________________
ਹੁਣ ਰਾਜਾ ਨਹੀਂ ਰਹੇ। ਉਹ ਰਾਜ ਪਾਟ ਤਿਆਗ ਕੇ ਸਾਧੂ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਭ ਦੇਵ ਨੂੰ ਹਸਤਿਨਾਪੁਰ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦੇ ਇਕ ਸਾਲ ਬੀਤ ਗਿਆ। ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਜੈਨ ਸਾਧੂ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਭੋਜਨ ਦਾਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।
ਇੱਕ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਭ ਦੇਵ ਭਿਖਿਆ ਲਈ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਸਨ। ਆਂਸ ਕੁਮਾਰ ਅਪਣੇ ਮਹਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠਾ ਨਗਰ ਦੀ ਸ਼ੋਭਾ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਚਾਨਕ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਭਦੇਵ ਤੇ ਪਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਸ਼੍ਰੇਆਂਸ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਜਾਤੀ ਸਿਮਰਨ ਗਿਆਨ (ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦਾ ਗਿਆਨ) ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਜਾਣ ਲਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਧਨ ਸੰਪਤੀ ਛੱਡ ਦਿਤੀ ਹੈ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਾਨ ਦੇਣ ਦੀ ਵਿਧੀ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ। ਆਂਸ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਬੰਦਨਾ ਨਮਸਕਾਰ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਥਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੇ ਮਹਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਨੇ ਦੇ ਰਸ ਨਾਲ ਭਰੇ ਘੜੇ ਆਏ ਹੋਏ ਸਨ। ਸੁੱਧ ਭੋਜਨ ਸਮਝ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਗੰਨੇ ਦਾ ਰਸ ਦਾਨ ਕੀਤਾ। ਆਂਸ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਦਾਨ ਕਾਰਣ ਸਵਰਗ ਦੇ ਦੇਵ ਦੇਵੀਆਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਦਿੱਵਯ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਅਹੁਦਾਨ ਅਹੋਦਾਨ ਦੀ ਘੋਸ਼ਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦਾਨ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਜਲਦ ਹੀ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹ ਸਭ ਕੁੱਝ ਜਾਣਨ ਵਾਲੇ, ਵੇਖਣ ਵਾਲੇ, ਤੀਰਥੰਕਰ, ਅਰਿਹੰਤ, ਜਿਨ ਅਤੇ ਕੇਵਲੀ ਬਣ ਗਏ।
ਇਸ ਦਾਨ ਦੇ ਦਿਨ ਨੂੰ ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ ਹਸਤਿਨਾਪੁਰ ਨਗਰ (ਮੇਰਠ ਜਿਲ੍ਹਾ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਅਤੇ ਪਾਲੀਤਾਨਾ (ਗੁਜਰਾਤ) ਵਿੱਚ ਹਜਾਰਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀ ਤਪਸਿੱਆ ਦੇ ਖੋਲਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਪਾਰਨਾ ਗੰਨੇ ਦੇ ਰਸ ਰਾਹੀਂ, ਪੋਤਰੇ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
[5]