________________
ਕਯਵੱਨਾ ਨੂੰ ਘਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿਤਾ। ਕਯਵੱਨਾ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਲੱਡੂ ਆ ਗਏ, ਘਰ ਪਹੁੰਚਣ ‘ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਜੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ।
ਕਯਵੱਨਾ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਲੱਡੂ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਖਾਣ ਲਈ ਦਿੱਤਾ, ਉਸ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਲੱਡੂ ਲੈ ਕੇ ਹਲਵਾਈ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਕੋਲ ਲੱਡੂ ਖਾਣ ਲਈ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਉੱਥੇ ਲੱਡੂ ਖਾਣ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਰਤਨ ਨਿਕਲਿਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਲਵਾਈ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਲੈ ਕੇ ਭੱਜ ਗਿਆ, ਕਯਵੱਨਾ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਪੁਤਰ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕੀਤਾ ਹਲਵਾਈ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਲੱਡੂ ਦੇ ਦਿਤਾ ਅਤੇ ਰਤਨ ਰੱਖ ਲਿਆ। ਇਧਰ ਕਯਵੱਨਾ ਕੁਮਾਰ ਜਦੋਂ ਲੱਡੂ ਖਾਣ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ ਰਤਨ ਨਿਕਲੇ ਉਸ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਰਤਨਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਕੇ ਵਿਉਪਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਲਿਆ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਮਗਧ ਦੇ ਰਾਜੇ ਸ਼੍ਰੇਣਿਕ ਦਾ ਹਾਥੀ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਲਈ ਗਿਆ ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਜੀਵ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ। ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਹਾਥੀ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚੋਂ
ਨਹੀਂ ਨਿਕਲ ਸਕਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਘੋਸ਼ਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾਏਗਾ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਇਨਾਮ ਦਿਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕਯਵੱਨਾ ਦੇ ਪੁਤਰ ਕੋਲੋਂ ਰਤਨ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਹਲਵਾਈ ਨੇ ਘੋਸ਼ਨਾ ਸੁਣੀ ਅਤੇ ਰਤਨ ਲੈ ਕੇ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਰਤਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਉਸ ਨੇ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾ ਦਿਤਾ, ਰਾਜਾ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਮੰਤਰੀ ਅਭੈ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਰਤਨ ਹਲਵਾਈ ਦਾ ਨਹੀਂ ਜਾਪਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਹਲਵਾਈ ਨੂੰ ਸੱਚ ਆਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਹਲਵਾਈ ਨੇ ਸੱਚ ਆਖਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਰਤਨ ਕਯਵੱਨਾ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਹੈ ਮੇਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਮੈਂ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ”।
[18]
