________________
કવિજીનાં કથારને
સત્તા અને જવાબદારી
મહાન સિકંદર દરબાર ભરીને બેઠો હતો. એક ડેશી એના દરબારમાં જઈ પહોંચી. દેશના કોઈ દૂરના ખૂણામાથી એ ફરિયાદ કરવા આવી હતી. એની રોકકળ અને એના પિકારને સાદ દરબારમાં ગાજી રહ્યો.
એણે કહ્યું: “મારા દીકરા ઉપર તારા દેશના અને મારી આસપાસના લેક સિતમ ગુજારી રહ્યા છે. ત્યાં કોઈ બંદેબસ્ત નથી, અને મારા દીકરાની જિંદગી બરબાદ થઈ રહી છે. મેં ત્યાના અમલદારે સામે પિકાર પાડયો, પણ ત્યાં કોઈએ મારી વાત કાને ધરી નહીં. આમ કોઈએ મારી ધા તરફ ધ્યાન ન આપ્યું ત્યારે, લાચાર થઈને, લથડતીઆખડતી માંડ માંડ ચાલીને તારા દરબારમાં પહોંચી છું.”
સિકંદરે જવાબ આપે : “તમારું કહેવું સાચું છે. પણ માજી, એટલે તે વિચાર કરો કે મારું સામ્રાજ્ય કેટલું મોટું છે. કેટલું લાંબું પહેલું છે! તમે કહો છો એવી અવ્યવસ્થા સામ્રાજ્યના એક ખૂણે થઈ રહી છે એ સાચું છું. પણ બધે બંદોબસ્ત સાચવવા હું તે ક્યા ક્યા દોડું? ગમે તેટલું ધ્યાન રાખીએ તોય ક્યાંક ને ક્યાક તે અવ્યવસ્થા થઈ જ જાય છે ?
સિકંદરનો જવાબ સાંભળી ડોશીનું માથું ફરી ગયું, એની આખે આગ વરસાવવા લાગી. એણે જુસ્સાપૂર્વક કહ્યું :
જો તારાથી આટલે દૂર બંદોબસ્ત સાચવી શકાતું ન હોય તો આવડા મોટા સામ્રાજ્યને અધિપતિ શા માટે બની