________________
३०१
प्रबन्धपश्चशती एगो मूलं पि हारिता, आगओ तत्थ वाणीओ । ववहारे उवमा एसा, एवं धम्मे वि आणह ॥२॥ माणुसत्तं भवे मूलं, लाभो देवगई भवे । मूलं छेएण जीवाणं निरयं तिरखत्तणं भवे ॥३॥ इति पुण्यलाभालाभसूचकवणिक्यसम्बन्धः ॥५३८॥
[539 ] अथ कुसंसर्ग-सुसंसर्गदोषे शुकद्वयसम्बन्धः । एकस्यामटव्यां शुकद्वयं जनितं, वद्धितं । एकः शुको भिल्लेन जिनदत्तगृहे विक्रीतः। द्वितीयस्तु भिल्लैगृहीतः । श्रेष्टिना धर्मशास्त्रं पाठितः, भिल्लैः स्वकला शिक्षिताः । एकदा पल्लीभूपोऽश्वापत
आगच्छत् शुकेन भिल्लानामने प्रोक्तः, भिल्ला धाविता राजा निर्धारिताः । राजा जिनदत्तगृधे 10 गतः, तत्र शुको वक्ति भूप आगतो भक्तिः क्रियते । ततो राजा प्राह-शुकस्याने त्वमेवंविधो धर्मी, एकः शुको भिल्लगृहे पापी दृष्टः, स शुकः प्राह
माताप्येका पिताप्येको मम तस्य च पक्षिणः । अहं मुनिभिरानीतः स च नीतो गवाशिभिा ॥१॥ गवाशनानां स२ गिरः शृणोति, अहं च राजन मुनिपुंगवानां । प्रत्यक्षमेतत् भवतापि रष्टं, संसर्गतो दोषगुणा भवन्ति ॥२॥ एकहं ठामि वसंतडां एवउ अन्तर होह । अहिडंके महीअल मरइ, मणिव जीवइ सहु कोइ ॥३॥ इति कृसंसर्गसुसंसर्गदोषे शुकद्वयसम्बन्धः ॥५३९।।
[ 540 ] अथ मित्रद्वयसम्बन्धः । 20 मित्रद्वयं लक्ष्मीमर्जयितुं विदेशगतं, तत्रैकः पङ्खाशद् दीनारानर्जयामास । द्वितीयः शतं,
पश्चाद् वलितौ स्वपुरप्रतोल्यामागतो। प्रतोली नागदत्त दृष्ट्वा रात्रौ वनमध्ये देवकुले गतौ । तत्र एकः सुमोऽपरो जागर्ति । ततो यक्षं मुकुटहारकुंडलायाभरणभासुरं दृष्ट्वा दध्यौ । दूरं गतो धनं स्तोकमर्जितं, अतो यक्षस्य हारं गृहामि दारिद्रयछिदे । ततो यावद्धारं लातुं हस्तं ददौ
तावद् यक्षेण स्तंभितो वेदना प्राप, प्राह च अहो महायक्ष ! मुञ्च! प्राणा यास्यति मे। यक्षोऽवग 25 मम हारं त्वं लातुं हस्तं क्षिपसि मारयिष्यामि त्वा। सः पुमान् प्राह-वद्विलोकते तन्मार्गय
यक्षोऽवग यद्धनं विदेशानीतं वत्सर्व मम भाण्डागारे मुख, ततस्तेन विभ्यता [ पञ्चाशत् दीनारं]
15
१. गदाधन, २. वचनं,
संसर्गजा, ४. महीपन-स्थलचरणीयाः ।
"Aho Shrutgyanam"