________________
( २५४ )
अभिधानराजेन्द्रः ।
अडावय
नि ? | यतस्तत्राऽसंख्याता उद्धारा जाताः श्रूयन्ते, तेनाष्टापदे कस्यसांनिध्यं, शत्रुञ्जये च कस्य न ?, यदेतावान् भेद इति व्यक्त्या प्रसाभ्यमिति । उत्तरम् अष्टापद पर्वते भरतचक्रवर्तिकारित प्रासा दादीनां स्थानस्य निरपायत्वाद्, देवादिसान्निध्यात् च "केवश्यं पुण कालं श्राययणं श्रवसिज्जिस्सइ ? । तसो तेण श्रमेण भणिअं जाव इमाओ ओसप्पिणिति मे केवलिजिणाण मंतिए सुयं" इत्यादि वसुदेवहि एज्य कर सद्भावाच्चाद्य यावदवस्थानं युक्तिमदेव शत्रुञ्जये तु स्थानस्य सापायत्वात्, तथाविधदेयादिसानिध्याभावाच्च भरतकारितप्रासादादीनामद्ययाव दवस्थानाभाव इति संभाव्यते । तत्त्वं तु तत्त्वविद्वेद्यमिति । ही०४ प्रका० । किञ्च अष्टापदपर्वते प्रतिमाप्रतिष्ठा केन कृता ?, कुत्र वासा कथितास्तीति विष्णुच्चपिगणिनः। तदुत्तरम अत्र प्रतिमाप्रतिष्ठा श्रीषभदेव शिष्येण कृतेति श्रीशत्रयमाहात्म्यमध्ये कथिनमस्तीति । (ही०) अष्टापद गिरी वकीलया थे जिनप्रतिमां बन्दन्ते ते सांगा. मिन इत्यक्षराणि सन्ति, तथा च सन्ति ये विद्याधरयमिनस्तथा राचसवानरवारणमेदमिश्रा अनेके थे तपस्विनस्तत्र गन्तु शक्तास्तेषां सर्वेषामपि तद्भवसिद्धिगामित्वमापद्यते, ततः सा का लब्धिः, यया तत्र गम्यते, तथा गौतमादिवचद्भवसिद्धिगामिनो भवन्तीति । तथाऽष्टापदगिरौ ये तपःसंयमोत्थलब्ध्या यात्रां कुर्वन्ति तद्भवसिद्धिगामिन इति संभाव्यते व्यक्काक्षरानुपलम्भात् । ही० १ प्रका० ।
अडावयवाइ (ए) - अष्टापदवादिन् पुं० इन्द्रभूतिना सह वीरजिनसमीपं समागते विप्रभेदे, कल्प० । अट्ठावीस अष्टाविंशति-स्त्री० । अष्टाऽधिका विंशतिः । अष्ट विंशतिवाविशति अास अधिकविंशतिसंख्यायाम्, “तिमि य कोसे अठावीसं धणु सयं" जं०१ बक्ष अट्टाह- अष्टाहन० । अष्टानामहां समाहारे, शा०१ ०८ श्र० । अट्ठाहिया - अष्टाहिका - श्री० अष्टाना नहां समाहारोऽष्टाहम्, त दस्ति यस्यां महिमायां साहाहिका महिमामाचे व्युत्पत्तेः प्रदर्शनमात्रफलरवेन महिमामात्रस्यैव प्रवृतिनिमित्तत्वात् । शा०१ श्रु०८ श्र० । अष्टदैव सिक्यां च । “अठाहिया य महिमा, सम्मं अणुबंधसाहिगा केद्र" पञ्चा० ८ विष० । श्रा० म० प्र० । (अष्टाहिकाया रथयात्रायाः स्वरूपम 'अणुजाण' शब्दे बक्ष्यते) अहि-अस्थि-न अस्यते । अस-स्थिन्। "डोऽस्थिविसंस्तु
ले" || ८ | २ | ३२ ॥ इति संयुक्तस्य धस्य ठः । प्रा० । कीकरो. प्रश्न०१ आश्र० द्वा० औ०] कुलके, श्राचा०२ ०१ अ० उ० । कुल्ये पञ्चमे धातो. तं० । स्था० । सास्थिके सरजस्के कापालिखित "०१० अट्ठि (ल् ) -अर्थिन् - त्रि० । अर्थोऽस्याऽस्तीत्यर्थी । प्रयोजनवति, प्राचा० १ ० ६ ० ४ उ० । अहिअगाम-अस्थिकग्राम-पुं० । स्वनामख्याते प्रामभेदे, तत्र घीरजिनः समवासरत् । तदेतत्सर्वमुक्तम्'अस्थिकप्राम' इत्याख्या, कथं जातेति कथ्यते । प्रामोऽयं वर्धमानोऽन्ते, वेगवत्यस्य नद्यभूत् ॥ १२ ॥ मण्यादिपत्यपूर्णाना-मनसां पञ्चभिः शतैः । धनदेवो वणिक तत्रा-यातः प्रेदय महानदीम् ॥ १३ ॥ महोक्षमेकं सर्वेषु, शकटेषु नियोज्य सः । वामतो दक्षिणनाभ्यां स्तां नदीमुदतारयत् ॥ १४ ॥
