________________
૩૭
આકાશ; એ પાઁચ દ્રવ્યાને પચાસ્તિકાય કહે છે. કાળદ્રવ્ય બહુપ્રદેશી નથી, તે કારણથી તે અસ્તિકાય પણ નથી. ૧૭૭ પ્ર. દે પુદ્ગલપરમાણુ એક પ્રદેશી છે, તે તે અસ્તિકાય કેવી રીતે છે ?
ઉ. પુદ્દલપરમાણ્યુ શક્તિની અપેક્ષાથી અસ્તિકાય છે અર્થાત્ સ્કંધ રૂપમાં થઈ (રૂપે પરિણી ) બહુપ્રદેશી થઈ જાય છે, તે માટે ઉપચારથી તે અસ્તિકાય છે.
૧૭૮ પ્ર. અનુજીવી ગુણ ને કહે છે ?
૯. ભાવસ્વરૂપ ગુણાને અનુથ્વી ગુણુ કહે છે. જેમકે:-સમ્યક્ત્વ, ચારિત્ર, સુખ, ચેતના, સ્પ, રસ, ગન્ધ, વર્ણાદિક.
૧૦૯ પ્ર. પ્રતિજીવી ગુણ અને કહે છે ? ઉ. વસ્તુના અભાવસ્વરૂપ ધર્મને પ્રતિવી ગુણુ કહે છે; જેમકે નાસ્તિત્વ, અમૂલ, અચેતનત્વ વગેરે.
૧૮૦ પ્ર. અભાવ અને કહે છે?