________________
સંસાર પરપીડારૂપ છે માટે પાપરૂપ છે. અને પાપનાં જ ફળ સ્વરૂપ છે. મોક્ષ પાકાર સ્વરૂપ છે માટે પવિત્ર છે અને પવિત્ર એવા ધર્મારાધનના જ પરિણામરૂપ છે.
સંસારમાં “મસ્ય ગલાગલ" ન્યાય ચાલી રહ્યો છે. તેમાંથી છુટવાની બુદ્ધિ, અને મોક્ષ એ જીને સુખના આલંબનરૂપ છે. તેથી તેને મેળવવાની બુદ્ધિ એ સમ્યબુદ્ધિ છે, એ જ સાચી સમજણ છે. એ સમજણથી વિપરીત સમજણ સંસારમાં ભટકાવનારી છે.
પરોપકારના કારણે મક્ષ ઉપાદેય છે અને પરપીડાને કારણે સંસાર હેય છે, એવી બુદ્ધિ થવી તે સમ્યગજ્ઞાન છે, એવી શ્રદ્ધા થવી તે સમ્યગદર્શન છે અને એવું વર્તન થવું તે સમ્યફચારિત્ર છે.
મોક્ષે ગયેલા અને મેક્ષે જવા માટે ઉદ્યત થયેલા જીનું શરણ સ્વીકારવું, તેમના ઉપર જ પ્રીતિ–ભક્તિને વિસ્તારવી, અને તેમની આજ્ઞાના પાલનને જ એક કર્તવ્ય માનવું એ સમ્યકત્વનું સ્વરૂપ છે
શરણુએટલે શું? “શરણુ” શબ્દ, આશ્રય-આધાર–આલંબન–ટેકે વગેરે એક જ અર્થને કહે છે.
શ્રી પંચપરમેષ્ઠિ ભગવંતેનું શરણ તેમનાં સ્મરણથી, આશ્રયથી, આધારથી, આલંબનથી, ટેકાથી લેવાય છે. શ્રી પંચપરમેષ્ઠિ ભગવે તેનું શરણ તે ધર્મનું જ શરણું છે.