Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra

SR No.: 009667
Original Sutra Author: N/A
Author: Punyavijay, Bechardas Doshi
Publisher: Sarabhai Manilal Nawab
Publication Year: 1960
Total Pages: 468
Language: Prakrit, Gujarati
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & Paryushan
File Size: 21 MB

Page 52

ચિત્રવિવરણ
ૐ
ખ ંનેના હાથ તદ્દન ખાલી જ છે, ફક્ત જમણા હાથને અંગૂઠો અને તર્જની-અંગૂઠા પાસેની આંગથી—ભેગી કરીને ‘પ્રવચનમુદ્રા’એ અને હાથ રાખેલા છે.
ચિત્ર ૩: જૈન શ્રમણાપાસિંકા-શ્રાવિકાએ, ચિત્ર ૨ વાળી પ્રતમાંના તે જ પાના ઉપર આ બંને શ્રમણા પાસિકા છે. ચિત્ર ૨ વાળી પ્રતમાં ચીતરેલી સાધ્વીઓના ઉપદેશથી આ પ્રત લખાવનાર જ હશે તેમ મારૂં માનવું છે. આજે પણ શ્રાવિકાએ સાધ્વીઓના ઉપદેશથી કેટલાંયે ધાર્મિક કાર્યો કરે છે. બંને શ્રાવિકા કિંમતી-બહુમૂલ્ય વઆભૂષણાથી સુર્સત થઇને બંને હાથની અજલ જોડીને ઉપદેશ શ્રવણ કરતી સ્વસ્થ ચિત્તે બેઠેલી છે.
ચિત્ર રના સાધ્વીઓના ચિત્રમાં નવા પ્રકારનું ચિત્રવિધાન દૃષ્ટિએ પડે છે એ પાત્રાને ગેઠવવાની તદ્દન નવીન રીત દેખાય છે. અધરૂં કામ પણ ઘણી મૂર્છાથી પાર પાડયું છે. ચિત્ર ૩નાં સ્ત્રી-પાત્રની એસવાની રીત, અલંકાર, વસ્ત્ર અને ખાસ કરીને માથાની સુશેાભના સંસ્કાર અને ખાનદાની દર્શાવે છે.
ચિત્ર ૪: લક્ષ્મીદેવી, પાટણના સંઘના ભંડારની ‘કલ્પસૂત્ર અને કાલકકથા’ની તાડપત્રની વિ. સે. ૧૩૭૬ (ઈ. સ, ૧૨૯)ના જેઠ સુદી પાંચમને રવિવારના રાજ લખાએલી તાડપત્રની હુસ્તલિખિત પત્ર ૧૫૨ની પ્રતમાંનાં સાત ચિત્ર ૪ અને ૭થી ૧૧ અને ૪૮ તરીકે અત્રે રજૂ કરેલાં છે. આ પ્રતના પાના ૧૫૨ ઉપરથી ચિત્રનું કદ ર×૨ ઇંચ છે. મિ. બ્રાઉન આ ચિત્ર અંબિકાનું છે કે લક્ષ્મીનું તે બાબત માટે શંકાશીલ છે. આ ચિત્ર લક્ષ્મીદેવીનું જ છે અને તે બાબતમાં શંકા શખવાનું કાંઇ જ કારણ નથી. દેવીના ઉપરના બંને હાથ માં વિકસિત ફમળે છે.પ નીચેના જમણા હાથ વરદ મુદ્રાએ છે અને ડાબા હાથમાં બીજોરાનું ફૂલ છે. દેવીના શરીરને વર્લ્ડ પીળા, કંચુકી લીલી, ઉત્તરાર્સંગના રંગ સફેદ, વચ્ચે લાલ રંગની ડિઝાઈન, વઅના છેડા લાલ રંગના, ઉત્તરીય વજ્ર-સાડીના રંગ સફેદ, વચ્ચે કીરમજી કથ્થાઈ રંગની ડિઝાઇન, અને કમળના આસન ઉપર ાદ્ભાસને બેઠક.
પાટણના સંઘના ભંડારની તાડપત્રની હસ્તલિખિત સંવત ૧૩૪૪ના માગશર સુદી રને રવિવારના રાજ લખાએલી પ્રતનાં બંને ચિત્રા ૫-૬ તરીકે અત્રે રજૂ કરેલાં છે.
ચિત્રપુઃ એ શ્રાવકે ચિત્રમાં બે ઊભા રહેલા શ્રાવકા પોતાની સામે કેઇ વ્યક્તિની સાથે વાતચિત કરતા હોય તેવી રીતે એકેક હાથ ઊંચા રાખીને ચિત્રકારે અત્રે રજૂ કરેલા છે. ચિત્રને કેટલેક ભાગ ઘસાઈ ગએલા હવા છતાં પણ બંનેની દાઢી તથા બંનેના ખભા ઉપરનું ઉત્તરાસન અને કમ્મર નીચેનું ઉત્તરીય વસ્ર સ્પષ્ટ દેખાય છે. તેરમા સફામાં ગુજરાતના ગૃહસ્થા કઈ જાતનાં
૩ નુ કુમાર ૧૬.
૪ ‘Fig. 20. A goddess (Ambika ), from folio 152 recto of the same lS. as Figure 9. A furarmed goddess, dressed in bodice, dhoti and scarf sits on a cushion. In her two upper hands she holds lotuses; her lower right possibly holds a rosary; in the lower left an object which I cannot ilentify .'
—‘The story of Kalak.' pp. 120.
'कमलपत कर गहिअमुकतोयं ।'
—‘શ્રી વસૂત્રમ્ (ઢારસાસૂત્રમ્)' વત્ર ૧૪. ...નિયંહિા પુત્ર ૬૨.
६ दक्षिणहस्तमुत्तानं विधायाः करशाखां प्रसारयेदिति वरदमुद्रा ॥ '
"Aho Shrut Gyanam"