________________
3
ਹਰੀ ਕੇਸ਼ੀਬਲ ਮੁਨੀ ਜੈਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਜਾਤ ਪਾਤ, ਛੂਆ ਛੂਤ ਆਦਿ ਦਾ ਕੋਈ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹਰੀ ਕੇਸ਼ੀਬਲ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਹਰੀ ਕੇਸ਼ੀਬਲ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਸ਼੍ਰੀ ਉਤਰਾਅਧਿਐਨ ਸੂਤਰ ਦੇ 12ਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲਾ ਜਨਮ
ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਇੱਕ ਚੰਡਾਲਾਂ ਦੀ ਬਸਤੀ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਬਲਦੇਵ ਨਾਂ ਦਾ ਆਦਮੀ ਅਪਣੀ ਪਤਨੀ ਗੌਰੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਗੌਰੀ ਦੇ ਬਲ ਨਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਜੋ ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਬਦਸ਼ਕਲ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਬਦਸ਼ਕਲ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ ਉਸ ਨਾਲ ਖੇਡਣਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਸਗੋਂ ਹਰ ਸਮੇਂ ਜਾਤ ਅਤੇ ਸ਼ਕਲ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਅਪਮਾਨਿਤ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਨਫਰਤ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਹ ਦਰਖਤ ਉੱਪਰ ਬੈਠਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਕੁੱਝ ਬਾਲਕਾਂ ਨੇ ਮਿਲਕੇ ਇੱਕ ਸੱਪ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਵੇਖਦੇ ਵੇਖਦੇ ਇੱਕ ਮੋਟਾ ਸੱਪ ਨਿਕਲਿਆ ਜੋ ਜ਼ਹਰੀਲਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜ਼ਹਰੀਲਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਉਸ ਉੱਪਰ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।
| ਇਹਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਬਲ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਿਛਲਾ ਜਨਮ ਯਾਦ ਆ ਗਿਆ। ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸੋਮਦੱਤ ਬਾਹਮਣ ਸੀ। ਤੱਪਸਿਆ ਦੇ ਅਹੰਕਾਰ ਕਾਰਨ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਵ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ, ਦੇਵ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਉੱਮਰ ਪੂਰੀ ਕਰਕੇ ਉਹ ਚੰਡਾਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ।
[136]
