________________
કવિજીનાં સ્થાને
૪૩ હાથમાં ઉઘાડી તલવાર ચમકાવતે કુલપુત્ર ગામ, નગર, જંગલ અને પહાડોમાં ઘૂમવા લાગ્યો. એનું રૌદ્ર રૂપ જોઈને વિકરાળ સિંહ પણ શેહ ખાઈ ગયા, મેટા મેટા વીરોના કાળાંય થંભી ગયાં. એ ધરતીના ખૂણે ખૂણે ફરી વળે, પણ એ ખૂની ન મળે તે ન જ મળે.
આ રખડપટ્ટીમાં બાર-બાર વર્ષના વહાણું વાઈ ગયાં, તોય કુલપુત્રના કાધનો કેફ ન ઊતર્યો અને તે ન ખાવાનું ભાન છે, ન પીવાનુ ! જ્યા સુધી ભાઈને ખૂની ન પકડાય ત્યાં સુધી નિરાંત કેવી?
પણ છેવટે એક દિવસ દુશમન એની નજરે ચઢી જ ગ! જેવી રીતે ખાજ ચકલી ઉપર ઝડપ મારે, બિલાડી ઉંદરને ઝડપી લે, એ રીતે કુલપુત્ર પૂરી તાકાતથી ખૂની ઉપર તૂટી પડ્યો, અને એને પકડીને એણે દેરડાથી બાંધી લીધે પછી દુશમનને કેદ કરીને માતાની સામે પછાડતાં એણે કહ્યું : “માતા, લ્યા આ તલવાર અને તમારા હાથે જ તમારા પુત્રને બદલે ! ”
કુલપુત્રે તલવાર માતાની સામે ધરી.
માતાએ ગૌરવભરી આંખેથી પુત્રની સામે જોયું અને કહ્યું : “બેટા! તારા ભાઈને બદલે તું જ લે!”
કુલપુત્રની તલવાર ચમકી ઊઠી
ખૂની બલિદાનના બકરાની જેમ થર થર કંપી રહ્યો હતો. એ કુલપુત્રના પગમાં પડીને ઘેટાની જેમ બેં બેં કરતો હતો. એની આંખમાંથી આંસુની ધારા વહી રહી હતી. એ કરગરીને પ્રાણની ભીખ માગતો હતો . “મને જીવતે છેડી દ્યો, હું જીવનભર તમારો દાસ બનીને રહીશ. મારા વગર મારી ઘરડી મા, જુવાન પત્ની અને નાનાં-નાનાં
