English Sanskrit Dictionary

SR No.: 010858
Original Sutra Author: N/A
Author: Vaman Shivram Apte
Publisher: Radhabai Atmaram Sagoon
Publication Year: 1893
Total Pages: 474
Language: English, Sanskrit
Classification: Dictionary
File Size: 54 MB

Page 360

(847)
|
RAIN, 3. वृष्टि f. वर्ष:-, पर्जन्य: ; ' gentle r. ' शीकरासारः; ' heavy r. ' अतिवृष्टि: ; 'shower of r. ' धारासंपातः, धारासार : ( r. s ) वर्षा f. (pl.), प्रावृष् f., वर्ष- मेघ- घन - समयः कालः, मेघागमः, तपात्ययः, वर्षाकाल :; 'r.-bow ' इंद्रधनुस् n., इंद्रचाएं, and similar comp. ; सुरधनुः, इंद्रायुधं 'r-fall ' वर्ष-वृष्टिपात; 'r-water' वृष्टि वर्ष-जलं. -.. वृष् 1 P, ( the subject being ' Indra ' ' Sky or 'Oloud'), जलं त्रु or पत् 1 P; ' when it was r. ing gently ' मंदं मंदं वर्षति जलधरे गगनेघासवे, &c. ; ' it r. ed in torrents' धारासारैर्वृटिर्बभूव; ' to r. off ', ' cease to r. ' विष् - . ८. वृष्, जलं स्रु . ४ . वृष्टिमत् वर्षिन् प्रावृषिक (की f. ) ; 'ar day ' दुर्दिनं 'r season ' वर्षा:, प्रावृठ्; See ( 8 ).
RATSE, . . उत्-स्था ० ( उत्थापयति ), in all senses ; उतुल 10, उभी 1 P, उच्छ्रि 1 U, उत्कृष् 1 P; उत्क्षिप् 6 P, उद्यम् 1 A, उन्नम् . ( नमयति ), उद-ह-धृ 1 P, उद्-हन् 2 P; आत्मोद्धतैरपि रजोभिः ( S. 1 ) ' r. ed by themselves'; आ-अधि-रुह् c.; oft. ex. by a in comp.; having r. ed his neck' उत्कंधरः; उन्मुखः &c.; 'r. ing both his arms' बाहू उद्यम्य. 2 उन्नम् , उत्कृष्, उच्छ्रि, पदवृद्धि कृ 8 U प्रतिपनि प्राप् , उत्कृष्टपदे नियुज् 7A, 10.3 (Doubt, anger, &c. ) उत्पद् 0.9 जन् C., प्रवृत् .. उत्था ; See CAUSE. 4 वृष् C. See INCREASE ; ( building ) निर्मा 8A, 2 P, रच् 10; (tax) ग्रड् 9P; See LEVY; 'tor. one's voice ' उच्चैः-तारस्वरेण वद् 1 P; 'r. a cry' उत्कु 1 P, उद्-घृष् 10; 'r. dust रज: उन्, उद्धू 5, 9 U, 6 P; 'ra siege' अवरोध त्यज् 1 P or मुख्6P. -ED, . उत्थापित, उच्छ्रित, उनत, उन्नमित, उद्यत, उत्थित, उद्धत उत्पन्न, जात, ज नित; oft. by यत्, उद्यत, उच्छ्रित in comp. ; 'having the arms r. ' उदाहु: &c. -ING, s. उत्थापनं, उन्नयनं, उन्नति f·, उत्क्षेपः, &c. RAISIN, 8. शुष्कद्राक्षा.
RAKE, 8. विट:, लंपट, व्यसनिन् ”, खंडितवृतः; See LIBERTINE. 2 दंतच्छुरिका - कर्तरिका. -०.८. समाह 1 P, संग्रड् 9 P, सं-चि 5 U. 2 पुनर्जीव् c.; उज्जीव् . - 1. व्यभिचर् 1 P, लंपटवत् आवर 1 P, भोगासकत्मा आयुः गम् 0. ISE, . व्यसनिन्, लंपट, भोगासन्त, विषयसुखनिरतः
