________________
४९२
श्रीदशचैकालिकसूत्रे
लवणं = लवणरसयुक्त, इत्यादि प्रकारका कैसा भी हो; किन्तु अन्नट्ठपत्तं = साधुको न उद्देश करके गृहस्थने अपने लिये बनाये हुए, अथवा स्वादसुखके सिवाय सिर्फ शरीर - निर्वाहके लिए विधान किये हुए और लद्धं = आगमोक्त विधिसे मिले हुए एयं = इस पूर्वोक्त प्रकारके तीखे आदि अशनादिको संजए = रागद्वेपरहित साधु महु घयं व मीठे घी-शक्करकी तरह अर्थात् जिस प्रकार घी-शक्कर युक्त भोजनको रुचिपूर्वक भोगते हैं उसी प्रकार भुंजिज्ज = भोगवे ॥९७॥
टीका- 'तित्तगं' इत्यादि । संयतः तिक्तकं, कटुकं, कपायम्, अम्लं, मधुरं, वा = अथवा लवणं = क्षारम्, तत्तद्रसयुक्तमित्यर्थः । एतत्सर्वमन्नादिकम् अन्यार्थ - प्रयुक्तं = गृहस्थैः स्वनिमित्तं सम्पादितं न तु साध्वर्थं शुद्धमित्यर्थः, यद्वा अन्यार्थ = स्वादसुखादन्यस्मै प्रयोजनाय शरीरमात्र निर्वाहार्थमिति यावत्, प्रयुक्तम् = आगमेन विहितं लब्धं = प्राप्तं सत् मधुघृतमित्र तत्र मधु = शर्करादिमधुरद्रव्यं घृतं = प्रतीतं तद्वत् यथा मधुघृतभोजने प्रवृत्तिर्जायते तथाऽन्यान्यपि तिक्तकादीनि तचुल्यभावेन भुञ्जीत । उक्तञ्च सङ्ग्रहगाथयो:
ܕ
3
'तित्तगं' इत्यादि । तीखे, कडुवे कसायले खट्टे मीठे अथवा क्षाररसवाले पदार्थ जो गृहस्थने अपने लिए बनाये हैं अर्थात् साधुके लिए न बनाये हों, अथवा स्वाद-सुखके सिवाय अन्य प्रयोजनके लिए अर्थात् शरीर के निर्वाहके लिए यदि आगमानुसार विधिसे प्राप्त हुए हों तो उन्हें ऐसे भोगे जैसे घी-शक्करका आहार किया जाता है । तात्पर्य यह है कि - साधुको निरवद्य अन्त प्रान्त आदि जैसा आहार मिले उस सबको समभावसे भोगना चाहिए। जैसे संग्रह गाथाओं में कहा है-
ક્ષારરસ
तित्तगं छत्याहि तीया, उडवा उसायला, माटा, भीहा, अथवा વાળા પદાર્થોં જે ગૃહસ્થે પાતાને માટે મનાવ્યા હોય અર્થાત્ સાધુને માટે ન બનાવ્યા હોય અથવા સ્વાદ-સુખ સિવાય અન્ય પ્રયજનને માટે અર્થાત્ શરીરના નિર્વાહુને માટે તે આગમાનુસાર વિધિથી પ્રાપ્ત થયા હોય તે તમને એવી રીતે ભેગવે કે જેમ ઘી-સાકરના આહાર કરવામા આવતુ હાય તાત્પર્ય એ છે 3-સાધુને નિરવદ્ય અત-પ્રાંત આદિ જેવા આદ્ગાર મળે એ બધાને સમભાવથી ભગવવા તેઇએ. સગ્રહ ગાથામાં કહ્યુ છે કે~