________________
११८
श्रीदशवैकालिकसूत्रे
-निरस्तः सकलः सन्तापः, किमिदानीं पुनर्वान्तावलेही श्वेव भवत्ताननुरमरद् विस्मरस्यात्मानम् ? |
अरे ! विस्मृतः किं ब्रह्मचर्यमहिमा ? यत्प्रभावेणाऽल्पीयसैव कालेन लोकपूजितैरपि सुरासुरमनुजेन्द्रेः पूज्यमानमसि पुनः किं तदेव विस्मरसि ? । इदमप्यनुचिन्तय
" चिरायुषः सुसंस्थाना, दृढसंहनना नराः ।
तेजस्विनो महावीर्या भवेयुर्ब्रह्मचर्यतः ॥ १ ॥ " इति ।
अपिच अनवाप्तपरमार्थतत्त्वास्वादनमुखानां संसाराभिनन्दिनां विषयामिपो-पभोगसुखकामुकानामविवेकिनामेव कामिनी कमनीया भवतु नाम, परन्तु एकस्वीकार किया और जिन हेय विषयोंसे मुख मोड़कर - सकल जंजाल छोड़ दिये उन्हीं विषयोंको वमनचाटनेवाले श्वानके समान फिर स्वीकार करना चाहता है ? ऐ: अधम मन ! अपने स्वरूपका विचार कर |
अरे मन ! देख; ब्रह्मचर्यकी महिमासे ही लोकमें पूजे जानेवाले सुरेन्द्र असुरेन्द्र और नरेन्द्रोंके द्वारा तू पूज्य संमाननीय हुआ है, ऐसे अमितमहिमावाले ब्रह्मचर्यको भी तू क्यों भूल गया है ? कहा भी है
"ब्रह्मचर्य से दीर्घ आयु, सुन्दर आकार, और दृढ़ संहनन प्राप्त होते हैं, ब्रह्मचर्य से ही मनुष्य, तेजस्वी और महाशक्तिशाली होते हैं" ॥१॥
हे जीव ! किंपाकफल सरीखे विषयभोग सुगन्ध, सुरूप, सुशब्द, और सुस्पर्श अविवेकी जीवोंको भलेही मनोहर लगें, पर तूतो વિમુખ થઈને બધી જ જાળને છેડી દીધી, તેજ વિષયના વમનચાટનારા શ્વાનની પેઠે ક્રીથી તુ સ્વીકાર કરવા ચાહે છે? હું અધમ મન ! તારા પેાતાના સ્વરૂપને ંતુ’વિચાર કર
અરે મન ! જો; બ્રહ્મચર્યંના મહિમાથી જ, લેાકમાં પુજાતા સુરેન્દ્ર અસુરેન્દ્ર અને નરેન્દ્રોની દ્વારા તુ પૂજ્ય સમાનનીય થયા છે, એવા અપારમહિમાવાળા બ્રહ્મચર્યને પણુ તુ કેમ ભૂલી ગયે છે ? કહ્યુ પણ છે.
“ બ્રહ્મચર્ચાથી દીર્ઘ આયુષ્ય, સુંદર આકાર, અને દૃઢ સહનન પ્રાપ્ત થાય છે બ્રહ્મચર્ય થી જ મનુષ્ય તેજસ્વી અને મહાશક્તિશાલી થાય છે ” (१)
હે જીવ! કપાકફળ જેવા વિષયભાગ, સુંદર, સુરૂપ, સુશબ્દ અને સુર્પશ અવિવેકી જીવાને ભલે મનેહર લાગે, પરન્તુ તું તે સચમીઆમા શ્રેષ્ઠ નવા