________________
- दंडक विचार. ( ૨ ) ભાવાર્થ-ગર્ભજ તિર્યંચ અને વાયુ કાય-એબે દ ઠકમાંદારિક, વૈક્રિય, તેજસ અને કામણએ ચાર શરીર હોય છે. મનુષ્યના એક દડકમાં આદારિક, વૈક્રિયતૈજસ, કાર્મણ અને આહારક–એ પાંચ શરીર હોય છે અને બાકીના એકવીશ દડકોમાં ત્રણ શરીર હોય છે એટલે દેવતાને તેર દંડક અને નારીને એક–એ ચાદ દડકમાં વિક્રિય, તૈજસ અને કામણ એસણ શરીર હોય છે તથાએક વાય કાય વિના ચાર સ્થાવરના ચાર દડક તેમજ ત્રણ વિકેલે દ્રિયના ત્રણ દડક–એ સાત દડકને વિષે દારિક, વૈજક અને કાર્પણ -એ ત્રણ શરીર હોય છે, વનરપતિ કાય શિવાય બીજા ચાર સ્થાવરને વિષે ઉત્કૃષ્ટથી અને જઘન્યથી એમ બે પ્રકારનું શરીર છે તે અગુલના અસખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણે હૈયુ છે. ૫
अवचूर्णी 'व्वयणे बहु वयणं ' इति प्राकृतलक्षणेन गर्जजतिर्यक्वाय्वोश्चत्वारि शरीराणि नवंति संन व एव न लवंत्येवेति निश्चयः एवं सर्वत्रापि ज्ञेयं ।
એ પ્રાકૃત વ્યાકરણના નિયમથી દિવચનમાં બહુ થાય છે તેથી ગર્ભજ તિર્યંચ તથા વાયુના ચાર શરીર થાય છે એ સંભવ છતાં ન જ થાય, એવો નિશ્ચય છે, એવી રીતે બધે ઠેકાણે જાણી લેવું.
आहारकत्यागेन कदाचित्तयो क्रियकरणे न च चतुर्णा संन्नवः।
તે ગર્ભજ તિર્યંચ અને વાયુ કાયને આહારક શરીરના ત્યાગથી અને કદાચિત વૈક્રિય શરીરને કરવાથી ચાર શરીરને સંભવ છે.