________________
13
ਸਤੀ ਕਲਾਵਤੀ
ਸਤੀ ਕਲਾਵਤੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਕਾਫੀ ਉਤਾਰ ਚੜਾਓ ਵਾਲਾ ਜੀਵਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੰਖਪੁਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਸੰਖ ਦੀ ਰਾਣੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ੀਲਵਤੀ ਅਤੇ ਪਤੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇਸਤਰੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਲਾਵਤੀ ਦੇ ਭਰਾ ਜੈ ਸੈਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਭੇਂਟ ਵਿੱਚ ਗਹਿਣੇ ਭੇਜੇ। ਭਾਈ ਦੀ ਭੇਂਟ ਨੂੰ ਰਾਣੀ ਨੇ ਸਵਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪਹਿਨ ਲਿਆ। ਪਰ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਇਹ ਚੰਗਾ ਨਾ ਲੱਗਾ, ਸਗੋਂ ਰਾਣੀ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ੱਕ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ।
ਰਾਜੇ ਨੇ ਨੌਕਰਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ, “ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਓ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਹੱਥ, ਪੈਰ ਕੱਟ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਭੇਂਟ ਕਰੋ”। ਸੇਵਕਾਂ ਨੇ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਰਾਜੇ ਦਾ ਹੁਕਮ ਸੁਣਾਇਆ। ਰਾਣੀ ਨੇ ਹੌਂਸਲੇ ਨਾਲ ਰਾਜੇ ਦਾ ਹੁਕਮ ਮੰਨ ਲਿਆ। ਸਿਟੇ ਵਜੋਂ ਸੇਵਕਾਂ ਨੇ ਰਾਣੀ ਦੇ ਹੱਥ, ਪੈਰ ਕੱਟ ਕੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਭੇਂਟ ਕਰ ਦਿਤੇ। ਰਾਣੀ ਬੜੀ ਧਰਮਾਤਮਾ ਇਸਤਰੀ ਸੀ। ਘਟਨਾ ਸਮੇਂ ਉਹ ਗਰਭਵਤੀ ਸੀ। ਸਮਾਂ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੇ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਪੁਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿਤਾ। ਹੱਥ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਪੁਤਰ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰਥ ਸੀ। ਪਰ ਰਾਣੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅਪਣੇ ਪਿਛਲੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਫਲ ਜਾਣ ਕੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਨਵਕਾਰ ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕੀਤਾ। ਅਚਾਨਕ ਇੱਕ ਦੇਵਤੇ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਹੱਥ ਅਤੇ ਪੈਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਲਗਾ ਦਿਤੇ। ਰਾਣੀ ਨੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਅਰਿਹੰਤ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ।
,
ਸ਼ੀਲ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਉਸ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਇਕ ਜੋਗਨ ਦਾ ਮੱਠ ਸੀ। ਜੋਗਨ ਰਾਣੀ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੱਠ ਵਿੱਚ ਲੈ ਆਈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਦੇਖ ਭਾਲ ਕਰਨ ਲੱਗੀ। ਉਧਰ ਰਾਜੇ ਨੇ ਸੇਵਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕੱਟੇ ਹੱਥ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਉਪਰ ਜਦ ਜੈ ਸੈਨ (ਰਾਣੀ ਦੇ [60]
