________________
[२३-२४]
आभाणकजगन्नाथ
आभाणकजगन्नाथ:
[२४-२६]
२. अबद्धमतिः सन् बुद्धमुपन्यस्यति। ३. करिणाऽनुद्धरणीयं वृक्षं हरिणः कथमुत्पाटयति ? ४. कर्णे कृत्ते कुण्डलं कुत्र धार्यम् ? ५. कुन्तेन सूचीकर्म न शक्यते। ६. कृत्तपाजस्कानां कररेखाः कथं द्रष्टव्या? ७. पर्पटीदशनेन भग्नदन्ताः कर्परं कथं गिलन्तु ? ८. पाजो नास्ति, राजोत्तमः कथं भवेत् ? [३६०]
७. लताऽन्विष्यमाणा स्थिता पादपृष्ठे। ८. शतक्लेशानन्तरं शग्मासोऽनुभवाः । ९. शौण्डिकस्य श्लीपदे जाते शुभ्रशीलानां हुलुहुली। १०. सकलं सुखलम्। ११. सीसकं लिप्सोहीरकं लब्धम् । १२. स्वल्पारम्भे स्वर्णप्राप्तिः। १३. स्वल्पे क्लेशेऽनल्पं भाग्यम् ।
[३७३]
२४.हन्त ! भाग्यं जनानाम्
२५.श्रम:
१. पादे पीडिते पाणौ पीयूषम् ।। २. मूले जलं पचेलिमं फलम्। ३. रुदिते चरणे मुदितं हृदयम् । ४. शरीरे स्वेदः शीर्षे मोदः।
श्रान्तिः शान्तिं प्रसूते। ६. हीरहारेण कन्धराया भारेऽपि चारुता । [३७९]
१. अचिन्तितः पद्मरागः पाणौ पतितः । २. काकघूकयोर्दण्डादण्डि, भेकानां च हल्लीसकम् । ३. भस्मनि लुठतां भर्मावाप्तिः। ४. मरिचेनारम्भः समाप्तौ करम्भः । ५. मरुभुवि तङ्कतां मन्दाकिनी लब्धा। ६. मोदेबाधे मेदिनी मध्व उत्सः । २३.४.कृत्ते-खण्डिते। २३.६.कृत्तपाजस्कानां-कर्तितबाहूनाम् । पाजशब्दो वैदिकः। अस्य शब्दस्य बाहुरित्यर्थः केषाञ्चित् । Vedic pajas and its cognates by Madhusudan Mishra. Samskrta-vimarsa 1.1 July 1973 Pp.81-83 Rastriya Samskrta Samsthāna, New Delhi तदनुसारेण रचितोऽयमाभाणकः । सायणादीनामनुसारेण तु बलं तेजो वेति तदर्थः । तदनुसारेणाष्टम आभाणको रचितः । २४.७.कर्परम्-घटस्य शक्लम्। (घट-कपरकाव्यं स्मर्यताम्। )२४.२.हल्लीसकम्-मण्डलनृत्यम् । २४.४. करम्भ:घृतेन दध्ना वा मिथिता सक्तवः । वैदिकोऽयं शब्दः । २४.६.मध्व-मधुनः । षष्ठी। वैदिका प्रयोगः । उत्स-भूमित ऊर्च निष्यन्दः।
____२६.श्रमराहित्यम् १. उम्भितो घटो जृम्भणे कृते। २. व्यादत्ते वदने पतिता पर्पटी।
[३८१] २४.८.शग्मास:-सुखकराः । वैदिकोऽयं शब्दः । २४.९.शौण्डिकस्य-मद्यपस्य लक्षणया नीतिभष्टस्य । इलीपदे-गजपादवत् पादयोरतिस्थौल्ये (व्याधिविशेषे)जाते। हुलुहुलीमङ्गलध्वनि विजयन्ती ३.६.५७.)। २४.१०.सुखलम्-सुख+लच्-सुखयुक्तम् । २५.२. पचेलिम-पक्वम् । २६.१.उम्भित:-पूर्णः।२६.२.व्यादत्ते-अधिकतया उद्घाटिते।