________________
ભાવનમસ્કાર અને આજ્ઞાયાગ.
૨૦૫ શ્રી અરિહતેની આજ્ઞા એટલે જીવનિકાયનું હિત થાય એવું જીવન જીવવું તે. શ્રી અરિહના નમસકારનું એ ફળ છે.
આજ્ઞાપાલનને અધ્યવસાય એટલે સમસ્ત જીવરાશિ ઉપરને નેહને પરિણામ, સમસ્ત જીવરાશિના હિતને અધ્યવસાય અને તે મુજબનું જીવન,
પ્રભુની આજ્ઞા ઉપર પ્રીતિ ઉત્પન્ન થવામાં પ્રથમ કારણ આજ્ઞા ભંગની ભીતિ છે અને આશાભંગથી ઉત્પન્ન થતા દુષ્ટ વિપાકનું ચિંતવન છે. આશા ભંગની ભીતિ વડે પ્રીતિ ઉત્પન્ન થાય છે, પ્રીતિ પછી ભક્તિ જાગે છે અને તે પછી આજ્ઞાપાલનની રુચિ પ્રગટે છે. એ રુચિપૂર્વક જે અનુષ્ઠાન થાય તે વચનાનુષ્ઠાન કહેવાય છે અને તેના પરિણામે અસંગાનુષ્ઠાનની પ્રાપ્તિ થાય છે. એ મુજબ કમ છે. •
અસંગાનુષ્ઠાન એ મોક્ષનું 'અનંતર કારણ છે. અસંગાનુણાનનિર્વિકલ્પ ચિમાત્ર સમાધિ રૂપ છે. તે જ્ઞાનકિચાની અભેદ ભૂમિકા રૂપ છે, કેમ કે તે શુદ્ધ ઉપયોગ અને શુદ્ધ વી. @ાસની સાથે તાદાસ્યભાવને ધારણ કરે છે.
અત્યંત પ્રીતિપૂર્વક થાય તે પ્રીતિ અનુષ્ઠાન, આદરબહુમાનપૂર્વક થાય તે ભક્તિ અનુષ્ઠાન, આગમને અનુસરીને થાય તે વચનાનુષ્ઠાન અને તે અતિશય અભ્યાસથી આગમની અપેક્ષા વિના જ સહજ ભાવે થાય તે અસંગાનુષ્ઠાન છે. * અસંગાલુકાનમાં ચોરી અને ઉપયોગની શુદ્ધિ તેના પ્રકર્ષ પર્યત પહેલી હોય છે.