________________
(७.२२८-२३०)
अभिनीलनेत्तादिलक्खणवण्णना
अभिनीलनेत्तादिलक्खणवण्णना
२२८. विसटन्ति कुज्झनवसेन विनिसटं कत्वा । तेनाह “कक्कटको विया"तिआदि । विसाचीति विरूपं साचितकं, विजिम्हन्ति अत्थो । तेनाह "वकक्खिकोटिया"ति, कुटिलअक्खिकोटिपातेनाति अत्थो । विधेय्य पेक्खिताति उजुकं अनोलोकेत्वा दिट्ठिपातं विचारेत्वा ओलोकेत्वा । तेनाह "यो कुज्झित्वा"तिआदि । परोति कुज्झितो । न ओलोकेति तं सम्मुखा गच्छन्तं कुज्झित्वा न ओलोकेति, परम्मुखा। वितेय्याति विरूपं तिरियं, विञ्जूनं ओलोकनक्कमं वीतिक्कमित्वाति अत्थो । जिम्हं अनोलोकेत्वा उजुकं ओलोकनं नाम कुटिलभावकरानं पापधम्मानं अभाजनउजुकतचित्ततस्सेव होतीति आह "उजुमनो हुत्वा उजुं पेक्खिता"ति । यथा च उजुं पेक्खिता होतीति आनेत्वा सम्बन्धो। पसटन्ति उम्मीलनवसेन सम्मदेव पत्थटं । विपुलं वित्थतन्ति तस्सेव वेवचनं । पियं पियायितब्बं दस्सनं ओलोकनं एतस्साति पियदस्सनो।
काणोति अक्खीनि निम्मीलेत्वा पेक्खनको । काकक्खीति केकरक्खो। वक्खीति जिम्हपेक्खनको। आविलक्खीति आकुलदिट्टिपातो। नीलपीतलोहितसेतकाळवण्णानं वसेन पञ्चवण्णो। तत्थ पीतलोहितवण्णा सेतमण्डलगतराजिवसेन, नीलसेतकाळवण्णा पन तंतंमण्डलवसेनेव वेदितब्बा । “पसादोति पन तेसं वण्णानं पसन्नाकारं सन्धाय वुत्त''न्ति केचि । पञ्चवण्णो पसादोति पन यथावृत्तपञ्चवण्णपरिवारो, तेहि वा पटिमण्डितो पसादोति अत्थो। नेत्तसम्पत्तिकरानीति “पञ्चवण्णपसादता तिरोहितविदूरगतदस्सनसमत्थता"ति एवमादि चक्खुसम्पदाय कारणानि । लक्खणसत्थे युत्ताति लक्खणसत्थे आयुत्ता सुकुसला ।
उण्हीससीसलक्खणवण्णना
__२३०. पुब्बङ्गमोति एत्थ पुब्बङ्गमता नाम पमुखता, जेट्टसेट्ठकभावो बहुजनस्स अनुवत्तनीयताति आह "गणजेट्ठको 'तिआदि ।
पुब्बङ्गमताति पुब्बङ्गमस्स कम्मं । यस्स हि कायसुचरितादिकम्मस्स वसेन महापुरिसो बहुजनस्स पुब्बङ्गमो अहोसि, तदस्स कम्मं “पुब्बङ्गमता"ति अधिप्पेतं, न पुब्बङ्गमभावो । तेनाह "इध कम्मं नाम पुब्बङ्गमता"ति । पीतिपामोज्जेन परिपुण्णसीसोति पीतिया,
109
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org