Abhidhan Rajendra kosha Part 1

SR No.: 016041
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajendrasuri
Publisher: Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha
Publication Year: 1986
Total Pages: 1064
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary
File Size: 38 MB

Page 371

(२०) अजससयविसप्पमाहियय अभिधानराजेन्द्रः+
प्रजिअसेण हृदयं मानसं यस्य स तथा, प्रसूताश्लाघाविस्तृतमनस्के, “अ. शत्रावेव। तथा च 'गौणे कर्मणि उह्यादेः' इत्युक्तेः, गौणकर्मण जससयविसप्पमाणहिययाणं कश्यवपात्तीणं" (स्त्रीणां) तं०। पवानिधाननियमात् तस्यैव जयकर्मतायां तेनाऽभिधातुं योग्यअजस्स-अजस्त्र-नान००। जस्-र अनवरते, "अामरणंतम- त्वम्, न च नास्त्येषामजितो देश इत्यादी गौणकर्मणोऽविधत. जस्सं, संजमपरिपालणं विहिणा" पश्चा०८ विवात्रिका
यैव जयप्राप्तदेशादौ जितशब्दप्रयोगात् ततो नसमास बावस्थायिनि वस्तुमात्रे, त्रि०। वाच ।
इति नेदः । रागादिभिर्जितत्वाभावात् शिवे, विष्णौ, बुद्ध च । अजहम्पकोस-अजघन्योत्कृष्ट-त्रि०ा न जघन्योत्कृष्टा स्थितिर्यस्य वाच । परीषदादिभिरनिर्जितो गर्नस्थे भगवति जननीते सा, एवं स्थितिशब्दसोपात्तथा । मध्यमायां स्थिती वर्तमाने,
राज्ञा नजित इत्यजितः। ध०२अधि।अवसर्पिण्याद्वितीये तीर्थकप्रा०म०क्षिा
रे, “अक्खेसु जेण अजिया, जणणी अजितो जिणे तम्हा" अके. अजहाकोसपएसिय-अजघन्योत्कर्षपदेशिक-पुं० । जघन्या
षु अकविषयेण कारणेन भगवतो जननी अजिता गर्नस्थे भगश्रोकर्षाश्च जघन्योत्कर्षाः, न तथा ये तेऽजघन्योत्कर्षाः, मध्यमा
वत्यभूत्तस्मादजितो जिनः । अत्र वृद्धसंप्रदाय:- "जगवतो -
म्मापियरो जूयं रमंति, पढमं राया जिणिया इतो जाहे भयवं इत्यर्थः, ते प्रदेशाः सन्ति येषां ते अजघन्योत्कर्षप्रदेशिकाम
पायाश्रोताहे देवी जिणाइन्नोराया ततोश्रक्वेसुकुमारप्रभावात ध्यमप्रदेशनिष्पन्नषु, स्था०१०१ उ० ।
देवी अजिय त्ति, अजिनो से नाम कयं" श्राम द्वि० प्रा० अजहत्थ-अययार्य-न0 । पनाशादावयथावदर्थ के नामभेदे,
चू०। ध० स० कल्प० । (अन्तरायुरादिकमस्य 'तित्थयर' शब्द स्था०१ ग०१०।
वक्ष्यते ) भाविनि द्वितीये बलदेवे, ती० २१ कल्प० । श्रीसुविअजाइय-अयाचित-त्रि० । अयाप्रया सम्धे, अदत्तादाने च ।।
धिजिनस्य यके च। स च श्वेतवर्णः कर्मवाहनश्चतु“जो मातु"मुसावायं बहिच , उग्गाहं च अजाश्यं । सत्था दाणाइ सो-। लिङ्गाक्षसूत्रयुक्तदक्विणपाणिद्वयो मकुमकुन्तकलितवामपाणिगंसि, तं विज्जं परिजाणिया" ॥१॥ अयाचितमित्यननादत्तादानं द्वयश्च । प्रव०२७ द्वा०॥ गृहीतम् । सूत्र १ श्रु० अ०
अजिअदेव-अजितदेव-पुंगमुनिचन्द्रसूरः शिध्ये, विजयसिंहस्य अजाणंत-अजानत्-अजानान-त्रि० । अनवबुध्यमाने, “अ- गुरौ, "जातौ तस्य (गुरुचन्द्रस्य ) विनयौ, सूरियशोभद्रनेमिजाणंता मुसंबदे" मूत्र.१ श्रु०१०३०। कल्पाऽकल्पम
चन्डाहौ। ताज्यां मुनीन्छचन्छः श्रीमुनिचन्डो गुरुः समजानति अगीतार्थ, पुं०1 वृ० ३ उ० ।
नूत् ॥ १ ॥ श्रीअजितदेवसूरिः प्राच्यस्तस्माद नूव शिष्यअजाणाय-अऊ-त्रि०। न जानाति । प्रा-काम० त० स्वल्प.
वरः । वादीति देवमूरिद्वितीयशिष्यस्तदीयोऽभूत् ॥॥ झाने, प्राचा० १ श्रु०६ अ० २० । " एवं विप्पमिवनगे,
