________________
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਂਵੀਰ ਦਾ ਇਹ ਜਨਮ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ । ਜਿਨਾਂ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਵੇਰਵਾ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ :
-
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਜਨਮ
ਇਹ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਉਸ ਜਨਮ ਦਾ ਵਰਨਣ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਸਿਟੇ ਵਜੋਂ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੀ ਆਤਮਾ ਨੇ ਤੀਰਥੰਕਰ ਪਦਵੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਆਰੰਭ ਕੀਤੀ । ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਨਯਸਾਰ ਨਾਂ ਦੇ ਇਕ ਰਾਜੇ ਦਾ ਨੌਕਰ ਸੀ । ਇਕ ਵਾਰ ਰਾਜੇ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿਤਾ, “ ਜੰਗਲ ਵਿਚੋਂ ਲਕੜੀਆਂ ਲਿਆਉ । ਨਯਸਾਰ ਆਪਣੇ ਅਨੇਕਾਂ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਬੈਲ ਗੱਡੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਪੁੱਜਾ । ਉਹ ਦੁਪਿਹਰ ਤੱਕ ਲੱਕੜਾਂ ਚੀਰਦਾ ਰਿਹਾ । ਦੁਪਿਹਰ ਸਮੇਂ ਹੋਰ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਵੀ ਆਪਣਾ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਬਣਾਉਣ ਲੱਗਾ ।
ਜਦ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਬੈਠਾ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਇਕ ਸ਼ੁਭ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ ‘ਚੰਗਾ ਹੋਵੇ ਜੇ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਮੁਨੀ ਤਪਸਵੀ ਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਭੋਜਨ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਦਾਨ ਕਰ ਸਕਾਂ ।" ਅਜਿਹਾ ਸੋਚਦੇ ਹੀ ਉਸਦੇ ਸ਼ੁਭ ਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਘੁਮਦਾ ਸਾਧੂਆਂ ਦਾ ਟੋਲਾ, ਉਸ ਕੋਲ ਪੁੱਜਾ । ਇਹ ਸਾਧੂ ਜੰਗਲ ਹੋਣ ਕਾਰਣ ਆਪਣਾ ਰਸਤਾ ਭੁੱਲ ਚੁਕੇ ਸਨ । ਨਯਸਾਰ ਨੇ ਮੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਭਗਤੀ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ । ਮੁਨੀਆਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਧਰਮ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿਤਾ । ਥੋੜੇ ਜਿਹੇ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਨਯਸਾਰ ਨੇ ਸਮਿਅਕਤਵ (ਸਚਾ ਗਿਆਨ, ਸਚਾ ਦਰਸ਼ਨ, ਸਚਾ ਚਰਿੱਤਰ) ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ । ਇਹੋ ਜਨਮ ਸੀ ਕਿ ਨਯਸਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਆਤਮਾ ਨੇ ਤੀਰਥੰਕਰ ਯੋਗ ਬਣਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਆਰੰਭ ਕੀਤੀ ।
ਦੂਸਰਾ ਜਨਮ
ਨਯਸਾਰ ਦਾ ਜੀਵ ਮਾਰਕੇ ਸ਼ੁਭ ਕਰਮਾਂ ਸਦਕਾ ਸ਼ੋਧਰਮ ਕਲਪ (ਦੇਵ ਲੋਕ) ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ । ਉਥੇ ਉਸਦੀ ਉਮਰ ਪਲਯੋਪਮ ਹੈ ।
ਤੀਸਰਾ ਤੇ ਚੌਥਾ ਜਨਮ
ਦੇਵਤੇ ਦਾ ਜੀਵਨ ਭੋਗ ਕੇ ਨਯਸਾਰ ਦਾ ਜੀਵ, ਤੀਸਰੇ ਜਨਮ ਵਿਚ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਵਦੇਵ ਦੇ ਪੁਤਰ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਭਰਤ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਰੂਪ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ । ਉਥੇ ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਮਰਿਚਿ ਸੀ ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਵਦੇਵ ਪੁਰਮੀਤਾਲ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਾਗ ਵਿਚ ਠਹਿਰੇ ਹੋਏ ਸਨ । ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਵਦੇਵ ਦੇ ਤਪ, ਤਿਆਗ ਅਤੇ ਵੈਰਾਗ ਭਰਪੂਰ ਉਪਦੇਸ਼ ਸੁਣਕੇ ਮਰਿਚਿ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਵਦੇਵ ਦਾ ਚੇਲਾ ਬਣ ਗਿਆ । ਪਰ ਉਹ ਥੋੜਾ ਸਮਾਂ ਹੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣ (ਜੈਨ ਸਾਧੂ) ਧਰਮ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰ ਸਕਿਆ । ਬੜੀ ਛੇਤੀ ਹੀ ਉਸਨੇ ਗੇਰੂ ਰੰਗ ਦਾ ਕੁਸ਼
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ
13