________________
પંચાંગલિવરણ -
હવે બીજા પદ પર આવીએ. આ પદામાં સ્વૈતૃક તો હિમાર સં પ્રથમ કિરણ” એ શબ્દ વડે તે - ત્રનું અધેિય કહ્યું છે, એટલે કે આ તેત્રમાં પિતે પ્રથમ તીર્થકર શ્રી કષભદેવ ભગવાનની સ્તુતિ કરવાના છે, એ વરંતુ સ્પષ્ટ કરી છે.
આ ઋષભદેવ ભગવાન દેવાધિદેવ છે અને દેવેન્દ્રો પણ તેમની સ્તુતિ-સ્તવના કરે છે, એ વસ્તુ સ્પષ્ટ કરવા માટે તેમણે “ઃ જૈતુનઃ” આદિ પદો કહેલા છે. વળી દેવ-દેદ્રો મનસ્વીપણે સ્તુતિ-સ્તવના કરતા નથી, પણ સક્લ શાત્રોના, સાર રૂપે જે કહેવાયેલા છે, તેને મર્મ જાણને નિપુણ થયેલી બુદ્ધિ વડે સ્તુતિ-સ્તવના કરે છે અને તેમાં માત્ર અર્થવાળા તેને ઉપયોગ કરે છે. તાત્પર્ય કે હું પણ તેમના અનુકરણરૂપે શ્રી ઋષભદેવ ભગવાનની સ્તુતિ તવના કરવા માટે સ્તોત્રની રચના કરી રહ્યો છું.
ગુણની દષ્ટિએ બધા તીર્થકરે સમાન હોય છે, એટલે આ સ્તુતિ-સ્તવના અન્ય તીર્થકરેને પણ લાગુ પડે છે. એક તીર્થકર વધારે પ્રભાવશાળી–શક્તિશાળી અને બીજા તીર્થકર ઓછા શક્તિશાળી, એ માન્યતાને જૈન ધર્મમાં સ્થાન નથી. એટલે કઈ પણ તીર્થકરનું નિમિત્ત લઈને સ્તુતિ-સ્તવના કરવામાં આવે છે તેથી અન્ય તીર્થકરેની પણ સ્તુતિતવના થાય જ છે.
તીર્થકર ભગવંતના ત્રીશ વિશિષ્ટ અતિશયે હોય શસ્તવ એટલે નમેલુ સુત્રની રચના આ પ્રમાણે થયેલી છે.
