________________
39
ਰਾਜਰਿਸ਼ਿ ਪ੍ਰਸ਼ੱਨਚੰਦਰ ਪੋਦਨਪੁਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸੋਮਚੰਦਰ ਦੀ ਰਾਣੀ ਧਾਰਨੀ, ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਬੈਠੀ ਰਾਜੇ ਦੇ ਬਾਲ ਸੰਵਾਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੇ ਰਾਜੇ ਦੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਿੱਟਾ ਬਾਲ ਵੇਖਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਆਖਿਆ, “ਮਹਾਰਾਜ ! ਦੂਤ ਆ ਗਿਆ ਹੈ”। ਰਾਣੀ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਰਾਜਾ ਚੁਕੱਨਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਮਹਿਲ ਦੇ ਚਾਰੋ ਪਾਸੇ ਨਜਰ ਮਾਰੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਦੂਤ ਵਿਖਾਈ ਨਾ ਦਿੱਤਾ। ਰਾਜੇ ਨੇ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਅਪਣੀ ਗੱਲ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਆਖਿਆ। ਰਾਣੀ ਨੇ ਆਖਿਆ, “ਮੇਰਾ ਭਾਵ ਕਿਸੇ ਮਨੁੱਖੀ ਦੂਤ ਤੋਂ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਆਪ ਦੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਆਏ ਇੱਕ ਚਿੱਟੇ ਬਾਲ ਤੋਂ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੁਣ ਬੁਢਾਪਾ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਧਰਮ ਦਾ ਦੂਤ ਬਣਕੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਧਰਮ ਦੇ ਰਾਹ ਪਰ ਚੱਲਣ ਲਈ ਕੂਚ ਕਰਨਾ ਹੀ ਠੀਕ ਹੈ”। ਰਾਣੀ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਰਾਜਾ ਬੁਢਾਪੇ ਤੋਂ ਘਬਰਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਰਾਜੇ ਦਾ ਲੜਕਾ ਹਾਲੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਔਲਾਦ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਸਤਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਪਰ ਰਾਣੀ ਦੇ ਵੈਰਾਗ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋ ਕੇ ਰਾਜਾ ਰਾਣੀ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਬਾਲਕ ਨੂੰ ਰਾਜ ਦੇ ਕੇ ਸਾਧੂ ਬਣ ਗਏ। ਇਸੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਦਾ ਨਾਂ ਪ੍ਰਸ਼ੱਨਚੰਦਰ ਸੀ, ਜੋ ਰਾਜਾ ਬਣਿਆ ਸੀ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੋਦਨਪੁਰ ਨਗਰੀ ਪਧਾਰੇ। ਨਗਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਧਰਮ ਸਭਾ ਲੱਗੀ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਨਚੰਦਰ ਅਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਉਪਦੇਸ਼ ਸੁਣਨ ਲਈ ਆਇਆ। ਤੀਰਥੰਕਰ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਸੁਣ ਕੇ, ਉਸ ਨੇ ਵੀ ਅਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਰਾਜ ਦੇ ਦਿਤਾ ਅਤੇ ਆਪ ਸਾਧੂ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਉੱਮਰ ਦਾ ਸੀ। ਸਾਧੂ ਬਣਦੇ ਹੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਚੰਦਰ ਮੁਨੀ ਨੇ ਘੋਰ ਤੱਪ
[167]