________________
क्षेत्रगणितावहारः
117 इतः परं पश्चप्रकाराणां चतुरश्रक्षेत्राणां कर्णानयनसूत्रम्--- क्षितिहतविपरीतभुजौ मुरवगुण मुजमिश्रितो गुणच्छेदो । छेदगुणौ प्रतिभुजयोः संवर्गयुनेः पदं कर्णौ ॥ १४ ॥
अत्रोद्देशकः । समचतुरश्रस्य स्वं समन्ततः पञ्चबाहुकस्याशु । कर्ण च सूक्ष्मफलमपि कथय सरवं गणिततत्त्वज्ञ ॥ १५ ॥ आयतचतुरश्रस्य द्वादश बाहश्च कोटिरपि पश्च । कर्णः कः सक्ष्मं किं गणित चाचक्ष्व में शीराम ॥ १६ ॥ द्विममचतुर अभूमिः पत्रिशद्वाहरेकषष्टिश्र। सोऽन्यश्चतर्दशास्यं कर्णः कः सूक्ष्मगणितं किम् ॥ ५५ ॥ वर्गस्त्रयोदशानां त्रिसमचतुर्बाहकं पनभूमिः। " सप्त चतुश्शतयुक्तं कर्णावाधावलम्बगणितं किम् ॥५८ ॥ विषमचतर श्रबाहू त्रयोदशाभ्यस्तपश्चदविंशतिकी।
पक्षघना वदनमधस्त्रिशतं कान्यन कर्णमुखफलानि ॥ ५९॥ इतः परं वृत्तक्षेत्राणां सुक्ष्मफलानगनमत्राणि । तत्र समवृसक्षेत्रस्य सूक्ष्मफलानयन सूत्रम--
वृत्तक्षेत्रव्यासो दशपदणता मवेत्परिक्षपः । व्यासचतुर्भागगुणः परिधिः फलमर्धमर्धे नत् ॥ ६ ॥
अत्रांद्देशकः । समवृत्तव्यासोऽष्टादश विष्कम्मश्च पष्टिग्न्यस्य ।
शांतिपरस्त क्षेत्र। हि के च परिधिफलं ॥ ६१ ॥ बादशविष्कम्भस्थ क्षेत्रमा हि चार्धवृत्तम्य । षटुशियासस्य कः परिधिः कि फलं पति ॥ ॥ १२ ॥