमो तेनलेस्साओ, जवणवासिणीमेश्यान्तरासम्नवात् , पृथग् देवदेवीविषयसूत्रद्वयासम्भवात् ।।
भो तेजलेस्साओ असंखेज्जगुणाओ, काउलस्साओ वैमानिकदेवविषयं सूत्रमाहएतेसि एं ते! बेमाणियाणं देवाणं तेउलेस्साणं पम्ह
असंखेजगुणाओ, नीललेस्सामो विसेसाहियाओ, कएहसेस्साणं मुक्कलेस्साण य कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा०४१।
लेस्सामो विसेसाहियाओ, तेउलेस्साओ वाणमंतरीदेवीगोयमा! सव्वत्थोवा बेमाणिया देवा मुकलेस्सा, पम्हलेस्सा
भो असंखज्जगुणाओ, काउलेस्सामो असंखेजगुणाओ, असंखिजगुणा, तेउलेस्सा देवा असंखिज्जगुणा ॥
नीलसेस्साओ विससाहियानो,कएहस्साओ विसेसाहियासर्वस्तोकाः शनश्या, लान्तकादिदेवानामेव कलेण्यास
ओ,तेउलेस्सामओ जोइसिणीमो देवीश्रो संखेज्जगुणाओ। म्भवात । तेषां चोत्कर्षतोर्प श्रेण्यसंख्येयभागगतप्रदेशराशि- (एएसिणंभंते! भवरणवासीणमित्यादि) तत्रसर्वस्तोका वैमामानत्वात् । तेज्यः पचलेश्या असंख्येयगुणाः, सनत्कुमारमा-1 निका देवाः शुक्ललेश्याः, पचलेश्या असंख्येयगुणाः,तेजोलेश्या हेन्जमालोककल्पवासिना सर्वेषामपि देवानां पचलेश्यासंभ- असंख्येयगुणाः,श्त्यत्र जावनाऽनन्तरमेव कृता। तेभ्योऽपि भवपात्। तेषां चातिवृहत्समधेपयसंख्येषभागवर्तिनभःप्रदेशरा- नवासिनो देवास्तेजोमेश्याका असंख्येयगुणाः कथमिति चेत्, शिप्रमाणत्वात् । सान्तकादिदेवपरिमाणहेतुश्रेण्यसंख्येयभागा- उच्यते-अङ्कलमात्रक्षेत्रप्रदेशराशेः संबन्धिनि प्रथमवर्गमूपेकया हमीषां परिमाणहतुभेण्यसंख्येयभागोऽसंख्येयगुणः, ते. लेन गुणिते यावान् प्रदेशराशिर्भवति तावत्प्रमाणासु घनीकज्योऽपि तेजोलेश्या असंख्येयगुणाः,तेजोलेश्या हि सौधर्मेशा. तस्य लोकस्य एकप्रादेशिकीषु श्रेणिषु यावान् प्रदेशराशिस्तानदेवानाम् , ईशानदेवाश्चाङ्गनमात्रकेत्रप्रदेशराशिसम्बन्धिनि वत्प्रमाणो भवनपतिदेवीसमुदायः, तातकिशिदूनद्वात्रिंशत्तमद्वितीयवर्गमूने तृतीयवर्गमूलेन गुणिते यावान् प्रदेशराशिर्भव- भागकल्पाः भवनपतयो देवास्तत श्मे प्रभूता इति घटन्ते सौति तावत्प्रमाणासु धनीकृतस्य लोकस्य एकप्रादेशिकीषु श्रेणिषु। धर्मशानदेवेन्यस्तेजोलेश्याका भसंस्थेयगुणाः, तेन्यः कापोतयावन्तो नभःप्रदेशाः तावत्प्रमाणाः, ईशानकल्पगतदेवसमु- लेश्या प्रवनवासिन पवासंख्येयगुणाः, मल्पर्शिकानामप्यतिमदायस्तद्गतकिचिदूनद्वात्रिंशत्तमनागकल्पाः, तेन्योप सौध- भूतानां कापोतलेश्यासम्भवात् । तेभ्योऽपि भवनवासिन एव संकल्पदेवाःसंख्येयगुणाः स्वतो प्रवन्ति,पनवेश्येभ्यस्तेजोलेश्या नीललेश्या विशेषाधिकाः । युक्तिरत्र प्रागेवोक्ता । तेभ्योऽपि असंख्येयगुणाः,देव्यश्च सौधर्मशानकल्पयोरेव, तत्र चकेवनाते- बाणमन्तरास्तेजोलेश्याका असंख्येयगुणाः । कथमिति चेत् !, . जोवेश्या,तेजोलेश्यान्तरासम्नवात् ;न तद्विषये पृथकसूत्रमतः। उच्यते-श्हासंख्येययोजनकोटीकोटिप्रमाणानि सूचीरूपाणि स. सम्पति देवदेवीविषयं सूत्रमाद
रामानि यावन्त्यकस्मिन् प्रतरे भवन्ति तावान् व्यन्तरदेवदेषीस. एएसि णं जंते ! वेमाणियाणं देवाणं देवीण य तेलो- मुदायः, तसतकिश्चिदूनद्वात्रिंशत्तमनागकल्पा व्यन्तरदेवाः, तत स्साणं पम्हलेस्साण य मुक्कलेम्साण य कयरे कयरेहितो श्मे भवनपतिभ्योऽतिप्रभूततमा श्युपपद्यन्ते।कृष्णमेश्येभ्यो भअप्पा वा०४१। गोयमा ! सव्वत्थोवा बेमाणिया देवा मु
बनपतिभ्यो वाणमन्तरास्तेजोलेश्याका असंख्ययगुणाः,तेभ्योऽपि
बाणमन्तराएव कापोतलेश्याका असंख्ययगुणाः,अल्पम्किानाकोस्सा, पम्हमेस्सा संखेजगुणा, तेउलेस्सा असंखिज्ज
मपिकापोतमेश्यानावात्।तेभ्योऽपिवाणमन्तरानीलमेश्या पि. गुणा, तेउलेस्साओ वेमाणिणीओ देवीओ संखेजाओ।। शेषाधिकाः,तेज्योपिकृष्णलच्या विशेषाधिकाः,अत्रापि युक्तिः 'एएसि ण भंते!'श्त्यादि सुगमम,नवरं "तेच लेस्साओवेमाणि- प्रागुक्ताऽनुसरणीथा।तेजोलश्या ज्योतिका देवाः संख्येयगुणाः, णीओ देवीओ संखेजगुणाभो'देवेभ्यो देवानांद्वात्रंशद्गुणत्वात्।। यतः षट्पञ्चाशदधिकाशतद्वयप्रमाणानि सूचीरूपाणि याव