________________
૨૬૯
ઘણો વિચાર સમાય છે; માટે આ વાત ગહન છે તો પણ તેને સાવ સંક્ષેપમાં કહી છે,
૮૭. કર્તા ભોક્તા જીવ હે, પણ તેથી તેને મોક્ષ થવા ગ્ય નથી, કેમકે અનંત કાળ થયા તે પણ કર્મ કરવારૂપી દોષ હજુ તેને વિષે વર્તમાન જ છે,
૮૮. શુભ કામ કરે તેથી દેવાદિ ગતિમાં તેનું શુભ ફળ ભોગવે અને અશુભ કર્મ કરે તો નરકાદિ ગતિને વિષે તેનું અશુભ ફળ ભેગ; પણ જીવ કર્મ રહિત કેઈ સ્થળે હોય નહીં.
૮૯. જેમ શુભાશુભ કર્મ પદ તે જીવના કરવાથી તે થતાં જાણ્યાં અને તેથી તેનું તાપણું જાણ્ય, તેમ નહીં કરવાથી અથવા તે કર્મનિવૃત્તિ કરવાથી તે નિવૃત્તિ પણ થવા ગ્ય છે, માટે તે નિવૃત્તિનું પણ સફળપણું છે. અર્થાત્ જેમ તે શુભાશુભ કર્મ અફળ જતાં નથી, તેમ તેની નિવૃત્ત
