________________
44
ਮਾਤਾ ਮਰੂਦੇਵੀ ਆਪ ਪਹਿਲੇ ਤੀਰਥੰਕਰ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਭ ਦੇਵ ਦੀ ਮਾਤਾ ਸਨ। ਆਪ ਦੇ ਪਤੀ ਕੁਲਕਰ ਨਾਭੀ ਸਨ। ਆਪ ਬਹੁਤ ਸਰਲ ਆਤਮਾ ਸਨ। ਆਪ ਨੇ ਇਸ ਅਵਸਪਰਨੀ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਮੋਕਸ਼ ਦਾ ਦਰਵਾਜਾ ਖੋਲਿਆ। ਮੋਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਵੇਤਾਵੰਰ ਜੈਨ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪ ਪਹਿਲੀ ਇਸਤਰੀ ਸਨ।
ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਭ ਦੇਵ ਦੇ ਸਾਧੂ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪ ਅਕਸਰ ਸੋਚਦੇ ਕਿ ਇਤਨਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰਾਜ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮੇਰਾ ਪੁੱਤਰ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕਲਾ ਭੁੱਖਾ ਪਿਆਸਾ ਅਤੇ ਵਸਤਰ ਰਹਿਤ ਹੋ ਕੇ ਕਿਉਂ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਦੁੱਖ ਵਿੱਚ ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਭਰਤ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਨੇ ਆਖਿਆ, “ਮਾਤਾ ਜੀ! ਤੁਸੀਂ ਚੱਲੋ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੈਂ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਭ ਦੇਵ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਪਤੀ ਵਿਖਾਉਂਦਾ ਹਾਂ। ਇਹ ਆਖ ਕੇ ਭਰਤ ਅਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਥੇ ਦਾਦੀ ਮਰੂ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਹਾਥੀ ਉੱਪਰ ਲੈ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਭ ਦੇਵ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਕਲਿਆ।
| ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਮੋਸਰਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪੁਜੇ, ਤਾਂ ਦੂਰ ਤੋਂ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਆਕਾਸ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਆਉਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਵਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ। ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਉਹ ਸਮੋਸਰਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਏ, ਤਾਂ ਮਰੂ ਦੇਵੀ ਨੇ ਸਮੋਸਰਨ ਵਿੱਚ ਅਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਰਿਸ਼ਭ ਦੇਵ ਨੂੰ ਬੈਠੇ ਵੇਖਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ 64 ਇੰਦਰ ਅਨੇਕਾਂ ਦੇਵੀ, ਦੇਵਤਾ ਰਾਜੇ ਆਦਿ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਅਸ਼ੋਕ ਦਰਖਤ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਰਤਨ ਜੜਿਤ ਸਿੰਘਾਸਨ ਤੇ ਬੈਠੇ ਧਰਮ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤੇ ਫੁੱਲ ਵਰਸਾ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਖਾ ਕਰ
[180]