तत्राऽऽदिमाद् बभासे गुरुर्विजयसिंह इति मुनिपसिंहः"1ग०३
अधिक अन्योऽप्येतनामा (वि०सं०१२७३ वर्षे) आसीत् । सच अप्पणा उ अजाणया" सूत्र० १८०३ अ०। ज्ञानशून्ये, मूर्ख, वेदान्तिमतसिद्धाज्ञानरूपपदार्थवति च । वाच ।
भानुप्रभसूरेः शिष्यः, योगविधिनाम्नो ग्रन्थस्य कर्ता। जे०६०
प्रजिअपभ-अजितप्रथ-पुनस्वनामख्याते गणिनि । स च (वि० अनाणिय-अज्ञात्वा-अव्या अधिज्ञायेत्यथे, नि० चू० उ०
सं०१२०२वर्षे) गुर्जरधरियां विद्यापुर (बीजापुर)प्रान्ते व्यहार्षीअजाणिया-श्राइका-खान-शका, झकाविलकणाया स- त् , धर्मरत्नश्रायकाचारनामानं प्रन्थं च व्य रचत् । जै० ३०। म्यक् परिज्ञानरहितायां पर्षदि, "अजाणिया जहा जा होइ | अजिअबला-अजितबला-स्त्री० श्रीअजितस्य शासनदेव्याम, पगश्महुरा मियगवयसीढकुकुमयन्या रयणमिव असंग-| सा च गौरवर्णा लोहासनाधिरूढा चतुर्भुजा वरदपाशकाधिविया अजाणिया सा नवे परिसा" या ताम्रचूमकएजीरवकुर- ष्ठितदक्विणकरद्वया बीजपूरकाशालङ्कृतवामपाणिद्वया च ।
पोतवत्प्रकृत्या मुग्धस्वभावा असंस्थापितजात्यरत्नमिवान्तर्गु- प्रव.२७ द्वा०।। णविशिष्टगुणसमृद्धा सुखप्रज्ञापनीया पर्षत सा अझिका । -अजिमसीह-अजितसिंह-पुं० । स्वनामख्यातेऽश्चलगच्चीये तंच-"पगई सुद्धप्रयाणिय, मिगगवगसीहकु कुमगनूया । सरी.सच (वि० सं० १२८३ वर्षे) जिनदेवेन पित्रा जिनदेव्यां रयणमिव असंगविया, सुहसरणप्पागुणसमिका"॥१॥नं० ।
नाम मातरि जन्म लम्वा सिंहप्रनसूरिपादमूले प्रववाज, देवेअजाण-प्रज्ञा-स्त्रीला अज्ञस्य हिंसादेई तुखरूपफनाविदुषो ज्ञा
न्द्रसिंहनामानं च शिष्यं प्रावाजयत् । जै० ३० । नाद व्यावृती, स्था०२ ग०४० अजाय-अजात-त्रि० । न० त० । अनिष्पन्ने, श्रुतसम्पदनुपेतत
अजिअसेण-अजितसेन--पुं० ।जम्बूद्वीपे नारतवर्षेऽतीतायायाऽअब्धात्मनाभे साधौ, तव्यतिरेकात्कल्पभेदे च । पुं० ।।
मुत्सर्पिण्यां जाते चतुर्थे कुलकरे, स्था० १००। कौशाम्या "गीयत्थ जायकप्पो, अगिओ खलु भवे अजाओ अ" अगीतः
। अधिपती धारणीवल्लन्ने नृपतिभेदे, " कौशाम्बीत्यस्ति पृस्तत्राखल्वंगीतार्थयुक्ते विहारः पुनर्भवेदजातोऽजातकल्पः, अव्यक्तत्वे.
जितसेनो महीपतिः । धारणीत्यभिधादेवी, तत्र धर्मवसर्गुरुः" न जातत्वात् । ध० ३ अधिः । पञ्चा० ।
॥१॥ आ० क० । प्राव । आ००। (तत्कथा 'अण्णाय' शब्ने अजायकप्पिय-अजातकल्पित--पुं० । अगीतार्थे, “एगविहारो |
वक्ष्यते) श्रावस्तीनगरी समवसृते यशोभायाः कीर्तिमत्याम
इत्तरिकायाः प्रवाजके आचार्यदे, ('अलोद' शब्दे कथा इष्टअजायकप्पिो जो भवे उवणकप्पे" ग०१ अधिक।
व्या) श्रा०चूल आधा दर्श। अजितसेनो नाम अजयदेवसूरिप्रजिअ--अजित- त्रिन ता अपराजिते, "अजिय महत्थं"
शिष्यःराजगच्चीयवादमहार्णवनाम्नो ग्रन्थस्य कर्ता, यत्समये ( जिनानाम् ) अजितामशेषपरप्रवचनाशानिरपराजिताम,
(वि० सं० १२१३ वर्षे) अञ्चबगच्छः समजनि । जै०३० । दर्श० । आव० । जिधासोर्द्विकर्मकत्वादनिर्जितशत्रौ, अ.
प्रा० क0 । भाहिलपुरनगरे नागस्य गृहपतेः सुलसानान्यां पराजितदेशादौ चास्य प्रवृत्तिः, एकस्य कर्मणोऽविवक्ताया- भाया॑यामुत्पन्ने पुत्रे, स चाऽरिष्टनेमेरन्तिके प्रव्रज्य शत्रुञ्जये मन्यस्य विववायां, तत्रैव कर्मणि क्तः। भूरिप्रयोगस्तु-अनिर्जित-I सिकः। अन्त०४ वर्ग।