________________
ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ ਹੈ । ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਭਾਗ ਦੇਵੇਸ਼ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ '; ਇਹ 'ਵਿਕਾਰੀ ਸ਼ਾਦੇ ਕਰਮ ਬੰਧ ਦਾ ਛਾਰਣ ਬਣ ਕੇ ਜੀਵ ਆਉਮਾ ਨੂੰ ਜਨਮ ਮਨ ਵਿਚ ਭਟਕਾਉਂਦੇ ਹਨ | ਇਹ ਭੂਮ ਅਰਿਹੰਤ ਉਸੰਥਾ ਥ ਉਲਦਾ ਰ ਹੈ : ਜਦ ਅਰਿਹੰਤ ਦੇਹ ਤਿਆਗਦੇ ਤਨੇ ਥਾਂ-ਸ਼ਰਮ ਪਰਾਖਤਮ ਹੋ ਜੋਬੀ ਹੈ ! ਉੱਡ ਕੇ ਸਾਰੀਆਂ ਭੌਤਿਕ '
ਵਿਆਂ ਦਾ ਰੰਣ ਗਿਆਨ ਹੈ | 'ਪਰ' ਜਿੰਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨ ਤੇ ਅਗਿਆਨ ਮਿਲੋਂ 'ਹੋਣ ਉਹ 'ਗਿਆਨ ਵਾਲੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ । ਸਾਰੀ ਬ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾਂ ਜੋਰਾਂ ਉਦਾਹੌਰਿੰਹਨ ਜੋ ਈਸ਼ਵਰ ਦੀ ਸਰਵਾਕੋ ਗੱਣ ਨੂੰ ਵੰਗਾਰਦੇ ਹਨ ।
ਜੈਨ ਧਰਮ ਚੇਤਨ ਤੇ ਅਚੇਤਨ ਤੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਸੰਨਦੀ ਆ , ਰਿਹਾ ਹੈ । ਚੇਤਨ ਜੀਵ (ਆਤਮਾ) ਹੈ ਅਚੇਤਨ 5 ਅਜੀਵ ਦਰਵ। ਇਹ ਛੇ ਦਰਵ ਹੀ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਕਰਮ ਹਨ । ਚੇਤਨਾ ਰਾਹੀਂ ਜਾਂਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹੱਨ । ਜੈਨ ਧਰਮ 6 ਦਰਵ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ ਇਨਾਂ ਦਰਵਾਂ ਦੀ ਹੱਦ ਨੂੰ ਅਦਿ ਅਨੰਤ ਮੰਦਾ ਹੈ । ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਕਿਸੇ “ਦਰਵ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂ ਮਨ ਲਿਆ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਅੰਤ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ । ਫੇਰ ਤਾਂ ਆਤਮਾ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਰਵਾਂ ਦੀਆਂ ਪਰਿਆਏ (ਅਵਸਥਾਵਾਂ) ਵਰਤਮਾਨ ਸ਼ਿਸ਼ਟੀ ਹੈ। ਹੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਪਨ ਅਤੇ ਨਮਿਤ ਕਾਰਣ ਹਨ। ਹਰ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚ ਉਤਪਾਦ (ਉਤਪੰਨ ਹੋਣਾ) ਵਿਆਏ (ਨਾਸ਼ ਹੋਣਾ) ਅਤੇ ਧਰਵਯ (ਸਥਿਰਤਾ) ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈਂਸ਼ਕਤੀ ਹੀ ਸਿੱਤਾ ਹੈਂ ! ਇਸ ਸੰਸਰਚੋਦ ਗੰਦੀ ਚ ਅੰਤਾ ਨਹੀਂਉਪਉਨ ਮਿਲ ਵਾਲੀ
ਸ਼ਕਤੀ ਇੰਨਾਂ ਪੱਛੋਂ ਦੇਵਤੋਂ ਸੰਛੁਟਿ ਨਹੀਂ। ਜੈਨ ਧਰੰਮ ਲਿਸ਼ੇਕ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਮਾਂ ਨਹੀਂ | . .
. . . :: ਜਿਵੇਂ ਰੱਬਲੌਸਭ ਕੁੱਝ ਬਨਾਇਆ ਫੌਰ ਮਾਸ, ਸ਼ਰਾਬ, ਵਿਭਚਾਰ,ਨਿੰਦਾ ਚੋਰੀ | ਕਿਸ ਨੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ? ਕਈ ਲੋਕ ਮੋਕਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਰੱਬ ਦਾ ਸਵਰੂਪ ਸਮਝੇ ਬਿਨਾਂ
ਰੱਬ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੇਰਦੇ ਹਨ । ਜੈਨ ਧਮਕੌਰ-ਮੰਲਕੇ ਉੱਬ ਦੀ ਊਜਾਂ ਹੀ ਕਦੇ ਸਗੋਂ ਸੰਪੂਰਨ ਪਰਮਾਤਮਾ, ਨੂੰ ਸੇਰੋਗ, ਚੋਦਾ ਆਨੰਦ; ਸੋਰੇਵ ਸ਼ੰਕਤੀਮਾਨ ਕੰਉਦੇ ਜੇਤੂੰ) ‘ਰਭੈ (ਜਨਮ ਮਰੰਨ ਦੇ ਭੋ ਤੋਂ ਓਹਿਤ)-ਐਤੇ ਨਿਰਵੈਰ (ਗ ਦੇਵੇਸ਼ ਦੀ ਮੌਤੂ) ਜਾਣੋਕੋ ‘ਮੰਨਦੇ ਹਨ । ਉਹ ਅਜਿਹੀ ਆਤਮਾਂ ਹੈ “ਜੋ qਣੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾ ਉਤਪੰਨਕੇਰਦਾ ਹੈ ਨਾਂ ਹੀ ਕੈਰਮੱਛੱਲੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਰਾਗ ਹੈ ਬੀ ਉਮPਉਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ । .
ਜੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਨਿਆਂਧੀਸ਼ ਮਨ ਲਿਆ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਤਰਾਂ ਚੇਰਿਤਰਹੀਣ ਮਨੁੱਖਉ ਮੇਰੇਵਾਂਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਤੋਂ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਆਂਉਦੋ ? ਵਾਰ ਸੰਸਾਰੀ
ਦਾਲਤ ਵਿਚ ਸੱਚtਉੱਚਸ਼ਬੌਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਲਾਛਣਾਂਦਾ ਹੈ । ਕਈ ਵਾਰ ਬੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੇ 'ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਕੇਤਾ ਨੇਹੀਂ, ਤੇ ਫਲ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾਕੇਜਲੰਮਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰੋਂ ਨੇਮ ਵਿਚ ਕੌਣਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੌਈyfਸ਼ੋਕੋਠੀ ਉਏਗੀ ?ਜੇਨੇਦਨਸੇਊਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਅਰਹੰਤ ਅਵਸੰਬਾ ਤੱਕ ਤੇਜ#ਉ ਕਾਮਨ ਸਰੀਰ-ਆਓਮਾਂ ਨੂੰ ਸੰਮ
3੩੨ ?