________________
ਦੁਰਗਤਿ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨ ਕੇ ਮੁਨੀ ਵਾਯੁ ਕਾਈਆਂ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸਾਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਲਈ ਤਿਆਗ ਕਰਦੇ ਹਨ। ॥੪੦॥
ਸਮਝਦਾਰ ਮਣ ਮਨ, ਬਚਨ, ਕਾਇਆ ਰੂਪ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਯੋਗ ਕਰਨਾ, ਕਰਾਉਣਾ ਅਨੁਮੋਦਨਾਂ ਰੂਪ, ਬਨਸਪਤੀ ਕਾਇਆ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਤਿਆਗ ਕਰਦੇ ਹਨ) ਬਨਸਪਤੀ ਕਾਇਆ ਦਾ ਵਿਰਾਧਨ ਤਰੱਸ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਆਸਰੇ ਰਹੇ ਹੋਰ ਤਰੱਸ ਅਤੇ ਸਥਾਵਰ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਦੁਰਗਤਿ ਨਾਸ਼ਕ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨਕੇ ਜੀਵਨ ਭਰ ਲਈ ਬਨਸਪਤੀ ਕਾਇਆ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਵਿਰਾਧਨਾ ਨਾ ਕਰੇ। ॥੪੧-੪੩॥
| ਜਿਸ ਦੇ ਕਸ਼ਾਏ (ਕਰੋਧ, ਮਰਨ, ਮਾਇਆ ਤੇ ਲੋਭ) ਸ਼ਾਂਤ ਹਨ ਅਜਿਹੇ ਸਮਝਦਾਰ ਸਾਧੂ ਮਨ, ਬਚਨ, ਕਾਇਆ ਰੂਪ ਤਿੰਨ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਤਿੰਨ ਕਰਨ ਰਾਹੀਂ ਤਰਸ ਕਾਇਆ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਆਸਰੇ ਰਹੇ ਤਰੱਸ-ਸਵਿਕਾਰ ਸੁਖਮ-ਵਾਦਰ ਆਦਿ ਹੋਰ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਦੁਰਗਤਿ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਤਰੱਸ ਕਾਇਆ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਤਰੱਸ ਕਾਇਆ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਤਿਆਗ ਨਾ ਹਿਨ ਕਰਨਯੋਗ। ॥੪੪ ਤੋਂ ੪੬॥
ਰਿਸ਼ੀ, ਮੁਨੀ ਜੋ ਭੋਜਨ ਆਦਿ ਚਾਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਅਕਲਪ ਕ੍ਰਿਆ ਹੈ ਉਸਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸੰਜਮ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰੇ। ॥੪੭॥
ਪਿੰਡ (ਰੋਟੀ ਦਾ ਟੁੱਕੜ) ਆਸਨ, ਕਪੱੜੇ ਪਾਤਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਲੈਣਯੋਗ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਕੇ ਨਾਂ ਹਿਣ ਕਰਨ ਯੋਗ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰੇ।
॥੪੮॥
ਜੋ ਮਣ ਬੁਲਾਵੇ ਤੇ ਭੋਜਨ, ਸਾਧੂ ਲਈ ਬਨਾਇਆ ਭੋਜਨ, ਉਦੇਸ਼ਿਕ, ਘਰ ਜਾਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਇਆ ਭੋਜਨ ਹਿਣ ਕਰੇ ਜਾਂ ਬਨਾਉਣ ਲੈ ਆਉਣਾ
