________________
अंतराय
"
एतच भाण्डागारिकसममिति दर्शयन्नाह । सिरिहरियस एवं जह परिक्रूत्रेण तेण रायाई । न कुणा दाणाईयं एवं विश्वेण जीवो पि । थियो गृहं श्रीगृहं भाण्डागारं तद्वियते यस्य स श्रीगृहको भाण्डागारिकस्तेन समं तुल्यमेतदन्तरायकर्म पथा तेन श्री गृहके प्रतिकूलेन राजादिः राजा नृपतिः आदिशब्दात् - नोभ्वरतलपरादिपरिग्रह न करोति कर्म व पारयति दानादि आदिशम्याच लाभभोगोपभोगादिग्रहणम । एवममुना श्रगृहकदृष्टान्तेन विघ्नेनान्तरायकर्मणा जीवोऽपि जन्तुरपि दानादि कर्त्तुं न पारयतीति व्याख्यातं पञ्चविधमन्तरायं कर्म । कर्म० १ कर्म० | पं०सं० । श्रा० । ( अनुभागादयोऽस्य अणुभागादिशब्देषु ) ( बन्धादयसत्तास्थानान्यस्य कम्म शब्दे ) विघ्ने, सूत्र० १० ११ अ० ।
योगस्यान्तरायाः ।
(y) अन्निधानराजेन्द्रः ।
प्रत्यूहा बाधयः स्त्यानं ममादालस्य विज्रमाः । संदेहाविरतम्य-लानथाप्यनवस्थितिः ॥ ए ॥ (प्रत्यूहा इति व्याधिस्त्यानसंशयप्रमादालस्याविरतिभ्रान्तिदर्शनालण्यभूमिकत्वानपस्थितत्वानि विविक्षेपास्तेन्तराया इति सूत्रम् । द्वा० १६ द्वा० । विघ्नकरणे, स्था०४ठा०| व्यवच्छेदे "जे अंतराचे" स० । शकयभावे च । नत्थ अंतरापणं परगेहे रिसीयप " सूत्र० १ ० ६ श्र० । अन्तरायिक न० विघ्ने, प्र० सं० ३ द्वा०हुचाये
श्राचा० १ ० ६ श्र० ।
अंतरापड़-अन्तरापय पुं० विषक्षितस्थानयोरन्तरालमार्ग,
66
भ० २ ० १ उ० ।
अंतरायबहुल - अन्तरायबहुल- त्रि० विघ्नप्रचुरे, तं० । अंतरायवग्ग - अन्तरायवर्ग- पुं० श्रन्तरायप्रकृतिसमुदाये, क०प्र० अंतरास- अंतराल - नन्तरं सीमानमारातिद्धति--- क - रस्य सत्यम् वाच० । मध्ये, विशे० । संकीर्णवर्णे च पुं० तद्वर्तिनि भि० वाच० । अंतरावण-अंतरापण-पुं० अन्तरे ग्रामादीनामर्द्धपथे आपणाः अन्तरापणाः प्रश्न० श्र० ३ द्वा० । राजमार्गप्रनृतिमध्यभागबहिविषा १०३ अ० वीथीषु मार्गेषु कृ० १ उ० ।" अंतरावणाओ घरपडए गिरहंति " परिखोदकमार्गान्तरानवर्तिनो हट्टात् कुम्नकारसम्बन्धिन इत्यर्थः ज्ञा० १२ अ० । अंतरावणागह- अन्तरापणन विशेषे तद्यथा।
1
"
अ अंतरावणो पुण, वीहीसा एगओ व हो पा तत्थ हिं अंतरावण-गिदं तु सयमावणो चेव ॥ अग्यानन्तर्ये अन्तरापणो नाम पीथी दमार्ग इत्यर्थः सा पकतो वा एकपार्श्वेन (श्रो वित्ति ) द्वाभ्यां वा पार्श्वभ्यां भवेत् तत्र यगृहं तदन्तरापणगृहमुच्यते वृ० १३० ॥ अन्तरावास अन्तरवर्ष पुं० अन्तरयसवर्षस्य वृषेशासा बन्तरवर्षः । वर्षाकाले, ज०१५ ०१ उ० । अन्तरावास - पुं० अन्तरेऽपि जिगमिषतः क्षेत्रमप्राप्याऽपि यत्र स्वति साधुभिरामापासो विधीयते सोऽन्तरायासः। वर्षाकाले, ज० १५ श०१ उ० । “अठिये गामं नीसाए पढमं अंतरा बासं उवागए" कल्प० ।