RALLY, .. एकत्र सं भू 1 P, संमिल 6 P, ब्यूहीभू; See AssEMBLE. 2 (Fig.) सुस्थ भू; प्रकृति आपद 4 A, प्रकृतौ स्था 1 P, समुत्था, बलं लभ् 1 A. - ०.८. एकत्र भनी or समाह 1 P, पुनः व्यूह 1 U or क्रमेण विन्यe 4 U or विरच् 10. 2 Jest, q.v. RAM, मेषः डर, वरण, अविः, एडकः, मेद्र, क
BAN
र्णायुः, वृष्णिः, हुड, लोमश: ; ' a flock of r. ' और. 2 ( Sign ) मेष:, मेषराशि: -०.८. बलात् अतिबलेन प्र- नि-विश् ०. or प्रजु o, or संपी 10 ' R. rod ', ' battering-r. ' चूर्णम गोदनी यष्टि:. RAMBLE, . . परि-भद 1P परिभ्रम 1, 4 P; विह. 1 P, इतस्ततः चर 1P or भ्रम् 'r. ing from the subject ' अप्रस्तुतालाप:. 8 परिभ्रमणं, पर्यट विहारः, विहरणं - ER, 3. पर्यटनशील, पथिकः, भ्र मणकारिन्.
RAMIFY, .. शाखामतिशाखारूपेण विस्तृ pass. उपशाखारूपेण विभिद् pass. v. ८. बहुशाखक 8 . - IED, . शाखिन, सूक्ष्मशाखामय (यी / ) शाखाम तिशाखारूपेण विस्तीर्ण. - ICATION . प्र प्रति शाखा, सूक्ष्म उप-शाखा. RAMMER, मुहर, घनः अयोधनः, RAMMISE, . उग्र तीक्ष्ण-गंध. RAMOUS, “. शाखिन्, शाखाबहुल
RAMP, v. i.× 1 A, वल्गु 1P. 3. श्रुति f., मुतं, मिगतं; See LEAP RAMPANT, . अनियंत्रित, निवग्रह, नियंत्रण, उच्छृंखल. 2 अतिरिक्त, उद्रिक्त, उसक अतिमर्याद. 3 पश्चात्पादयोः स्थित. -RAMPANCY, अनियंत्रणा, अतिरेकः, उत्सेकः, अतिक्रमः, उत्क्रमः. RAMPART 3 प्राकारः, वप्र:-मं, वरण:, साल:; See FENCE.
•
RANCID, . उप्र तीक्ष्ण-रस-गंध, विरस, पूतिगंधिRANCOUR, 3. अभिद्रोह:, विद्वेषः, अतिद्वेषः -द्रोहः, भक्तिमात्सर्य: See MALICE. -OUB, . अभिदुग्ध, विद्वेषिन, अति दीर्घ द्वेषिन् द्रोहिन्, द्रोह मत्सर बुद्धि. 2 जिघांसुः विषपूर्ण, दंशशील. - oUBLY, adv. सद्वेषं, अतिद्रोहेन. RANDOM, 6. आकस्मिक यादृच्छिक ( की /- ), अनियत, अयंत्रित, संधानहीन, दैवादागत, अतर्कितोपनत, सहसा उत्पन्न; 'at r. ' अकस्मात् यदृच्छया, निःसं धानं, अविचार्य, सहसा, असंबद्ध, अनियतं, उच्छृंखलं; अव्यवस्था, अक्रमेण: ' talk at r. ' अक्रमेण जन्म or व 1 P, ( जल्पतोरक्रमेण U. 1 ); ' oh ! how he lies at r. carelessly diffused on the ground' हा हा कथं धरणीपृष्ठे निरुत्साहनिःसहं विप स्त: ( U. 3 ). RANDY, a. See DISORDERLY.
RANGE 9. राजि:, श्रेणि:-णी, माला, पंक्ति:, ततिः, आवलि:-ली, आलि:-ली, वीथि:-थी, (all f). 2 गणः, वर्ग:, वर्ण: 3 परिभ्रमण, पर्यटनं. 4 सोपान, भारोहणं. 5 विषयः, पथिन् m., गोवर: in comp.; beyond the r. of sight' चक्षुर्विषयं नयन गोवरं अतीत्य or अतीत; ' within the r of hearing ' श्रुतिपथे-विये गारे; ' beyond the r. ' अविषये, भविषय-विषयातीत - a. ; 'r. of an arrow' शरपातः, बाणनिषय: -०.. परिभ्रम् 1, 4 P, बिचर 1 P, विह 1 P (for diversion ); 'r about' इतस्ततो भ्रम,