________________
25. ਵਰਤ ਸੂਤਰ
(364)ਅਹਿੰਸਾ, ਸਤਯ (ਸੱਚ), ਅਸਤੇਯ (ਚੋਰੀ ਨਾ ਕਰਨਾ), ਬ੍ਰਹਮਚਰਜ ਅਤੇ ਅਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਮਹਾਵਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਕੇ ਵਿਦਵਾਨ ਮੁਨੀ ‘ਜਿਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਫੁਰਮਾਏ ਧਰਮ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰੇ।
ਸਮਣ ਸੂਤਰ
(365)ਨਿਸ਼ਲਯੀ ਵਰਤੀ (ਕੰਡੇ ਰਹਿਤ) ਦੇ ਹੀ ਇਹ ਸਭ ਮਹਾਵਰਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਨਿਦਾਨ (ਸਵਰਗ ਦੀ ਇੱਛਾ ਲਈ) ਭਗਤੀ ਕਰਨਾ, ਮਿੱਥਿਆਤਵ, ਮਾਇਆ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਸ਼ਲਯ (ਕੰਡਿਆਂ) ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
(366)ਜੋ ਵਰਤੀ ਮੋਕਸ਼ ਸੁੱਖ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਦੇਵਤੇ ਬਨਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕੰਚ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਦੇ ਲਈ ਬੇਡੂਰੀਆ ਮਨੀ ਨੂੰ ਗੁਆ ਬੈਠਦਾ ਹੈ।
(367)ਕੁਲ, ਯੋਨੀ, ਜੀਵ ਸਮਾਨ, ਮਾਰਗਨਾ ਸਥਾਨ ਆਦਿ ਦੀ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣ ਕੇ ਉਨਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਆਰੰਭ (ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਰਹਿਤ) ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਹੀ ਪਹਿਲਾ ਅਹਿੰਸਾ ਦਾ ਵਰਤ ਹੈ।
(368)ਅਹਿੰਸਾ ਸਭ ਆਸਰਮਾ ਦਾ ਦਿਲ ਹੈ। ਸਭ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦਾ ਭੇਦ ਅਤੇ ਸਭ ਵਰਤਾਂ ਤੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਜਾਂ ਸਾਰ ਹੈ। (369)ਆਪਣੇ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਲਈ ਵੀ ਕਰੋਧ ਜਾਂ ਭੈ ਆਦਿ ਦੇ ਵਸ ਹੋ ਕੇ ਹਿੰਸਾ ਨਾਲ ਭਰੇ, ਝੂਠੇ ਬਚਨ ਨਾ ਤਾਂ ਆਪ ਬੋਲੋ ਅਤੇ ਨਾ ਦੂਸਰੇ ਤੋਂ ਬੁਲਵਾਏ। ਇਹ ਦੂਸਰਾ ਸਤਯ ਵਰਤ ਹੈ।
•
75