Jain Education International
अंतरिवखपासणाह
अंतर (लि) क्ख - अन्तरि (री) क्ष- न० अन्तः स्वर्गपृथिव्योमध्ये ईदयते शक् कर्मणि घञ्-अन्तः ऋकाणि अस्य वा पृोदरादित्वात्यके हस्वः ऋकारस्य रित्वं वा वाच० । अन्तर्मध्ये ईका दर्शनं यस्य तदन्तरीकम् भ० १७ श० १० २० | श्राकाशे, विशे० 'अंत बूपा गुज्जा परियत्ति यदश०७० आन्तरिकुन अन्तरिक्रमाकाशं तत्र प्रयमान्तरिक गन्ध नगरादी स्था० वा० उत्त० मेघादिके, ०२० २ to | ग्रहाणामुदयास्तादिपरिज्ञानात्मके, कल्प० । उल्कापातधूमकेतुप्रमुखाणामुदय विचार विद्यासणे ( उस०] १५०) आकाशप्रभवग्रहयुद्ध मेदादिभावफल निवेदिके या चतुर्थे महानिमित्तशास्त्रे, स० । “गढ़ बेहभूअ अहहा सपमुदं जयंतरि
"प्रब० २५७ द्वा० प्रहवेधनुताहा सप्रमुखमान्त रिकं निमित्तम् । तत्र प्रवेधो महस्य महमध्ये निर्गमः । ताट्टहासोऽतिमहानाकाशे श्राकिलिकिलारायः यथा " निनास सोममध्येन प्रदेष्यन्यतमो यदा तदा राजन्यं विधाको भं च दारुण " मित्यादि प्रमुखग्रहणान्धर्वनगरादिपरिग्रहः । यथा "कपिलं शस्यपाताय, माजिएं हरणं गवाम् । श्रव्यक्तवर्ण कुरुते बलोभं न संशयः सन्नगरं हे सप्राकारं संतोरम सोम्यां दिशं समाश्रित्य शहस्तजियकरमित्यादि " प्रत्र० २५७ द्वा० । अस्य सूत्रं सहस्रप्रमाणं वृत्तिर्लकप्रमाणा वार्तिक कोटिप्रमाणम स० ७९ पत्र-। आव० ।
णम ।
अंतर (ल) क्खनाय अन्तरिक्षजात त्रिः स्कन्धमञ्चक प्रासादादी, भुख उपरिवर्तिपदार्थजाते, प्राचा० २०५० अंतरि (वि) क्लप मिरा - अन्तरिवखमतिपत्र शि० - काशगते, उपा० २ श्र० । जं० ।
-
अंतरि (स) क्वपासणाढ़ अन्तरिक्ष पार्श्वनाथ पुं० श्रीपुरे अन्तरिक्षस्पार्श्वनाथप्रतिमायाम्,
तत्कल्प इत्थम् ।
'पय पहाव निवासं, पासं पणमित्तु सिरिपुरं नगरं । कित्ते मि अंतरिक्ख-द्विष्यतष्पकिमाइ कप्पल' पुनि लंकापुरीए द सग्गीवेश प्रचक्षिणा माली सुमालिनामानो निगाओ लग्गा केणावि पेसिया तेसिं बविमारूढाई तह पढ़े वसंताणं समागया अणवेक्षा फावरण चिंतिवं मए ताय अभिपरिमाकरदिया ओसामा परे विसारिना एएच बुएह त्रि पुनवंताणं देवपूयाए अकयाए न कत्य वि भोषणं तच्च देवयावसरकरंमिश्रमदडु ममोवरि पवितिति । तेण विनावले पविचवायुमाए अहि
वा भावजिणपासनाहपडिमा निम्मविद्या । मासिमालिहिं तं पूना जोश्रणं करूं तत्र्यो तेसु तह मग्गे पडिएम सा पडिमा आसन्नसरोवरमज्जे अखंमिअरूवा चैव तत्थ लिया। कालकमेण तस्स सरोवरस्स जसे अप्पियभंजनरिख व दीस | तो कालंतरेण विंगवीदेसे विंगइनपरं तत्य सिरपालो नाम नरवई हुत्या । सो अगादको dragonist नरेहिं हऊहिं बाहिं गओ ते तत्थ पि
।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org