________________
૨૩૪
- અનુપ્રેક્ષા
છે, કેમ કે તે જીવને અહં–મમભાવથી છેડાવે છે અને જીવમાં અહંભાવને વિકસાવે છે, સ્વાર્થવૃત્તિ દૂર કરી આપે છે તથા પરમાર્થવૃત્તિ વિકસાવી આપે છે. '
પુનઃ પુનઃ પરમેષ્ઠિનમસ્કાર વડે દેવ, ગુરુ, આત્મા મન, અને પ્રાણનું ઐક્ય સધાય છે તથા મંત્રોચતન્ય પ્રગટે છે,
અનંતર-પરંપર ફળ, પંચનમસ્કારનું અનંતર ફળ સમ્યગ્દર્શનાદિની પ્રાપ્તિ છે. મિથ્યાત્વ, અજ્ઞાન અને અવિરતિ આદિનો નાશ છે તથા પરંપર ફળ સ્વર્ગીપવર્ગ રૂપ મંગલને લાભ છે.
પાપને નાશ એટલે પુદગલ પ્રત્યેના મોહને નાશ અને મંગલનું આગમન એટલે જીવના જીવત્વ પ્રત્યે સ્નેહનું આકર્ષણ. પુદગલ પ્રત્યે વિગત–રતિ અને જીવો પ્રત્યે વિશિષ્ટ-રતિ, એ નમસ્કાર પ્રત્યેની અભિરતિનું ફળ છે.
નમસ્કાર એ પુદગલ પ્રત્યે નમનશીલ અને ચિતન્ય પ્રત્યે અનમનશીલ જીવને ચિતન્ય પ્રત્યે નમનશીલ અને પુદગલ પ્રત્યે અનમનશીલ બનાવે છે.
પંચપરમેષિઓ પુદગલ પ્રત્યે વિરક્ત અને ચૈતન્ય પ્રત્યે અનુરક્ત છે, તેથી તેઓને નમન કરનારે પણ ક્રમશઃ જડ પ્રત્યે વિરક્તિવાળો અને ચૈતન્ય પ્રત્યે અનુરક્તિવાળા બને છે.
