Bhagwan Mahavir

SR No.: 009403
Original Sutra Author: N/A
Author: Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain
Total Pages: 166
Language: Punjabi
Classification: Book_Other
File Size: 7 MB

Page 30

, ਲੋਕ, ਪਰਲੋਕ, ਧਿਆਨ, ਕ੍ਰਿਆ, ਅਕ੍ਰਿਆਵਾਂ, ਪਾਤਰ, ਕੁਪਾਤਰ ਦਾਨ ਦਾ ਵਰਨਣ ਜੈਨ
ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ । ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜਰਮਨ ਵਿਦਵਾਨ ਡਾ. ਹੈਰਮਨ ਜੈਕੋਵੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੂਤਰ ਕ੍ਰਿਤਾਂਗ ਸੂਤਰ ਅਤੇ ਉਤਰਾਧਿਐਨ ਸੂਤਰ ਦੇ ਅੰਗਰੇਜੀ ਅਨੁਵਾਦ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਰਚਾਵਾਂ ਦਾ ਖੁਲ ਕੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ।
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਅਤੇ ਬੁੱਧ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਜੰਮੇ, ਪਲੇ, ਅਤੇ ਘੁਮੇ ਪਰ ਦੋਹਾਂ ਮਹਾਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦਾ ਮਿਲਾਪ ਨਾ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਨੋਖੀ ਗੱਲ ਹੈ । | ' ਪਰ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋਵੇ ਬੁੱਧ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ, ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ, ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਰਨਣ ਪਖੋਂ ਕਾਫੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ।
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਬੁੱਧ
ਕਈ ਪੱਛਮੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੀ ਸਮਝਦੇ ਰਹੇ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੀ ਸ਼ਾਖਾ ਤੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਜੈਨ ਧਰਮ ਨੂੰ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੀ ਸ਼ਾਖਾ ਆਖਿਆ | ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੇਖਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਬੁੱਧ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ । ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਉਪਾਸਕ ਨੂੰ ਅਸ਼ੋਕ ਦੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖਾਂ ਵਿਚ ਨਿਰਗ੍ਰੰਥ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਬੁਧ ਭਿਖਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਮਣ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਗੋਸ਼ਾਲਕ ਦੇ ਚੇਲਿਆਂ ਲਈ ਆਜੀਵਕ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਲਈ ਬਾਹਮਣ ਸ਼ਬਦ ਆਇਆ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਦਾ ਉਪਰੋਕਤ ਹਵਾਲੀਆਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦੇਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਜੈਨ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਠੀਕ ਅਧਿਐਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ।
. ਡਾ. ਹਰਮਣ ਜੈਕੋਵੀ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਬੁਧ ਦਾ ਫਰਕ ਸ੍ਰੀ ਅਚਾਰੰਗ ਸੂਤਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿਚ ਖੁਲ ਕੇ ਕੀਤਾ ਹੈ । ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਬੁੱਧ ਦੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਚਰਚਾ ਕਰਾਂਗੇ ।
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ( 599.527 ਵੀ. ਸੀ.) ਘਰ ਦਾ ਨਾਂ
: ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਂ : ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਵਰਧਮਾਨ ਗਿਆਤ ਲਿਛਵੀਂ ਖਤਰੀ ਕੁੰਡ ਗਾਮ ਕ੍ਰਿਸ਼ਲਾ ਰਾਜਾ ਸਿਧਾਰਥ ਬੜੇ ਭਰਾ ਦਾ ਨਾਂ ਭੈਣ ਦਾ ਨਾਂ ਪਤਨੀ ਪੁਤਰੀ ਜਮਾਈ ਦਾ ਨਾਂ ਨਦੀ ਵਰਧਨ ਸੁਦਰਸ਼ਨਾ .. ਯਸ਼ੋਧਾ ਖ਼ਿਆਦਰਸ਼ਨਾ ਜਮਾਲੀ ਦੀਖਿਆ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਉਮਰ ਨਿਰਵਾਨ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਚੇਲੇ ਦਾ ਨਾਂ ਗਿਆਨ ਖੰਡ ਰਿਜੂ ਬਾਲਕਾ ਨਦੀ 72 ਸਾਲ ਪਾਵਾਪੁਰੀ ਇੰਦਰਭੂਤੀ
ਮਹਾਤਮਾ ਬੁਧ (581-647 ਈ. ਪੂ.) . ਘਰ ਦਾ ਨਾਂ ਕੁਲ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਚਾਚੇ ਦਾ ਨਾਂ ਸਿਧਾਰਥ ਸ਼ਾਕ ਲੁਬਨੀ ਮਾਇਆ ਦੇਵੀ ਸੁਸ਼ੋਧਨ ਬਪ ਪਤਨੀ ਪੁਤਰ ਗਿਆਨ ਸਥਾਨ ਕੁਲ ਉਮਰ , ਨਿਰਵਾਨ ਪ੍ਰਮੁਖ ਚੇਲੇ
ਕੁਲ