________________
ਵੇਮਾਨਕ ਦੇਵ ਵਿਮਾਨਾ ਦਾ ਆਧਾਰ:
ਸੁਧਰਮ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਦੋਹਾਂ ਕਲਪਾਂ ਦੇ ਵਿਮਾਨ ਘਨੋਦੱਧੀ ਉਪਰ ਸਥਾਪਤ ਹਨ। ਸਨਤਕੁਮਾਰ, ਮਹਿੰਦਰ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨਾ ਦੇ ਕਲਪ ਵਿੱਚ ਦੇਵ ਵਿਮਾਨ ਹਵਾ ਪਰ ਸਥਿਤ ਹਨ ਅਤੇ ਲਾਤੰਕ, ਮਹਾਂਸੱਕਰ, ਸਹਸਤਾਰ ਕਲਪ ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨਾ ਦੇ ਵਿਮਾਨ ਘਨੋਦੱਧੀ ਅਤੇ ਘਨਵਾਤ ਦੋਹਾਂ ਤੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਸਥਿਤ ਹਨ। 189॥
ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਿਮਾਨ ਉੱਪਰ ਖਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਉਪਰਲੇ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਵਿਮਾਨਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਖੀ ਗਈ ਹੈ। ॥190॥ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਲੇਸ਼ਿਆਵਾਂ (ਮਨ ਦੀ ਅਵਸਥਾ):
ਭਵਨਪਤੀ ਅਤੇ ਵੇਅੰਤਰਿਕ ਦੇਵਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ (ਕਾਲਾ), ਨੀਲ ਅਤੇ ਕਪੋਤ (ਕਬੂਤਰ ਦੇ ਰੰਗ ਵਰਗਾ) ਅਤੇ ਤੇਜੋ ਲੇਸ਼ਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ॥191॥
ਇਹ ਸਨਤਕੁਮਾਰ, ਮਹਿੰਦਰ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਲੇਸ਼ਿਆ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਦੇ ਵਿਮਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਕਲ (ਸਫੈਦ) ਲੇਸ਼ਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ॥192॥ ਸੁਧਰਮ ਅਤੇ ਈਸ਼ਾਨ ਦੋਹਾਂ ਕਲਪਾਂ ਵਾਲੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਰੰਗ ਤਪੇ ਹੋਏ ਸੋਨੇ ਵਰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਨਤਕੁਮਾਰ, ਮਹਿੰਦਰ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮ ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨਾ ਕਲਪਾ ਦੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਰੰਗ ਪਦਮ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੋਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਦੇ ਦੇਵ ਸ਼ੁਕਲ (ਸਫੈਦ) ਰੰਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। 193॥
ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਉਚਾਈ:
ਭਵਨਪੱਤੀ, ਵਾਨਵਿਅੰਤਰ ਅਤੇ ਜ਼ਯੋਤਿਸ਼ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਉਚਾਈ 7 ਰਤਨ ਪਰਮਾਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹੇ ਸੁੰਦਰੀ! ਹੁਣ ਉੱਚੇ ਕਲਪਪਤੀ ਦੇਵਾਂ ਦੀ ਉਚਾਈ ਸੁਣੋ। ॥194॥
25
