Page Text
________________
चतुषिकारः ७२ समप्रमाणान टङ्ककान पता | [ बहवी भीर्दसा इत्यपि ]
इति साधर्मिकमक्तो कुमारपालभूपसम्बन्धः ॥५६५।।
[666 ] अथ परोपकारे विक्रमार्कभूपसम्बन्धः । एकदा श्रीविक्रमार्कस्योपान्ते एको द्विजोऽभ्येत्यावग्-त्वं सत्यवान् परोपकार्यसि । मया भैरवगिरो भैरवसिद्धपुरुषोपान्ते सेवा षण्मासी कृता कायप्रवेशविद्यार्थ, स च न दत्ते । त्वं तां दापय । सतो राजा तत्र गतः । तस्य सेवा तथा चक्रे यथा सयः स प्रसन्नः प्राह-मार्गय चित्तेप्सितं । राजावग-अस्मै विप्राय देहि । सिद्धपुमान् प्राह-अनेन मम षण्मासी सेवा कृता परं तादृग् पात्राऽभावाद् विद्या न दत्ता, त्वं सुपात्रं विद्यते । ततो बलात्तस्मै विद्या दायिता । ततस्तेन राजेऽपि दत्ता, पश्चाद् वलितौ पुरोपान्ते समागसौ, पट्टहस्तिनं मृतं शुश्रवतुः ततः मन्त्र्यादयो दुस्थिता जाताः । तदा परकायप्रवेशविद्या परीक्षणाय स्वांगरक्षायै तत्र पुरा 10 बहिर्द्विजं मुक्त्वा पदहस्तिनोंडगे अविष्य स जीवो हस्ती जातः । इष्टा मन्त्र्यादयो। तदा स द्विजो विक्रमार्कशरीरे प्रविश्य राज्यग्रहणाय पुरमध्ये समागतः । ततोऽखिलो गेको राजानमागतं गजं सजीवं दृष्ट्रा हृष्टाः । सर्व मन्त्र्यादयस्तं राजानं सेवन्ते । परं स राजा आलापयितुं न जानते । सदा सर्वे जगुः राजा प्रथिलोऽभूत् । ततः पट्टराशी राजानं न मन्यते असदृश जल्पनात् ।
इतो राजा हस्तो पुराद्वहिर्गतो विप्राङ्गं शिवाभक्षितं ज्ञात्वा बने गतः । वने शुकं ब्रियन्तं राष्ट्रा तस्यांगे प्रविष्टः । स च शुको व्याघहस्ते उपविश्य जगौ-मा विक्रमार्कपट्टराई देहि, धनं प्राप्स्यसि । ततस्तेन विक्रमाकपट्टराझे दत्तः। राक्षा बहुधनं दत्तं । राशी तं शुकं रमयन्ती जीवितादधिकं मेने । कथादिभिः कालं गमयतः स्म ।
एकदा शुकोऽवग-यदि कदाचिन्मम प्राणा यान्ति तदा त्वया किं क्रियते १ राशी पाह-20 सव मृतौ मम मृतिः। ततोऽन्यदा शुको भित्तिस्थस्य गृहोलिकस्य म्रियप्राणस्य गते जीवे प्रविष्टः । शुकं मृतं ज्ञात्वा राज्ञी काष्ठभक्षणं याचते । विप्रराजाह-त्वं कथं जीविष्यसि ? राशी प्राह यदि शुको जीवति तदा मम जीवितं । ततो विप्रराजा स्वशरीरं मुक्त्वा शुकशरीरे प्रविष्टः । ततोगृहोलिकांग मुक्त्वा राजा स्वशरीरे प्रविष्टो पूर्ववत् । राझादीनालापयति । सत्यं राजानं ज्ञात्वा दृष्टाः सर्वे लोकाः । ततः स शुको धृतः हकितः । विक्रमार्केण सर्वमात्मचरित्रं जातं प्रोक्तं । 25 ततः शुकः स्वदेशाद् दूरीकृतो मृतः । राजा तु स्वराज्यमंगीकृत्य प्रजाः पालयामास ।
इति परोपकारे विक्रमार्कभूपसम्बन्धः ॥५६६॥ [67 ] अथ कुमारपालभूपाऽमारि-प्रासादकरण-दानसम्बन्धः । कुमारपालभूपालो द्वासप्तति भूपान् स्वा आक्ष प्राहयामास ।
कर्णाटे गुर्जरे लाटे,३ सौराष्ट्र कच्छ सैन्धवे । उचायां चैव भंमेयाँ, मालवे मारवे'• तथा ॥१॥
15
"Aho Shrutgyanam"
| SR No. | 009525 |
| Book Title | Panchashati Prabodh Sambandh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mrugendravijay |
| Publisher | Suvasit Sahitya Prakashan |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 456 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & History |
| File Size | 9 MB |