________________
मुक्त जीव का अलोकाकाश में धर्मास्तिकाय का अभाव होने से गमन नहीं होता है।
क्षेत्रकालगतिलिङ्गतीर्थचारित्र प्रत्येकबुद्धबोधित -
ज्ञानावगाहनान्तरसंख्याल्पबहुत्वतः साध्याः ।। ९ ।।
१ क्षेत्र, २ काल, ३ गति, ४ लिंग, ५ तीर्थ, ६ चारित्र, ७ प्रत्येक बुद्धबोधित, ८ ज्ञान, ९ अवगाहना, १० अन्तर, ११ संख्या, १२ अल्पबहुत्व इन बारह अनुयोगों से सिद्धों में भी भेद किया जा सकता है।
इति तत्त्वार्थाधिगमे मोक्षशास्त्रे दशमोऽध्यायः ॥ १० ॥
मोक्षमार्गस्य नेतारं, भेत्तारं कर्मभूभृतां ।
ज्ञातारं विश्वतत्वानां, बन्दे तद्गुणलब्धये ।।
कोटिशतं द्वादश चैव कोटयो लक्ष्याण्यशीतिस्त्र्यधिकानि चैव । पंचाशदष्टौ च सहस्रसंख्यामेतद्भुतं पंचपंच नमामि । । १ ।। अरहंत भासियती गणहरदेवेहिं गंथियं सव्वं । पणमामि भत्तिजुत्तो, सुदणाणमहोवयं सिरसा ।। २ ।। अक्षरमात्रपदस्वरहीनं व्यंजनसंधिविवर्जितरेफम्। साधुभिरत्र मम क्षमितव्यं को न विमुह्यति शास्त्रसमुद्रे || ३ || दशाध्याये परिच्छिन्ने तत्वार्थे पठिते सति ।
फलं स्यादुपवासस्य भाषितं मुनिपुंगवैः ॥ ४ ॥ तत्त्वार्थसूत्रकर्तारं गृद्धपिच्छोपलक्षितम् । वंदे गणीन्द्रसंजातमुमास्वामिमुनीश्वरम् ।।५ ।। जं सक्कड़ तं कीरइ, जं पण सक्कइ तहेव सद्दहणं । सद्दहमाणो जीवो पावइ अजरामरं ठाणं ॥ ६ ॥
तव यरणं वयधरणं, संजमसरणं च जीवदयाकरणम् । अंते समाहिमरणं; चउविह दुक्खं णिवारेई || ७ || इति तत्त्वार्थसूत्रापरनाम तत्वार्थाधिगम, मोक्षशास्त्रं समाप्तम् ।