________________
ਜਿਸ ਨਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਜਾਂ ਦੀਪ ਵਿੱਚ ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਸੇ ਨਾਂ ਦੇ ਦੀਪ ਜਾਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ॥47॥
ਅਸੁਰ, ਨਾਗ, ਉਦਧਿ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਨਿਵਾਸ਼ ਸ਼੍ਰੇਸ਼ਠ ਅਰੂਣ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ॥48॥
ਦੀਪ ਕੁਮਾਰਾਂ, ਦਿਸ਼ਾ ਕੁਮਾਰਾਂ, ਅਗਣੀ ਕੁਮਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਤਨਿਤ ਕੁਮਾਰਾਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਅਰੂਣਵਰ ਦੀਪ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਵੀ ਉੱਥੇ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
|| 49 ||
ਵਾਯੂ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਸੁਵਰਨਕੁਮਾਰ ਇੰਦਰਾਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸ਼ ਮਨੁਸੋਤਰ ਪਰਵਤ ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਹਰੀ ਅਤੇ ਹਰੀਸੱਹ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਵਿਧੂਤ ਪਰਵਤ ਅਤੇ ਮਾਲਯ ਪਰਵਤ ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ॥50॥
ਹੇ ਸੁੰਦਰੀ ! ਇਹਨਾਂ ਭਵਨ ਪਤੀ ਦੇਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਦਾ ਜੋ ਬਲ-ਵੀਰਜ ਪ੍ਰਾਕਰਮ ਹੈ ਮੈਂ ਉਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਾ ਹਾਂ। ॥51॥
ਅਸੁਰ ਤੇ ਅਸੁਰ ਕੰਨਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਜੋ ਮਾਲਕੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ ਉਸ ਦਾ ਖੇਤਰ ਜੰਬੂ ਦੀਪ ਅਤੇ ਚਮਰਚੰਚਾ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤੱਕ ਹੈ। ॥52॥
ਅਸੁਰ ਅਤੇ ਕੰਨਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਜੋ ਮਾਲਕੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ ਉਹ ਹੀ ਮਾਲਕੀ ਬਲੀ ਅਤੇ ਬੇਰੂਚਨ ਦੇ ਲਈ ਸਮਝਣੀ ਚਾਹਿਦੀ ਹੈ। ॥53॥
ਧਰਨ ਅਤੇ ਨਾਗਰਾਜ ਜੰਬੂ ਦੀਪ ਨੂੰ ਫਨ ਰਾਹੀਂ ਢੱਕ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਭੂਤਾਨੰਦ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹਿਦਾ ਹੈ। ॥54॥
ਗਰੂਡ ਇੰਦਰ ਅਤੇ ਵੇਨੂ ਦੇਵ ਪੰਖ ਰਾਹੀਂ ਜੰਬੂ ਦੀਪ ਨੂੰ ਢੱਕ ਸਕਦੇ ਹਨ ਉਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਵੇਨੂਦਾਲਿ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹਿਦਾ ਹੈ। ॥55॥
8
