________________
ਸਮਣ ਸੂਤਰ (4) ਤੀਬਰ ਇਹ ਤਿੰਨ ਭੇਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਤਿੰਨ ਸ਼ੁਭ ਲੇ ਸ਼ਿਆਵਾਂ ਵਿਚ ਹਰ ਇਕ ਦੇ (1) ਮੰਦ (2) ਮੰਦਰ (3) ਮੰਦਤਮ, ਇਹ ਤਿੰਨ ਭੇਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਤੇਜ ਤੇ ਮੰਦ (ਘੱਟ) ਪੱਖੋਂ ਹਰ ਲੇਸ਼ਿਆ ਵਿਚ (1) ਅਨੰਤ ਭਾਗ ਵਿਧੀ (2) ਅਸੰਖਿਆਤ ਭਾਗ ਵਿਰਤੀ (3) ਸੰਖਿਆਤ ਭਾਰਾ ਵਿਧੀ (4) ਸੰਖਿਆਤ ਗੁਣ ਵਿਧੀ (5) ਸੰਖਿਆਤ ਗੁਣ ਵਿਧੀ (6) ਅਨੰਤ ਗੁਣ ਵਿਧੀ, ਇਹ ਛੇ ਨਾਉਂ ਦੇ ਛੇ ਵਿਧੀ (ਵਾਧਾ) ਅਤੇ ਛੇ ਨਾਉਂ ਦਾ ਘਾਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਲੇਸ਼ਿਆਵਾਂ ਦੇ ਭੇਦਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਉਤਾਰ ਚੜਾਓ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
(537-538) ਛੇ ਰਾਹੀ ਸਨ। ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਭਟਕ ਗਏ। ਭੁੱਖ ਲਗੀ। ਕੁਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਫਲਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਇਕ ਦਰਖਤ ਵਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫਲ ਖਾਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੋਈ। ਉਹ ਸਭ ਮਨ ਵਿਚ ਸੋਚਣ ਲੱਗੇ। ਇਕ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਦਰਖ਼ਤ ਨੂੰ ਜੜ ਤੋਂ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਫਿਰ ਫਲ ਖਾਵਾਂਗੇ। ਦੂਸਰੇ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕੇਵਲ ਇਕ ਸ਼ਾਖਾ ਨੂੰ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਤੀਸਰੇ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕੇਵਲ ਇਕ ਟਾਹਣੀ ਨੂੰ ਤੋੜ ਲਿਆ ਜਾਵੇ। ਚੌਥੇ ਸੋਚਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਟਾਹਣੀ ਕੱਟ ਲਈ ਜਾਵੇ। ਪੰਜਵਾਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਫਲ ਤੋੜ ਲਏ ਜਾਣ। ਛੇਵੇਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਦਰਖ਼ਤ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਜੋ ਫਲ ਗਿਰ ਜਾਣਗੇ ਉਹ ਖਾ ਲਏ ਜਾਣ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੇ ਮੁਸਾਫਿਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਤੇ ਕਰਮ ਸਿਲਸਿਲੇ ਵਾਰ ਛੇ ਲੇਸ਼ਿਆਵਾਂ ਦੇ ਉਦਾਹਰਣ ਹਨ।
(
107
