________________
૮૯ પ્ર. નિશ્ચયનયના કેટલા લે છે?
ઉ. બે છે. વ્યાકિનવ અને પર્યાયાર્થિક નય. ૯૦ પ્ર. વ્યાકિનય કેને કહે છે?
ઉ. જે દ્રવ્ય અર્થાત્ સામાન્યને ગ્રહણ કરે. ૯૧ પ્ર. પર્યાયાકિનય કેને કહે છે? ( ઉં. જે વિશેષને (ગુણ અથવા પર્યાયને) વિષયકરે. ૯૨ મ. દ્રવ્યાકિનયના કેટલા ભેદ છે ?
ઉ. ત્રણ છે. નૈગમ, સંગ્રહ અને વ્યવહાર. ૯૩ પ્ર. નિગમન, કેને કહે છે?
ઉ. બે પદાર્થોમાંથી એકને ગૌણ અને બીજાને પ્રધાન કરી ભેદ અથવા અભેદને વિષય કરવાવાળું (જાણવાવાળું જ્ઞાન નૈગમનાય છે. તથા પદાર્થના સંક
લ્પને ગ્રહણ કરવાવાળું જ્ઞાન નૈગમનાય છે. જેમકે – કઈ પુરુષ રસાઈમાં ચેખા લઈને વીણતા હતા, તે વખતે કેઈએ તેને પૂછ્યું કે, તમે શું કરી રહ્યા છે ? ત્યારે તેણે કહ્યું કે હું ભાત બનાવી રહ્યો છું. અહીંયા
ખા અને ભાતમાં અમેદવિવેક્ષા છે; અથવા ચેખામાં ભાતને સંકલ્પ છે.
