________________
ਦਿਤਾ, “ਹੁਣ ਮੇਰੇ ਚੇਲੇ ਮੁਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ੱਨਚੰਦਰ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਦੇਵਤੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮਨਾਂ ਰਹੇ ਹਨ।
ਰਾਜਾ ਣਿਕ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਂਵੀਰ ਦੇ ਵਾਰ ਵਾਰ ਬਿਆਨ ਬਦਲਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸਮੱਝ ਨਾ ਆਇਆ। ਸਰਵੱਗ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਦੀ ਗੱਲ ਜਾਂਣਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, “ਹੇ ਰਾਜਾ ਣਿਕ ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੇਰਾ ਚੇਲਾ ਅਪਣੇ ਮਨ ਨਾਲ ਯੁੱਧ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਵ ਹਿੰਸਾ ਰਾਹੀਂ ਅਨੇਕਾਂ ਸਤਰੂਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਅਪਣਾ ਹੱਥ ਕਿਸੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਉੱਪਰ ਵਧਾਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਹੱਥ ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ ਵੱਲ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਅਪਣੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁਕਟ ਧਾਰੀ ਰਾਜਾ ਸਮਝ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਜਦ ਉਸ ਨੇ ਅਪਣੇ ਮੁੰਨੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸੀ ਸਮੇਂ ਸਮਝ ਗਿਆ। ਮਨ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਭਾਵ ਹਿੰਸਾ ਪ੍ਰਤੀ ਪ੍ਰਾਸਚਿਤ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਤਮ ਅਲੋਚਨਾ, ਨਿੰਦਾ ਕਰਦੇ ਕਰਦੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੁਕਲ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਸੋ ਨਰਕ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮੋਕਸ਼ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫਰ ਉਸ ਦੀ ਭਾਵ ਦਸ਼ਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸੀ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਦਸ਼ਾ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਦੀ ਗਤੀ ਦੱਸੀ ।
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਤੱਪ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਰਾਜਰਿਸ਼ਿ ਪ੍ਰਸ਼ੱਨਚੰਦਰ ਤੱਪ ਕਾਰਨ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਸਿੱਧ ਬੁੱਧ, ਮੁਕਤ ਹੋਏ ਅਤੇ ਨਿਰਵਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।
[169]
