________________
અનુપ્રેક્ષા
સાચું જ્ઞાન દુષ્કૃતવાન એવા પેાતાના આત્માની ગાઁ કરાવે છે, સાચુ' દર્શીન સુકૃતવાન એવા અરિહ'તાદિની સ્તુતિ કરાવે છે અને સાચું ચારિત્ર આજ્ઞાપાલનના ભાવના વિકાસ કરે છે. દુષ્કૃત પ્રત્યેના રાગ, સુકૃત પ્રત્યેના દ્વેષ અને આજ્ઞાપાલન પ્રત્યેના પ્રમાદ સમ્યગ્ જ્ઞાન દર્શીન અને ચારિત્ર ગુણના વિકાસથી નાશ પામે છે, અને એ ત્રણે ગુણાના વિકાસ પ્રથમ પદની અભાવનાપૂર્વક થતા તેના જાપ વડે સુસાધ્ય અને છે.
૩૨
નવકાર-ચૌદપુ–અષ્ટપ્રવચનમાતા
મહામત્રના મુખ્ય વિષય ચેાગશાસ્ત્રમાં વર્ણવેલ લક્ષણૢાવાળી મનાગુપ્તિ છે. ત્યાં કહ્યું છે કે
विमुक्तकल्पना जालं, समत्वे सुप्रतिष्ठितम् । मनस्तज्ज्ञैर्मनोगुप्तिरुदाहृता ॥ '
आत्मारामं
આત –રાદ્રધ્યાનના ત્યાગ, ધર્મધ્યાનમાં સ્થિરતા અને આત્મારામવાળું શુધ્યાન જેમાં હેાય તેને જ્ઞાની પુરુષાએ મનાગુપ્તિ કહી છે.
-
નવકાર મંત્રના જાપથી તે ત્રણે કાર્ચી ઓછા વધતાં અશે સિદ્ધ થતાં દેખાય છે. તેથી મનેાપ્તિની જેમ નવકારને પણ ચૌદ પૂર્વના સાર કહ્યો છે.
'
ચૌદ પૂના સાર જેમ નવકાર મંત્ર છે, તેમ અષ્ટપ્રવચન માતા પણ છે. અષ્ટપ્રવચનમાતામાં પણ મનેાગુપ્તિ પ્રધાન છે. ખાદીની ગુપ્તિ અને સમિતિએ મનેાપ્તિને સિદ્ધ કરવા માટે જ કહેલી છે. બીજી રીતે ચૌદ પૂર્વના અભ્યાસ કરીને પણ
