________________
४७८
श्रीदशवकालिकसूत्रे सान्वयार्थ:-गोयरग्गगओ-गोचरीमें गया हुआ मेहावी-सामाचारीका जानकार संजए-साधु सिया य-कदाचित् अगर वाल्यावस्थाके अथवा ग्लानपनेके कारण वहीं परिभुत्तुळं आहार करना इच्छिज्जा-चाहे तो वहां फासुयंप्रामुक-एकेन्द्रियादिमाणी रहित कुटुगं-कोठेको वा अथवा भित्तिमूलं भीतके समीपके स्थानको पडिलेहिताण-पूंजकर तथा दृष्टि से देखकर अणुन्नवित्तु= गृहस्थकी आज्ञा मांगकर तत्थ-वहां पडिच्छन्नम्मि-ऊपरसे छाये हुए और संवुडे चारों तर्फसे घिरे हुए स्थानमें हत्थगं-हाथोंको अथवा अपने शरीरको संपमज्जित्ता-पूंजकरके (साधु) भुंजिज्ज आहार करे ॥८२॥८३॥
टीका-स्याच्च कदाचित् गोचराग्रगतः भिक्षामनुपविष्टो मुनिः, वाल्य-ग्लानत्व-पिपासादिकारणवशात्परिभोक्तुमिच्छेत् तदा प्रामुकम्=एकेन्द्रियादिमाणिविवर्जितं कोष्ठकम् अन्तर्ग्रहादिकं वा अथवा भित्तिमूलं कुडत्यसमीपवर्तिप्रदेशं प्रत्युपेक्ष्य-दृष्टया विलोक्य अनुज्ञाप्य तत्स्वामिनोऽनुज्ञामादाय तत्र प्रतिच्छन्ने ऊर्ध्वतस्तृणादिभिराच्छादिते, सहते-समन्तत आटते किन्तु प्रकाशयुक्त प्रदेशे, यद्वा 'संवृतः' इति प्रथमान्तं संयतस्य विशेषणं तेन, मेधावी साधुसामाचारीकुशलः संयतः साधुः संवृतः मनोवाक्कायगुप्तः सन् हस्तकं हस्तौ संप्रमृज्य संशोध्य, अथवा 'हस्तकम्' इति तृतीयार्थ प्रथमा, तथा च-हस्तकेन-इस्तं कायतिधातूना
यदि भिक्षाके लिए गये हुए भिक्षुको बालकपन, ग्लानता अथवा प्यास आदि किसी कारणसे आहार करनेकी इच्छा हो जाय तो वहाँ प्रासुक कोठा अथवा भीतके पास कोने आदिकी प्रतिलेखना करके मकानके स्वामीकी आज्ञा लेकर ऊपरको तृण आदिसे छाये हुए चारों
ओरसे बन्द किन्तु प्रकाशयुक्त स्थानमें स्थित होकर मन वचन कायकी सम्यक् प्रकार प्रवृत्ति करता हुआ साधुसामाचारीका ज्ञाता मुनि हाथोंको
જે ભિક્ષા માટે ગએલા ભિક્ષુને બાળકપણ, ગ્લાનતા અથવા તરસ આદિ કઈ કારણે આહાર કરવાની ઈચ્છા થઈ જાય તે ત્યાં પ્રાસુક કેકે અથવા ભી તની પાસે ખૂણા આદિની પ્રતિલેખના કરીને મકાનના સ્વામીની આજ્ઞા લઈને ઉપર ઘાસ આદિથી છાએલા ચારે બાજુથી બંધ પરનું પ્રકાશયુક્ત કથાના મહીને મન વચન કાયાની સમ્યક્ પ્રકારે પ્રવૃત્તિ કરતાં સાધુ-સમાચારીને જ્ઞાતા મુનિ હાથને પ્રમાજિત કરીને સાફ કરીને) યા હસ્તક (હસ્તગત રજોહરણ)થી