________________
1
// શ્રી ઋષમપત્રાશા ||
પ્રસ્તાવના :
ઋષભપંચાશિકા ગ્રંથ શ્રી ઋષભદેવ ભગવાનની કાવ્યાત્મક સ્તુતિનો અદ્ભૂત ગ્રંથ છે. તેમાં કવિશ્રી ધનપાલે અલ્પ શબ્દોમાં ભગવાન ઋષભદેવનું જીવન ચરિત્ર સુંદર રીતે વર્ણવ્યું છે.
નયનંતુપ્પપાયવ ! ચંદ્રાયવ ! રાપંચવળR | સયતળિયામાળિ ! તિતોગવૂડાળિ ! નમો તે ? ।।
Upcoming Vol. XXI
(નગન્નન્નુન્પપાપ ! ચન્દ્રાંતર ! રાગપŻનવનસ્યા સાલમુનિગ્રામગ્રામળી- સ્ત્રિનો પૂડામળે ! નમસ્તે)
હે જગના જીવો પ્રતિ વાંછિત ફળ આપનાર હોવાથી કલ્પવૃક્ષ (સમાન યોગીશ્વર) ! રાગરૂપી (સૂર્ય વિકાસી) કમલોના વન પ્રતિ (તેને નિમીલન કરનાર હોથાવી) ચન્દ્ર-પ્રભા (તુલ્ય પરમેશ્વર) ! હે સકલ (કળાથી યુક્ત એવા) મુનિ-ગણના નાયક ! હે સ્વર્ગ, મૃત્યુ અને પાતાળ (અથવા અધોલોક, મધ્યલોક અને ઉર્ધ્વલોક) રૂપી ત્રિભુવનની (સિદ્ધશિલારૂપી) ચૂડાને વિષે (તેના શાશ્વત મંડનરૂપ હોવાને લીધે) મણિ (સમાન ઋષભદેવ ! સ્વામિન્ !) આપને (મારો ત્રિકરણ શુદ્ધિપૂર્વક) નમસ્કાર હો. (૧)
धनपाल
जय रोसजलणजलहर ! कुलहर ! वरनाणदंसणसिरीणं । મોહતિમિરો,વિળયર !, નયર ! મુળળળળળ પડરાળ ||ર|| (નય રોષવાનનતધર ! ગૃિહ ! વરજ્ઞાનવર્શનત્રિયોઃ । मोहतिमिरौघदिनकर ! नगर ! गुणगणानां पौराणाम् ||)
હે ક્રોધરૂપી અગ્નિને (શાંત કરવામાં) મેઘ (સમાન) ! હે ઉત્તમ (અપ્રતિપાતી) જ્ઞાન અને દર્શનની (અથવા જ્ઞાન અને દર્શનરૂપી) લક્ષ્મીઓના (આનંદ માટે) કુલ-ગૃહ (તુલ્ય) ! હે અજ્ઞાનરૂપી અંધકારના સમૂહનો (અંત આણવામાં) સૂર્ય (સમાન) ! હે (તપ, પ્રશમ ઇત્યાદિ) ગુણોના સમુદાયરૂપ નાગરિકોના (અથવા અનેક ગુણોના સમુદાયોના નિવાસ માટે નગર તુલ્ય ! આપ જયવંત-સર્વોત્કૃષ્ટ વર્તો. (૨)
as 211 a
Shri Rushabhpanchashika