Jain Education International
महिग
अतिभाराकर्षन सोऽथान्तरपुटितो वृषः ।
तस्य छायां विधायाथ, ग्राम्यानाकार्य तत्पुरः ॥ १५ ॥ चारिवारिकृते तस्य तेषां यत्। पाल्योऽयमिति चोक्त्वा तान्र, साश्रुक् स वणिग् ययौ ॥ १६ ॥ ग्राम्या विभज्य तद् अव्यं, सर्वे जगृहिरे स्वयम् । तस्यासौ निर्दयो ग्राम-श्वारिं वारि न कोऽप्यदात् ॥ १७ ॥ आस्तां किंचित्करिष्यन्ति दयया मे प्रतिक्रियाम् । मत्स्वामिदत्तद्रव्येणाप्येते किंचिन कुर्वते ॥ १८ ॥ ततः प्रद्वेषमापन्न - स्तदूग्रामोपरि सत्वरः । सोऽकामनयोगात् नुषावाधितो वृत्तः ॥ १६ ॥
भूतलपाश्याक्यो, ग्रामे जैव पुरो बने । उपयुक्तोऽथ सोऽशासीत्, तद्वपुः स्वं ददर्श च ॥ २० ॥ मारि तहामलोकस्य स विचके ततः कुधा । लोको ममाभूवंस्तैरस्थिसंचयाः ॥ २१ ॥ कारितैरपि रहायै- मरिनोपशशाम सा । ग्रामान्तरेष्वगुर्लोकाः, स तांस्तत्राप्यमारयत् ॥ २२ ॥ अचिन्तयंस्ते तत्रस्थैः कोऽप्यस्मा निर्विराधितः । यास्तव सत्प्रसादन देतवे ॥ २३ ॥ अथागतास्तदर्थे ते, प्रचक्रुर्विपुलां बसिम । समन्ततः क्षिपन्तोऽथ, ग्रामस्याज्यधुरुन्मुखाः ||२४|| देवो वा दानवो वाऽपि कः कश्चित्कुपितोऽस्ति नः । शरणं नः स एवास्तु, काम्यत्वागः प्रसीदतु ॥ २५ ॥ यो सोऽबादी कामां कुरुताचुन सिनेनापि तदा गोर्मणाः २६ ॥ सत्या. पाणिः सुरोऽभवम् । तेन वैरेण वः सर्वान्, मारयामि ततोऽधुना ॥ २७ ॥ तेऽथ तं भक्तिनम्राङ्गाः, देम्यात् प्रपयप्रदः । कृतोऽस्माभिरवं मन्तु, शामये कर्त्तव्यमादिश ॥ २८ ॥ तद्दैन्यात् सोऽपि शान्तस्ता - नूवे मन्मारितास्थिभिः । कृत्वा कूटं तपरि, कुरुतायतनं मम ॥ २६ ॥ मध्ये विधाय में मूर्ति, श्वेतः पूजयेयुर्ममस्येयुस्ततो मारिः शमिष्यति ॥ २० ॥ तथैव विधुस्ते च मारियापि न्यवर्त्तत । इन्द्रशर्मा भर्ति दवा, प्रास्यैस्तस्थार्थकः कृतः ॥ ३१ ॥ वीयास्थिकूटं पथिकै रस्थग्रामस्तीरितः ।
' अस्थिकप्राम ' इत्यास्या प्रामस्यास्य तदायभूव ॥ ३२ ॥ आ० क० | कल्प० । श्रा० न्यू० । श्रা० म० द्वि० । स्था० । अडिकच्छन- अस्थिकच्छप-पुं० । अस्थिबहुले कच्छपभेदे, प्रका० १ पद ।
अट्टिकठिण अस्थिकठिन- त्रि० । अस्थिभिः कठिनम् । कीकशरमुनि सं
-
-
66
कवितास्थिक ०ि कतिमानि अस्थिकानि यत्र तत्तथा । गृकीक, "अट्टिकडि सिरपहारु"० अडिग - अस्थिक न० 1 हरुके, प्रश्न०३ श्राश्र० द्वा०] कापालिके, पुं०। व्य० २ उ० । अवरूबीजे अनिष्पने फले, न० । पृ० १४० । आ (अ) थिंक-१० मोकः स प्रयोजनमस्येत्यार्थिकम् " तदस्य प्रयोजनम्" इति उक् । अथवाऽर्थः स एव प्रयोजनरूपोऽस्यास्तीति अर्थिकम "अत इनिवनौ" ५|२| ११५ । इति ग्नू । उस १ अ० मोक्कोत्पादके, "पसन्ना सा
"
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org